🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ۵
✅ موجودات دارای شعور تکلیفی سه گروه هستند: ملائکه، #انسان ، جنّ
⭕️ خداوند در ۶ آیه از #قرآن از همه ملائکه خود تمجید میکند:
💠 بندگان خداوند هستند. [زخرف/۱۹]
💠 بندگان شایسته خداوندند. [انبیاء/۲۶]
💠 #خدا_ترس هستند. [نحل/۵۰]
💠 #تکبر در #بندگی ندارند. [نحل/۴۹]
💠 از تسبیح خداوند خسته نمیشوند. [فصلت/۳۸]
💠 نافرمانی خدا را نمیکنند. [تحریم/۶]
⭕️ اما خداوند در قرآن در رابطه با انسان اینطور فرموده است:
🔹۱. انسان #ستمگر و #ناسپاس است. [ابراهیم/۳۴] و [عبس/۱۷]
🔹۲. #خلقت انسان از #عجله است (و هر بلایی هم سرش آمده از عجله است). [انبیا/۳۷] و [إسرا/۱۱]
🔹۳. اهل #مجادله است. [کهف/۵۴]
🔹۴. "آیا انسان نمیداند که ما او را از نطفهای بیارزش آفریدیم؟! و او (چنان صاحب قدرت و شعور و نطق شد که) به مخاصمه آشکار (با ما) برخاست!" [یس/۷۷]
🔹۵. "به #یقین انسان طغیان میکند وقتی بینیازی را در خودش ببیند" [علق/۶ و ۷]
🔹۶. اهل #شکر، اهل #علم و اهل #ایمان نیست. [هود/۱۷] و [اعراف/۱۸۷] و [غافر/۶۱]
🔹۷. اهل #غفلت است. [روم/۷] و [اعراف/۲۰۵]
🔹۸. #بخیل و #حریص و کمطاقت است. [معارج/۱۹ تا ۲۱]
🔹۹. #ظالم و #نادان است. [احزاب/۷۲]
📌 با وجود این آیات، به ما ثابت میشود که حقیقت انسان، موجود ارزشی نیست. چگونه میشود که انسان اشرف موجودات باشد و این آیات در مورد او نازل شده باشد؟!
♻️ اشرف موجودات از منظر خداوند متعال، محمّد و آل محمد (ص) هستند.
💢 سیّدالشهداء (ع) فرمودهاند: اگر مرگ و #فقر و بیماری در زندگی بشر نبود هرگز سر به #سجده نمیگذاشت.
شخص زندگیاش را جوری چیده که انگار اصلاً به #آخرت ورود پیدا نمیکند. برای زندگیاش در دنیا پر از برنامه هست ولی برای ابدیّت هیچ برنامهای ندارد. ریشه تمام بدبختیهای انسان #شیطان و #نفس و #دنیا هستند اما زمانیکه ما دچار غفلت بشویم میتوانند عمل کنند.
🔺از دیدگاه بزرگان، انسان به دو دسته تقسیم میشود:
#انسان_عرفی: به همه مردم گفته میشود و عام است.
#انسان_عرفانی:،انسانی که به #تکامل و #رشد معنوی رسیده باشد.
💠 در روایات داریم که "محل قلب، محل نظر خداست" اگر خدا بخواهد به کسی نگاه کند به قلب او نگاه میکند که خائف و خاشع هست یا نه؟ به زیبایی و مقام او نگاه نمیکند.
امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: "چهره ظاهر او چهره انسان، و قلبش #قلب حیوان درنده است، راه #هدایت را نمی شناسد که از آن سو برود، و راه خطا و #باطل را نمیداند که از آن بپرهیزد، پس مردهای است در میان زندگان"
💢 علماء برای رشد معنوی انسان، به #سلوک_عملی توصیه میکنند.
در مراتب سلوک عملی، ۶ مرتبه برای نفس ذکر شده است:
#مجاهده، #تطهیر، #اصلاح، #تهذیب، #تربیت، #تزکیه
__________________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۵
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۹
✅ کسانیکه در مقام #نفس_اماره قرار دارند دعایشان باید این باشد:
اللّهُمَّ لا تَکِلْنی إلی نَفْسی طَرْفَةَ عَیْنٍ أبَداً
پروردگارا، مرا به اندازه چشم برهم زدنی به خودم واگذار مکن
👈 افرادی که روی نفس خودشان کار کردهاند، معمولاً خطر #عجب آنها را تهدید میکند.
🔸 نفس اصلاً اصالتاً و حقیقتاً موجودی شر است.
سوره علق آیه ۶ میفرماید: "به #یقین انسان طغیان میکند"
نتیجه این #طغیان و سرکشی را خداوند در سوره قیامت آیه ۵ میفرماید: (انسان شکِ در #معاد ندارد) بلکه او میخواهد (آزاد باشد و بدون ترس از دادگاه #قیامت) در تمام عمر #گناه کند.
👈 زندگی ما تحت اشراف و تصرف #نفس است. #انسان دوست دارد بیبند و بار باشد و آزاد زندگی کند چون حقیقت او طغیانگر است.
مگر اینکه مهارش کند، یعنی زیر نظارت #عقل قرارش بدهد.
📌 امام صادق (ع) درباره حقیقت عقل میفرمایند:
"عقل آن چیزی است که خداوند رحمان بوسیله آن #عبادت میشود و بوسیله آن #بهشت کسب میشود"
4️⃣ چهارمین راه دشمنی نفس: #فریب_کاری
نفس شر هست ولی در یک ظاهر دلسوزانه این شر را انجام میدهد. اول طوری وارد میدان میشود که به او #اعتماد کنیم، وقتی اعتماد کردیم کارش را انجام میدهد.
💠 امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "زمانیکه به نفست بیشترین اعتماد را کردی منتظر بیشترین و بزرگترین #خدعه باش"
💠 حضرت فرمودند: "نفس همواره انسان را به بدی و کارهای زشت فرمان می دهد. پس هرکس او را امین خود دانست به او خیانت خواهد کرد و هرکس به او اعتماد کند او را به هلاکت میاندازد و هرکس از او راضی باشد او را به بدترین جایگاه وارد می کند"
💠 حضرت امیر (ع) میفرمایند: "نفسِ بدفرمانِ ظاهرآرا، همچون #منافق چاپلوسی میکند و خود را چون دوستی سازگار و دلسوز جلوه میدهد و همینکه انسان را #فریب داد چون #دشمن، مسلّط میشود و با خودخواهی و قلدری فرمان میراند و [شخص را] به جایگاه های بدی و هلاکت میکشاند"
________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۹
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۰
✅ ادامه بحث راههای دشمنی نفس
5️⃣ #بی_نهایت_طلبی
نفس انسان برای خواستههایش سقف ندارد. این بینهایت طلبی نفس، همان #حرص است.
در سوره معارج آیه ۱۹ میفرماید: به #یقین انسان حریص و کمطاقت آفریده شده است.
💠 حضرت امیر (ع) میفرمایند: نفس را مهار کنید که افسار گسیخته است، اگر اطاعتش کنید شما را به بدترین پرتگاهها میاندازد.
💠 حضرت باقر (ع) فرمودند: شخص حريص به #دنيا مانند كرم ابريشم است كه هر چه بيشتر ابريشم بر خود میپيچيد راه خروجش دورتر و بستهتر میگردد تا اينكه بميرد.
💢 روزی هارون الرشید حکم کرد تا کسی را پیدا کنند که بدون واسطه از شخص پیامبر اکرم روایت شنیده باشد. به سختی پیرمردی را یافتند. هارون به او گفت: از پیامبر چه روایتی شنیدی؟ گفت: در کودکی شنیدم که فرمودند: #انسان پیر میشود در حالیکه دوصفت در او #جوان میشود: حرص و آرزوی دراز.
هارون یک کیسه زر به او داد. پیرمرد وقت بیرون رفتن از قصر به هارون گفت: این کیسه زر صله امسال است یا هر ساله برقرار است؟
هارون خندید و گفت: حدیث پیامبر راست بوده است.
📖 در روایت داریم اگر رودی از نقره و رودی از طلا در اختیار انسان بگذارند، باز سراغ رود سوم را میگیرد.
6️⃣ #لذت_طلبی_نکوهیده
انسان، لذت طلب است، دنبال رفاه است و از رنج بسیار بیزار است.
در سوره زخرف آیه ۷۱ میفرماید: و در آن (#بهشت) آنچه دلها میخواهد و چشمها از آن لذت میبرد موجود است؛ و شما همیشه در آن خواهید ماند.
💠 در سوره حجر آیه ۴۸ میفرماید: هیچ خستگی و تعبی در آنجا به آنها (بهشتیان) نمیرسد، و هیچگاه از آن اخراج نمیگردند!
👈 نتیجه این لذت طلبی نکوهیده، #دنیا_پرستی است.
7️⃣ #حجاب بین انسان و خدا
در سوره بقره آیه ۲ می فرماید: (پرهیزکاران) کسانی هستند که به غیب #ایمان میآورند؛ و #نماز را برپا میدارند؛ و از تمام نعمتها و مواهبی که به آنان روزی دادهایم، #انفاق میکنند.
💢 ما ایمان راستین به #غیب نداریم ولی نماز میخوانیم. به همین دلیل است که نمازهای ما بر حسب #عادت است نه بر اساس #عبادت.
این #حجاب است. حجاب، هر چیزی است که مانع دریافت از عالم #ملکوت شود.
💠 امام صادق (ع) فرمودهاند: هیچ حجاب و مانعی تاریکتر و وحشتناکتر از #هوای_نفس میان بنده و خداوند وجود ندارد.
8️⃣ ایجاد زمینه برای #تسلط_شیطان
حضرت علی (ع) می فرمایند: همانا نفس تو فریبکار است. اگر به آن اعتماد کنی، #شیطان تو را به سمت ارتکاب حرامها میکشاند.
____
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۰
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 حدیث فضیلت امیر (ع) در مقایسه با انبیاء الهی
✅ صعصعه که از اصحاب امیرالمومنین (ع) بود از ایشان پرسید:
🔸 شما بالاتر هستید یا آدم؟ فرمودند: من. به آدم گفتند همه چیز برای تو باشد فقط به آن درخت نزدیک نشو، ولی خودداری نکرد. اما من برای رسیدن به یک لقمه #حلال از ۷۰ لقمه شبههناک اجتناب کردم.
📌 حضرت در تعریف #شبهه فرمودند: اگر در یک چاهی یک قطره شراب بریزند و با آن چاه، زمینی را زراعت کنند و در آن زراعت، گیاهی بروید و یک گوسفند از آن بخورد و میان گله برود، من از خوردن گوشت تمام آن گله اجتناب میکنم.
🔸 پرسید: شما برتر هستید یا ابراهیم؟ فرمودند: من. چرا که ابراهیم به خدا عرض کرد: خدایا! به من نشان بده چگونه مردگان را زنده میکنی؟ میخواهم قلبم #آرامش یابد. اما من؛ اگر همه پردهها هم کنار برود ذرهای به #یقین من اضافه نمیشود.
🔸 پرسید: شما بالاتر هستید یا نوح؟ فرمودند: من، چون به نوح گفته شد: "ای نوح! او از اهل تو نیست! او فرد غیر صالحی است" اما پسران من سرور جوانان اهل بهشتند.
🔸 پرسید: شما بالاتر هستید یا عیسی؟ فرمودند: من. وقتی مادر عیسی، به او باردار بود به طرف بیت المقدس رفت. به او گفتند: برو، اینجا عبادتگاه است، زایشگاه نیست. ولی وقتی مادرم، به من باردار بود به خانه خدا رفت. به او گفتند: بیا.
کعبه از دیوارش شکافته شد تا مادر حضرت وارد شوند.
🔸 پرسید: شما بالاتر هستید یا پیامبر؟ فرمود: من #جان_پیامبر هستم. من #وصی پیامبر هستم. من #وزیر پیامبر هستم. "بندهای از بندگان محمد (ص) هستم"
________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
@Fares_ir
🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۲
✅ #اسلام با ایمان فرق میکند. وقتی عربهای بادیه نشین به رسول گرامی گفتند: ما #ایمان آوردیم حضرت فرمودند: شما ایمان نیاوردید بگویید ما اسلام آوردهایم.
شاید کسی بگوید: ما #شهادتین را گفتیم، به #رسالت اعتقاد داریم، #نماز میخوانیم، #روزه میگیریم، پس چرا مسلمانیم و #مؤمن نیستیم؟
💢 پیامبر (ص) فرمودند: ۶ کار را انجام دهید من #بهشت را برای شما تضمین میکنم: #دروغ نگویید، #خیانت نکنید، رد #امانت کنید، به #حرام نگاه نکنید، به #نامحرم نگاه نکنید، #زور نگویید و #ظلم نکنید.
💠 پس نماز و روزه چه میشود؟
در سوره مدثر آیات ٣۹ تا ۴٣ میفرماید: اصحاب یمین (#اهل_سعادت) که در باغهای بهشتند، از مجرمین سؤال میکنند: چه چیز شما را به #جهنم کشاند؟ میگویند: ما از نمازگزاران نبودیم.
و در روایت داریم: نماز اگر پذیرفته شد بقیه اعمال نیز پذیرفته میشود، اگر نماز را نپذیرند هیچ چیز دیگر هم نمیپذیرند. پس نماز مهم است.
📌 وقتی میخواهیم ساختمانی را بسازیم باید پی محکمی برایش بسازیم. اگر آن پی استحکام داشته باشد بنا هم مستحکم خواهد بود.
پیامبر با آن روایت، قصد درست کردن زیرساخت زندگی ما را دارند. سپس وقت بنا کردن نماز و روزه است. آن وقت است که نماز، #معراج_مؤمن میشود.
برای درست شدن زیرساخت، باید ایمان داشت.
#جایگاه_ایمان هم #قلب است.
⚠️ ایمان، حقیقتی است که ۶ رکن دارد.
هر کدام از اینها را داشته باشیم، جزئی از ایمان را داریم. اجزاء تشکیل دهنده ایمان عبارتند از:
#صبر، #یقین، #رضا، #تسلیم، #توکل و #تفویض
💠 پیامبر (ص) میفرمایند: به زیادی نماز و روزه و #حج و #زکات و #انفاق و سر و صداى عبادات شبانه مردم نگاه نکنید، بلکه آنها را به راستگویى و اداى امانت آزمایش کنید.
________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۲
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۴
✅ برخی از آثار #تهذیب_نفس
🔸#رستگاری
در سوره اعلی آیه ۱۴ میفرماید: به #یقین کسیکه پاکی جست (و خود را تزکیه کرد)، #رستگار شد.
🔸رسیدن به #درجات_عالیه
حضرت امیر (ع) میفرمایند: کسیکه دوست دارد به مقامات بلند (معنوی) برسد، باید بر هوا و #هوس غلبه کند.
🔸#رضایت_خدا
حضرت امیر (ع) فرمودند: هر کس بر نفس خود خشمناک شود، پروردگارش را خشنود کرده است.
💠 سعادت یعنی درست زندگی کنیم تا نسبت به گذشته افسوس نخوریم.
امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: کسیکه نفس خویش را در لذتهایش رها سازد، بدبخت و دور از سعادت خواهد بود.
🔆 #دین_داری چیست؟
حضرت امیر (ع) فرمودهاند: دینداری، سختی دادن به نفس است.
حضرت در تعریف #لقمه_شبههناک فرمودند: اگر در چاهی یک قطره شراب بریزند و با آن چاه، زمینی را زراعت کنند و در آن زراعت، گیاهی بروید و یک گوسفند از آن بخورد و میان گله برود، من از خوردن گوشت تمام آن گله اجتناب میکنم.
📌 اگر کسی میخواهد ببیند #متدین است، باید ببیند به نفس خود، سخت گرفته یا خیر؟!
________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۴
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسله مباحث #نفس / جلسه ۱۸
💢 بحث در #مراقبه بود. در روایات آمده که برای هر عمل بندگان، ٣ سؤال از آنها میشود. در هر سه سؤال، باید به دنبال رضای خدا باشیم. این #مراقبت کردن است.
1️⃣ چرا این عمل را انجام دادی؟
مثلا از #انسان میپرسند، چرا #انفاق کردی؟ اطاعت دستور خدا بود یا #هوای_نفس ؟
2️⃣ چگونه علم به انجام این #تکلیف پیدا کردی؟
یکی از دردِسرهای بزرگ #جامعه ما این است که هر کسی در هر مرتبهای، احساس تکلیف میکند. احساس تکلیف یا تکلیفمداری، باید منطبق با #علم و #یقین باشد، نه #ظن و #گمان.
❇️ چیزیکه مسیر اسلام را از #غدیر به #سقیفه تغییر داد، این بود که عدهای به جای علم و یقین به #قرآن و فرمایشات پیامبر (ص)، به #تفکر_باطل خود رجوع کردند.
#خوارج نهروان هم براساس #فکر_غلط خود در برابر حضرت امیر (ع) ایستادند.
لذا برای پاسخ به این پرسش، باید با #عالم_دین، مرتبط باشیم.
3️⃣ برای چه کسی این عمل را انجام دادی؟
آیا عمل برای خدا انجام دادی یا برای #دیده_شدن بین مردم؟
💢 آثار #صبر هنگام انجام عمل، قبل و بعد از آن:
1️⃣ صبر قبل از عمل، از #عجله جلوگیری میکند.
2️⃣ صبر هنگام عمل، موجب میشود که انسان #غافل نشود و با #استقامت، عمل را انجام دهد تا استمرار یابد.
3️⃣ صبر بعد از عمل، برای این است که آن را باطل نکنیم.
عمل انفاق را با #منت و آزار و اذیت مردم، یا #عجب و #غرور خود باطل نکنیم.
_____________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۱۸
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۱
✅ امام زین العابدین (ع) در فراز اول دعای مکارم الاخلاق در #صحیفه_سجادیه، ۸ مطلب را از خدا میخواهند. ۶ درخواست اصلی و ۲ درخواست فرعی:
1️⃣ درود و #رحمت بر پیامبر اکرم و اهل بیت ایشان
2️⃣ بالاترین سطح #ایمان
3️⃣ برترین #یقین
4️⃣ بهترین #نیت
5️⃣ بهترین #عمل
6️⃣ اصلاح #نفس
🔸امام دو درخواست فرعی نیز دارند:
1️⃣ با لطفت نیت مرا نیت تمام قرار بده.
2️⃣ یقین مرا مطابق با واقع قرار بده.
✳️ برخی از خواص و آثار #صلوات
💠 امام صادق (ع) فرمودند: #صدقه دادن و صلوات در شب جمعه و روز آن، برابر ۱۰۰۰ #حسنه است و ۱۰۰۰ #گناه به وسیله آن نابود می شود و ۱۰۰۰ درجه بر مقام آدمی افزوده میشود.
💠 حضرت رسول (ص) میفرمایند: علی جان! کسی که صلوات بر من را فراموش کند، راه #بهشت را گم کرده است.
و در حدیث دیگری فرمودند: #بخیلترین و #گمراهترین مردم، کسی است که نام من نزد او برده شود اما بر من صلوات نفرستد.
____________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبحهای جمعه | جلسه ۱
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir
🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۸
✅ #معرفت_صحیح چیست؟
امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: ارزش هر آدمی به میزان #معرفت او است.
لذا اگر فهم در دین وجود نداشته باشد، #انسان فاقد ارزش است.
💠 امام سجاد (ع) میفرمایند: برای صاحب قیام از ما، دو نوع #غیبت وجود دارد. یکی از آن دو غیبت، طولانیتر است ... که آنقدر طولانی میشود که بیشترین افرادی که #اعتقاد به امامت امام زمان دارند، دست از اعتقاد بر میدارند ... مگر کسیکه دارای #یقین بالا و قوی و دارای معرفت صحیح باشد. کسیکه دارای معرفت صحیح است، نسبت به آنچه که ما در حق او #قضاوت کردهایم از درون دچار تشویش نمیشود.
✳️ ملاک معرفت صحیح چیست؟
امام باقر (ع) به امام صادق (ع) فرمودند: فرزندم؛ جايگاه #شيعيان را به اندازه روايت و معرفت آنها بشناس. معرفت، درايت و #فهم_روايت است. با فهمیدن #روايت است که #مؤمن به بالاترين #درجات_ايمان دست پيدا میکند.
⭕️ اگر کسی در معارف دینی، کاری به روایات نداشته باشد و معرفت خود را از منابع غیر حدیثی اخذ کند، نباید انتظار صحت معارف خود را داشته باشد.
💠 امام صادق (ع) به یونس ابن ذبیان فرمودند: اگر به دنبال #علم صحیح بودی، آن #علم_صحیح نزد ما #اهل_بیت است. چون ما همان اهل ذکری هستیم که خداوند در مورد آنها فرموده است: از #اهل_ذکر بپرسید اگر نمیدانستید. [سوره نحل / ۴۳]
💢اگر میخواهیم از اهل بیت باشیم، یک راه دارد. امیرالمؤمنین (ع) به کمیل فرمودند: ای کمیل! علمت را از غیر ما نگیر تا از ما باشی.
(منظور اهل بیت از علم، علم دین است نه سایر علوم بشری)
🖌 گفتیم که مرحله دوم #ایمان این بود که معرفت باید تبدیل به #عقیده شود.
عقیده یعنی #تصدیق و #تسلیم درونی نسبت به اصل توحید و صفات پروردگار، نبوت پیامبر، امامت اهل بیت و #معاد.
اگر تسلیم نباشیم ایمان هم نداریم. ممکن است دانش و باور به دین یعنی تصدیق درونی را داشته باشیم، ولی تسلیم نباشیم. تفاوت ۷۲ یار امام در عاشورا با لشکر دشمن در همین بود.
دشمن، میدانست که در مقابل پسر پیامبر است و او بر حق است؛ اما نسبت به او تسلیم نبودند.
📎 مرز ایمان، همین تسلیم است. جای این تسلیم، #قلب است. #شیطان هم با قلب کار دارد و کاری میکند که این تسلیم از بین برود.
در آیه ۵ سوره ناس می فرماید: در درون سینه انسانها #وسوسه میکند.
______________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبحهای جمعه | جلسه ۸
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir