. ⸤﷽⸣
🌀سلام و عرض ادب
🔹در طول تاریخ هر فردی سخن خویش را منطقی پنداشته است. بشر در یک‌صد سال گذشته در عین تصور #منطقی_بودن، احساسات انبوهی از افراد را با توهین، قتل، غارت و مانند آن جریحه‌دار کرده است.
🔹حال سوال این است:
☑️ چگونه تحلیل‌های بشر حتی پاسخگوی نیازها و حقوق اولیه و #بنیادین او نبوده است؟
🔹پاسخ ها متفاوت است:
🔺عده‌ای خودکامگیِ برخی افراد و سیاست‌مداران را برجسته می‌کنند؛ گروهی ناآگاهی تودهٔ مردم را عامل اساسی می‌دانند؛ کسانی دیگر کناره‌گیری عالمان از عرصه‌های #اجتماعی و #سیاسی را نقطه عطفِ فسادهای مختلف اجتماعی می‌پندارند...
🔹همه اینها در جای خود درست است اما یک واژه اساسی در این میان گویی به فراموشی سپرده شده و آن #تدبر و #تعقل است.
🔹به نظر می‌رسد اگر افراد در سطوح مختلف، با مراتب گوناگونِ تعقل و روش #تفکر_منطقی آشنا شوند و آن را محور زندگی خویش قرار دهند، بسیاری از آنچه مصیبت‌ها و جنایت‌ها را پدید آورده است، کناری خواهد رفت و هوای تازهٔ عقلانیت، جنبه‌های مختلف #فردی، #احساسی و #اجتماعی زندگی بشر را پُر خواهد کرد.
💠 بنابراین اینجا گردهم آمده‌ایم تا جدا از شلوغی‌های عصر حاضر، راه‌های تفکر و #حیات_معقول را تمرین کنیم.
🆔 @hayatemaqul
🔰عامل اصلی حیات انسانی
✍ اصغر آقائی
___________________________
💠 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ ۖ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ:
❇️ ای اهل ایمان، چون خدا و رسول شما را به آنچه مایه #حیات شماست دعوت کنند، اجابت کنید و بدانید که خدا در میان شخص و قلب او حایل می‌شود (و از اسرار درونی همه آگاه است) و همه به سوی او محشور خواهید شد. (انفال/۲۴)
🔺آیه کریمه #مؤمنین را به "آنچه حیات انسان" در آن است فرامی‌خواند.
🔸اما آن چه چیزی است که خداوند مؤمنین نه انسان‌ها را بدان فراخوانده است؟
🔸یعنی چه چیزی است که تنها مؤمنین شایستگی دعوت به آن را دارند؟
🔹بر اساس احادیث گوناگون مواردی چون "امربه‌معروف و نهی از منکر"، "نماز"، "بهشت" و "ولایت علی بن ابیطالب علیه السلام" به عنوان مصداق آیه ذکر شده‌اند؛ هرچند محدود در این موارد نیست اما آنچه خداوند به عنوان #احیا_کننده مؤمنین معرفی کرده است باید شأن بسیار بلندی داشته باشد.
💡به نظر می‌رسد برای فهمِ آن عاملِ حیات، ابتدا باید مقصود حیات در قرآن را درک کنیم.
💠 بر اساس آیه "مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ" (نحل/ ۹۷)
💎 مقصود از حیات، #حیات_طیبه است، حیاتی که از هر ناراستی دور است. زندگی این‌چنینی بر اساس همین آیه با #عمل_مؤمنانه حاصل می‌شود.
🔺در کنار این آیه، در سوره فاطر آیه ۲۲ خداوند می‌فرماید:
💠 "وَمَا يَسْتَوِي الْأَحْيَاءُ وَلَا الْأَمْوَاتُ ۚإِنَّ اللَّهَ يُسْمِعُ مَنْ يَشَاءُ وَمَا أَنْتَ بِمُسْمِعٍ مَنْ فِي الْقُبُورِ".
⭕️ در این آیه پس از آنکه خداوند مردگان و زندگان را یکسان نمی‌داند، به ناگاه ابتدا رساندن‌سخن به گوش دیگران را به خود نسبت می‌دهد و در انتها به نبی اکرم صلی الله علیه وآله گوشزد می‌کند که وی نمی‌تواند سخن خویش را به گوش #مردگان در قبرها برساند.
🔅در تأویلی زیبا می‌توان گفت همچنانکه مردگان اسیر قبور، نمی‌توانند سخنی درک کنند؛ همچنین است کسانی که در قبور #سنت_های_نادرست، #تقلید_باطل و مانند آن خود را محبوس کرده‌اند نیز نمی‌توانند سخن حیات‌بخش را بشنوند و از زنجیر تقلیدها و باورهای کورکورانه جدا شوند.
✅ بنابراین برای حیات‌طیبه حداقل دومرتبه وجود دارد:
1⃣ جداشدن از زنجیرهایی که افراد بر اثر تبعیت از سنت‌ها و باورهای غلط القاءشده از خانواده و ... بر #عقلانیت خویش زده‌اند؛
2⃣ وقتی با #تعقل وارد عرصه ایمان شدند، گویی در مسیری بی‌انتها قرارگرفته‌اند که هر ایستگاه پیش‌روی آن زیباتر از قبلی است و زندگی آن پررونق‌تر است.
▪️هرچند این بحث بسیار دامنه‌دار است اما بر اساس همین مقدمه کوتاه عرض می‌کنم:
🌀 افراد بشری با شروع در بهره‌گیری از #عقل در مسیر #ایمانی که به حیات طیب و پاک می‌انجامد قرارگرفته‌اند و هر میزان به #احکام_صریح_عقل
🔑 مانند #قبیح_بودن #ظلم پایبند باشند نشانه‌های آن حیات طیب در آنها آشکار می‌شود و با ورود در ساحت #ایمان و گسترش‌یافتن عقلانیت او با طراوت #ولایت و #ایمان در سایه #عمل_صالح وارد بوستان‌های بس گسترده‌تر از آن حیات طیب می‌شوند.
🆔 @hayatemaqul
🔰 سنت‌های نادرست، مانع اصلی تعقل
✍ اصغر آقائی
___________________________
💠 وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَيْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ شَيْئًا وَلَا يَهْتَدُونَ
❇️ و چون به آنان گفته شود: از #شریعت و کتابی که خدا فرستاده، پیروی کنید، پاسخ دهند که ما پیرو کیش پدران خود خواهیم بود. آیا باید آنها #تابع پدران باشند حتی اگر آن پدران #بی_عقل و نادان بوده و هرگز به حق و راستی راه نیافته باشند؟
🔺یکی از #موانعی که انسان را از #تعقل باز می‌دارد ماندن در #سنت‌های نادرست پیشینیان است.
🔸#قرآن_کریم در آیات متعددی چنین امری را #مانع شنیدن سخن حق بیان کرده است.
🔸در این آیه نیز #خداوند می‌فرماید آیا باید از نیاکان خویش به هر طریق ممکن #تبعیت کنید؟
🔹خداوند در ادامه با عطف کلمه «یهتدون» به «یعقلون»، گویی آغاز #راه هدایت را در تعقل معرفی می‌کند.
🔹کسانی که تعقل نمی‌ورزند، در حقیقت از #هدایت دور هستند و با تعقل فرد وارد اولین مراحل هدایت می‌شود.
💡اما شکستن این تعصب بی‌جا و تبعیت نابخردانه از نیاکان چگونه است؟
💎 به نظر می‌رسد یکی از روش‌های مناسب برای درهم #شکستن این‌گونه #تعصبات نادرست، ایجاد #سؤال در ذهن مخاطب است.
🔺#ذهن و جان مخاطبی که #اسیر تعصبات شده است، موعظه‌پذیر نیست و باید او را با سؤالاتی به‌هنگام به #وجدان و #عقل فطری‌اش بازگردانیم، تا اندک اندک ضرباتی خفیف به #تعصب او زده شود و در نهایت این ضربات به شکسته‌شدن عصبیّت بی‌جای او ختم شود.
🔅 در حقیقت شما با ایجاد سؤال، #مغلطه و #استدلال نادرست او را به او نشان می‌دهید.
☑️ مثلا فرد گرفتار در #تقلید_کورکورانه، چنین مغلطه و استدلال نادرستی در ذهن دارد:
✔️ مقدمه اول: عمل A در نیاکان من سال‌های متمادی جریان داشته است.
✔️ مقدمه دوم: و هرگاه مسئله‌ای سال‌های متمادی میان افرادی جریان داشت باشد، حتما آن درست است و ترک آن نادرست.
🌀طبیعتا نتیجه چنین استدلالی آن است که نباید آنچه از #نیاکان به ما می‌رسد را ترک کنیم.
📌اما با #ایجاد_سؤال درباره #مقدمه_دوم این استدلال، می‌توان نادرست بودن آن را بیان کرد.
🆔 @hayatemaqul