🔰 آیت الله احمد #سبط_الشیخ_انصاری(از نوادگان شیخ اعظم)
🔸سوال : الان دو تا از کتب اصولی که در حوزه مطرح است و تدریس می شود. یکی رسائل است، و دیگری هم کفایه اول رسائل را میخوانند وبعد كفایه را. اگر در تقدم و تاخر تدریس آنها مطالبی دارید بفرمائید.
🔹آية الله احمد سبط الشيخ انصاری: رسائل اینطوری که عرض کردم از اول #مبانی_شیخ است، و مبانی شیخ طوری است که #نمیتوانند از زیر بارش در بروند، لذا تا مطالب شیخ در دست کسی نباشد؛ حتى متأخرینِ از شیخ او را مجتهد
نمی دانند، علت شاید این باشد که بعض مطالب خود آخوند چون بعد از شیخ
است،#مبتنی بر مطالب شیخ است لذا تا انسان آن مطالب شیخ را ندانسته باشد،کفایه را #نمیفهمد. مثلا، در حقیقت شرعیه میگوید این #اصل_مثبت است اگر انسان اصل مثبت شیخ را نخوانده باشد «چون در هیچ کتاب مقدمیِ دیگر اصل مثبت را نمیخوانند که چی هست»اگر انسان نداسته باشد اصل مثبت شیخ چیست مطلب کفایه را نمیفهمد
📚مجموعه مقالات کنگره جهانی شیخ انصاری/شماره۷
🆔 @masire_feghahat
🔰#امام_خمینی(رضوان الله علیه)
💢فتوای مشکل💢
🔸ذابح در منی باید شیعه #دوازده_امامی
باشد. جناب حجة الاسلام والمسلمین ایازی از ایشان نقل کرده است در ایامی که امام در #نجف بود، من یک شب به منزل امام خمینی و یک شب به منزل مرحوم آیت الله خویی می رفتم و گاه رابطه علمی برقرار بود.
🔹یک شب بحث درباره فتوای حضرت امام بود که خود ایشان فرمود: این فتوا #مشکل است ، اگر کسی بتواند مرا از این فتوا برگرداند، خیلی خوب است. من دلیلی را ارائه کردم به این شرح که در عصر ائمه(علیهم السلام) ذابحين مکه عامه بوده اند، فرمودند اگر سند این روایات فرضا صحیح باشد به وسیله روایات #صحیح دیگر #تخصیص خورده است.
📚فقه و فقهای امامیه در گذر زمان،ص۳۵۹
🆔@masire_feghahat
🔰 #شیخ_طوسی (رضوان الله تعالی علیه)
💢کتب قدماء💢
” الاستبصار فیما اختلف من الاخبار“
🔸شيخ الطائفه اين كتاب را بعد از كتاب تهذيب الاحكام نگاشته است.ایشان تعداد احاديث و روايات كتاب استبصار را خود مشخص كرده تا در آن كم و زياد نشود. اين كتاب شامل ٥٥۱۱ روايت است.
🔹شيخ طوسى در مقدمه كتاب مىفرمايد:«گروهى از علماى اصحاب كتاب بزرگ ما به نام #تهذيب_الأحكام و رواياتى كه در آن جمع آورى نموده بودم را ملاحظه نمودند كه شامل اخبار متعلق به حلال و حرام است و مشتمل بر اكثر روايات فقه و ابواب احكام است و روايتى از اصحاب و كتابها و اصول آنها نيست مگر آنكه در آن کتاب آمده به جز برخى روايات شاذونادر . پس، از من درخواست نمودند تا #كتاب_ديگرى به نگارش درآورده و در آن #احاديث و #روايات_مخالف را جمع آورى كرده و به #بررسى و #جمع ميان آنها و يا #تعيين_روايات_معتبر بپردازم¹.»
🔸سیدبن طاووس در راستای #اهمیت این اقدام شیخ الطائفه مینویسد:« كتاب استبصار براى جمع آورى روايات مخالف نگاشته شده است. حال اگر در اين باره #روايت_مخالفى بود #حتما شيخ طوسى آن را در كتاب استبصار #مىآورد و اين نكته براى كسانى كه اهل تحقيق و توفيق هستند بسيار روشن است².»
ـــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:الاستبصار فیما اختلف من الاخبار،ص۲
*²:فتح الابواب،ص۲۸۹
🆔@masire_feghahat
🔰 آیت الله شیخ عبدالکریم #حائری_یزدی(رضوان الله علیه)
💢روش شناسی💢
🔸آیت الله شبیری میفرمایند:
🔹من از مرحوم اقای داماد شنیدم که میفرمود مرحوم اقا شیخ عبدالکریم از #وجدان_به_برهان میرفت،یعنی اول فطریات اولیه خودش را حساب میکرد بعد آنرا مستدل میکرد نه اینکه انسان به یک چیزی مانوس شده باشد و به خاطر آنها از فطریات اولیه اش رفع ید بکند و در آنها دست اندازی نماید. انسان اول باید به صورت #خالی_الذهن ادراکات اولیه را حساب بکند بعد #برهانی اش کند و مشکلات را هم یک طوری حل نماید.
📚تقریرات بیع(درس خارج آیت الله شبیری)،ص۱۸۲
🆔@masire_feghahat
🔰آیت الله سید مصطفی #خمینی(رحمة الله علیه)
🔸حاج آقا مصطفی در رابطه با نظریه خطابات قانونیه ای که از #ابداعات_اصولی امام خمینی(رضوان الله علیه) بوده است اینگونه تعبیر میکند:
🔹و لعمري، إن من ألقى حجاب العناد، و تدبر بعين الإنصاف و السداد، لا يتمكن من رفض هذه #البارقة_الملكوتية التي تنحل بها كثير من المعضلات، و أساس طائفة من المشكلات، فلله تعالى دره، و عليه أجره، جزاه اللَّه خيراً، و رزقنا اللَّه تعالى بطول بقاء وجوده الشريف ما هو المأمول و المرتجى.
🔸سوگند به جانم!
همانا کسی که حجاب عناد را بیاندازد و به دید انصاف به این قاعده بنگرد، نمیتواند این #بارقه_ی_ملکوتی (خطابات قانونیه) که کثیری از معضلات و طایفه ای از مشکلات بواسطه ی آن حل میشود را رد کند!
خیر و خوشی باد گوینده را ، خداوند جزای خیر به او بدهد و نیز بواسطه طول بقاء وجود شریفشان آنچه که متوقع و امید است را به ما توفیق دهد.
📚تحریرات فی الاصول ج۳ ، ص۴۵۵
🆔@masire_feghahat
🔰#آخوند_خراسانی(رحمه الله علیه)
🔸در ایامی که از محضر آیت الله وحید استفاده می کردیم و خدمتشان بودیم صحبت مرحوم آخوند به میان آمد، با همان آهنگ و طمطراق بیان خودشان گفتند: اگر آخوند مرحوم ملا محمد کاظم خراسانی است که آخوندی از ما و دیگران صحت سلب دارد!
📚ماسمعت ممن رایت(سیدمجتبی بحرینی)،دفتردوم،ص۳۸۰
🆔@masire_feghahat
🔰 #فقه_استدلالی
🔸المسئلة السادسة: في #الضروريات لا حاجة الى التقلید¹
🔹أقول: بعد كون وجه رجوع الجاهل الى العالم، لكشف ما هو الواقع بنظره،فمع العلم و اليقين بالواقع بنفسه كما في اليقينيّات او لكونه ضروريّا كما في الضّروريات، لا معنى لرجوعه الى العالم، بل هو من قبيل رجوع العالم بالعالم، فهذا القسم خارج عن موضوع رجوع الجاهل الى العالم، هذا في الضروريّات و اليقينيّات²
🔹مسئله ششم در #ضروریات احتیاجی به تقلید نمیباشد
🔸بعد از اینکه که اثبات شد #مناط رجوع جاهل به عالم #کشف_واقع به نظر مجتهد است پس با علم و یقین #خود_مکلف به واقع مانند قطع در یقینیات یا ضروری بودن مسئله ای در ضروریات، دیگر رجوع جاهل به عالم معنایی ندارد بلکه در این صورت اگر تقلید لازم باشد رجوع #عالم به #عالم است پس در نتیجه تقلید در ضروریات و یقینیات از #موضوع دلیل رجوع جاهل به عالم خارج است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:العروة الوثقی فیما تعم به البلوی،ص۱۰
*²:ذخیرةالعقبی فی شرح العروة الوثقی(صافی گلپایگانی)،ج۱،ص۵۵
🆔 @masire_feghahat
🔰منشاء عبارت «لایروون و لایرسلون الا عن ثقة»
💢اصحاب اجماع💢
🔸اساس این عبارت در کلمات #شیخ_طوسی در کتاب «عدة الأصول» مطرح شده است. ایشان در بحث از #ترجیح روایتی بر روایت دیگر در هنگام تعارض می گوید:
🔻و إذا كان أحد الراويين مسندا و الآخر مرسلا، نظر في حال المرسل، فإن كان ممن يعلم أنه
#لايرسل_إلا_عن_ثقة_موثوق_به فلا ترجيح لخبر غيره على خبره، و لأجل ذلك سوّت الطائفة بين ما يرويه محمد بن أبي عمير، و صفوان بن يحيي، و أحمد بن محمد بن أبي نصر و غيرهم من الثقات الذين عرفوا بأنهم #لايروون و #لايرسلون إلا عمن #يوثق به وبين ما أسنده غيرهم، و لذلک عملوا بمراسيلهم.¹
🔹اصحاب، بين مراسیل و مسانید این عده (محمد بن ابی عمیر،أحمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی و صفوان) فرق نمی گذارند چون این ها را به این عنوان می شناسند که «لا يروون و لا يرسلون إلا عن ثقة». پس #اساس این تعبیر از جانب شيخ طوسی مطرح شده و قبل از ایشان نبوده است.
ــــــــــــــــــــــــــ
*¹:العدة فی اصول الفقه،ج۱،ص۱۵۴
🆔@masire_feghahat
🔰مرحوم آیت الله #سیدرضی_شیرازی
ازنوادگان میرزای شیرازی(رضوان الله تعالی علیهما)
💢عظمت علمی شاگرد و استاد💢
🔸#میرزای_شیرازی مسأله ای را که بحث میکرد و در پایان هفته آنرا تمام نموده و #بر_خلاف_شیخ نظر میداد ؛ ولی روز شنبه که قرار بود بحث جدیدی را آغاز کند میفرمود:ما بر خلاف شیخ نظر داده بودیم ولی حال میبینیم که #نمیشود از مطالب شیخ #عدول_کرد.به شاگردان میفرمود که شما شیخ را درک نکرده اید؛سروکارتان تنها با کتابهای شیخ است،ما #حیات شیخ راهم درک کرده ایم و میدانیم که شیخ کسی نیست که بتوان #براحتی از نظراتش گذشت.
🔹کسانی چون میرزای شیرازی که از شاگردان متفکر #درجه_اول و از #نوابغ_علمی بوده اند اینگونه در مقابل #مقام_علمی شیخ انصاری(رحمه الله علیه) #خضوع داشتند
📚مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت شیخ انصاری(قدس سره)،شماره ۱،ص۸
🆔@masire_feghahat
🔰 #اباء_از_تخصیص
💢تطبیق القواعد💢
🔸یکی از بحث هایی که در مبحث عام و خاص وجود دارد، بحث #إباء_از_تخصیص می باشد. إباء از تخصیص چند صورت دارد:
1⃣ عام #نص در عمومیت باشد
2⃣ عام #اظهر از خاص باشد
3⃣هیچ یک از عام و خاص #اظهر نباشند¹
✅در همه این صور، خاص بر عام مقدم #نمیشود
🔹تطبیق: اشکال تعارض مفهوم و تعلیل آیه نبأ، که در مقام پاسخ گفته اند، #تعلیل اظهر از مفهوم است، به همین دلیل مفهوم #نمیتواند آنرا تخصیص بزند²
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:موارد اباء از تخصیص منحصر در این ۳ مورد نیست و بایستی ازکلمات علماء اصطیاد شود
*²:فرائد الأصول شیخ انصاری،ج۱،ص۲۵۸(شیخ اعظم این اشکال را در اشکالات غیر قابل ذبّ مطرح فرموده است)
همچنین اصول الفقه اراکی،ج۱،ص۵۷۴
🆔@masire_feghahat
🔰 #روش_شناسی_شیخ_در_مکاسب
💢روش شناسی💢
🔸#قرینیت عبارات هم خانواده و هم سیاق در #استظهار
🔹یکی از #طرق_استظهار از یک جمله بررسی عبارت های هم خانواده و #مشابه_السیاق است که جناب شیخ اعظم از این راه در مکاسب استفاده کرده است
🌀مثال:
لعله لما اشتهر في كلامهم من أن البيع لنقل الأعيان و #الظاهر إرادتهم بيان المبيع #نظير قولهم إن الإجارة لنقل المنافع.¹
شیخ اعظم در دفاع از فقهایی که در بیع ، اشتراط #عین بودن عوض و معوض به آنها نسبت داده شده است از یک عبارت هم سیاق استفاده میکند و میفرماید: وزان «البیع لنقل الاعیان» وزان «الاجارة لنقل المنافع» که اشاره به نقطه ی ثقل در بیع و اجاره دارد {که در بیع مبیع است و در اجاره منفعت مستأجره} و نسبت به عوض ساکت است
ـــــــــــــــــــــــ
*¹:مکاسب،ج۳،ص۲
🆔@masire_feghahat
AudioCutter_AudioCutter_کانال مسیرفقاهت(3)(2).mp3
2.52M
🔰 #استاد_حسینی_شیرازی
💢رجال💢
🔸شش #کتاب_رجالی مهم شیعه
#چهار_سبک متفاوت در نگارش دارند:
1⃣#فهرست_نگاری:رجال نجاشی و فهرست شیخ طوسی
2⃣#طبقات_نگاری:رجال برقی و رجال شیخ طوسی
3⃣#جرح_و_تعدیل: رجال ابن غضائری
4⃣#پراکنده_نگاری: رجال کشی
مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام)
{کلاس رجال ۱۴۰۰/۶/۲۱}
🆔@masire_feghahat
🔰 آیت الله العظمی #سیستانی(حفظه الله)
💢ظهور «لاینبغی» در حرمت یا کراهت💢
🔸وقد ذكرنا في محله (بحث الأواني من كتاب الطهارة) إن كلمة "لا ينبغي" ليست ظاهرة في الكراهة، لو لم نقل بظهورها في الحرمة؛ لأنها في اللغة بمعنى "لا يتيسر"، وعدم التيسير في التشريعات مساوق للحرمة.¹
🔹به تحقیق در محل خودش(بحث اوانی از کتاب طهارت)ذکر کردیم که کلمه «#لاینبغی» اگر نگوییم ظهور در #حرمت دارد،ظهوری در کراهت ندارد چراکه «لاینبغی» در #لغت به معنای «لایتیسر»است و #عدم_سهل_بودن_امری در تشریعیات مساوق با #حرمت است
🔸تطبیق:عَنِ اَلصَّادِقِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ: لاَ يَنْبَغِي اَلشُّرْبُ فِي آنِيَةِ اَلذَّهَبِ وَ اَلْفِضَّةِ وَ لاَ اَلْأَكْلُ فِيهِمَا.²
در اینجا اگر بگوییم لاینبغی ظهور در #حرمت دارد بایستی قائل به #حرمت_شرب_و_اکل در ظرفی که از جنس طلا یا نقره است بشویم و اگر بگوییم ظهور در کراهت دارد قائل به #کراهت اکل و شرب در ظرف از جنس طلا یا نقره میشویم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹: الربا، ص ٤٤
*²:من لا يحضره الفقيه ، ج ۳، ص ۳۵۲
🆔@masire_feghahat
🔰 #سلّار_دیلمی (صاحب کتاب المراسم فی الفقه الامامی)
💢تراجم💢
🔸محدث قمی شرح حال او را به اختصار نوشته است و گفته او #اولین کسی است که به #حرمت_نماز_جمعه در زمان #غیبت_کبری فتوا داده است.
🔹 ایشان در بحث #جهاد گفته است: و لفقهاء الطائفة أن يصلوا بالناس في الأعياد و الاستسقاء و اما #الجُمَع فلا²،¹
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:المراسم،ص۲۶۲
*²:فقه و فقهای امامیه در گذر زمان،ص۱۲۰
🆔@masire_feghahat
🔰 #شیخ_انصاری(رضوان الله تعالی علیه)
💢شهادت ثالثه💢
🔸در مورد مرحوم شيخ انصارى، استاد فقيهان، نوشتهاند كه: زمانى كه والى بغداد مؤذّنهاى شيعه را از گفتن كلمه [اشهد انّ عليّاً ولىّ اللّه] در روى گلدسته هاى مساجد منع كرد و شيخ از اين امر مطلع گرديد، به طلاّب فرمود:
🔹 بار و بُنِه سفر را آماده كنيد تا به جايى رويم كه بتوانيم اعمال مذهبى خود را #آزادانه انجام دهيم.
🔸با پخش خبر #مهاجرت شيخ انصارى از #نجف در بين مردم، نجفيها همگى دست از كار كشيدند و گفتند ما هم با شيخ از عراق بيرون خواهيم رفت! اين جريان هنگامه اى در نجف برپا كرد.
🔹سلطان عثمانى از كار حاكم بغداد ناراحت گرديد و به احضار و تعويض وى امر كرد و بدين ترتيب، اوضاع شهر نجف دوباره آرام شد.
🔸 به شيخ عرض كردند كه شهادت بر ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام جزء اذان نيست، چرا جناب عالى در اين موضوع اين قدر پافشارى كرديد؟!
🔹فرمود: اگر در اين مورد #ساكت مى ماندم، ممكن بود فرمانروايان ناصبىِ دولت عثمانى تحميلات ديگری بر ما روا دارند كه عاقبت بدى داشته باشد.
📚کتاب تراز سیاست ابوالحسنی منذر به نقل از زندگينامه استاد الفقهاء شيخ انصارى قدّس سرّه، ضياءالدين سبط الشيخ، ص ۱۲۷
🆔@masire_feghahat
🔰 استاد #مفیدی (زیدعزه)
💢مناقشه در استدلال آیت الله سیستانی💢
🔸آیت الله سیستانی معتقدند با توجه به آیه ی شریفه ی «یسئلونک عن الاهله قل هی مواقیت للناس¹» آنچه که نزد شارع مهم است #میقات_بودن_هلال است لذا هلال باید یک امری باشد که سبب نظم دهی به امور عرفی و شرعی مردم باشد بنابراین رعایت افق محلی و سهل التناول بودن رویت هلال برای عامه ی مردم لازم است تا اینکه میقات برای آنها باشد.و در رویت با تلسکوپ #عامه ی مردم نمی توانند به آن دسترسی داشته باشند لذا این رویت مجزی نیست
🔹استاد در نقد این کلام فرمودند: سهل الوصول بودن #مقوم معنای میقات نیست بلکه #شرط_کمال آن است به عنوان مثال تعیین دقیق سال شمسی در زمانهای گذشته کار سختی بوده که منجمین به آن می پرداختند اما با این حال میقات برای ایرانیان بوده است. رویت با تلسکوپ نیز امروزه می تواند سبب تنظیم و تنسیق امور عرفی و شرعی شود. و میقات محسوب گردد.*²
ـــــــــــــــــــــــــ
*¹:بقره/آیه۱۸۹
*²:درس خارج فقه۱۴۰۰/۸/۱۰
🆔@masire_feghahat
🔰#تازه_های_نشر
📚الگوریتم دانش اصول فقه (دوره عمومی)
📓#پشت_جلد:
🔸میراث ارزشمند فقهی، سالیان متمادی بعد از غیبت کبرا با تلاش ارزشمند فقیهان به دست آمده است که با دقت در بدست آوردن منابع و فراهم ساختن قواعد برای فهمی صائب همراه بوده است.
🔹استنباط احکام شرعی از منابع، بهجهت برخورداری از دقت لازم و سهولت، علاوهبر قواعد استنباط، به روش استنباط نیز نیازمند است. تمامی این عوامل علاوه بر اینکه استنباط را ضابطهمند میکنند، اجتهاد در ساحتهای نوظهور را نیز سهل میسازند.
🔸روش استنباط، نقشه راه مجتهد ـاز نقطه آغاز تا فرجام کارـ را ترسیم میکند و الزامات هر وضعیت و نیازمندیها و انتظارات آن را روشن میسازد و او را به ادامه مسیر و اقدامات مورد نیاز آگاه میکند.
🔹در این اثر، یک دوره علم اصول با نگاهی آموزشی و فرایندی در دوره عمومی، طراحی و ارائه شده است.
✍نویسندگان:
🔻رضا میهن دوست
🔻سیدمحمدباقر قدمی
📖انتشارات حوزه علمیه خراسان
🆔@masire_feghahat
🔰#الغاء_خصوصیت
💢تطبیق القواعد💢
🔸با فحص در کلمات فقهاء می یابیم که عواملی برای #الغاء_خصوصیت وجود دارد که به بعضی از آنها اشاره میشود و هر کدام را توضیح می دهیم
1⃣#تنقیح_مناط:
عبارت است از اینکه از #ملاک_حکم تفتیش شود و حکم را در موردی که ملاک در آن وجود دارد #تعمیم دهیم حال اگر وجود ملاک در آن مورد قطعی باشد تعمیم جائز است و الا خیر
2⃣#تعطیل_شدن_احکام در صورت عدم الغاء خصوصیت:
وجه الغاء خصوصیت موردی که حکم در مورد آن صادر شده است و همچنین الغاء خصوصیت سائل و مسئول عنه این است که اگر الغاء خصوصیت نکنیم #تعطیلی_احکام لازم می آید زیرا هر حکمی از جهتی به موردی اختصاص دارد
3⃣#وارد_شدن_حکم_برای_بیان_مثال:
فقهاء فرموده اند اگر حکمی در مورد خاص برای بیان #تمثیل ذکر شود باید حکم را با تنقیح مناط تعمیم داد مثل اینکه در روایت حکم نماز در #پیراهن_نجس بیان شده است ولی فقهاء برای پیراهن خصوصیتی قائل نیستند
4⃣از خارج #علم_به_عدم_خصوصیت داشته باشیم:
مثل اینکه همه احکام در مورد #مردان صادر شده است ولی علم به عدم خصوصیت حکم برای مردان داریم
🆔@masire_feghahat
🔰 #آقا_ضیاء_الدین_عراقی (رحمة الله علیه)
💢فرق ماهوی علت و حکمت💢
🔸محقق عراقی «ره» در تبیین #ماهوی علت و تمایز آن از حکمت معتقد است که علت و حکمت را باید در پرتو #استناد_حکم به علت تبیین کرد.
🔹 وی بر این باور است که خصوصیت بارز در علت ، استناد #بلاواسطه حکم به علت است در مقابل اگر استناد حکم به علت ، #مع_الواسطه باشد در این صورت آن خصوصیت ، حکمت خواهد بود.
🔸به عنوان مثال در بحث لاضرر ، اگر رفع حكم از مصداق الف مثلا مستند به وجود ضرر در همان مصداق باشد در این صورت این استناد بلاواسطه بوده و در واقع ملاک رفع حکم، ضرر شخصی است نه ضرر نوعی. اما اگر رفع حکم از الف به استناد وجود ضرر در فرد دیگری از همان طبیعت یا از غیر آن طبیعت باشد ، در این صورت استناد رفع ضرر به علت، مع الواسطه است.
🔹به عنوان مثال اگر عمل حرام برای شخص زید ضرر داشته باشد در این صورت استناد رفع حرمت ، به ضرری بودن عمل برای شخص زید است اما اگر آن عمل برای زید ضرری نداشته بلکه برای نوع مکلفین و اکثر آنها ضرری بوده دراین صورت رفع حرمت عمل از زید ، مباشرتا
نبوده بلکه مع الواسطه می باشد که دراین صورت ضرر #حکمت خواهد بود¹ .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:قاعدة لاضرر للآغاضیاء، ص ۲۱۰
🆔@masire_feghahat
🔰 #شیخ_انصاری (رضوان الله تعالی علیه)
💢تعابیر شیخ نسبت به فقهای عظام💢
🔸شیخ انصاری در مباحث و نوشته های فقهی و اصولی خویش از پیشین و نیز معاصر خود، با کمال ادب و احترام یاد می کند.
⚜از #سیدمرتضی با عنوان «سيدنا المرتضی»
🔹از #علامهحلی و فرزندش #فخرالمحققين با تعبیر«العلامه و ولده السعيد» یا «فخر الدین»
⚜از #شهیداول با «شيخنا الشهيد»
🔹از #مقدساردبیلی (ملا احمد) با «المحقق الأردبیلی»
⚜از #شیخبهائی با «شيخنا البهائی»
🔹از #علامهمجلسی با «المحقق المجلسی، یا
«الفاضل المحدث المجلسی»
⚜از #فاضلهندی (صاحب کشف اللثام) با «بعض الأجله»
🔹از #وحیدبهبهانی با «المولى الاعظم وحيد عصره»
⚜و نیز از #وحید و شاگرد برجسته اش
#کاشفالغطاء با «شيخ مشايخنا» یا «بعض الاساطين» یا «بعض الاعاظم»
🔹از علامه #بحرالعلوم با «العلامة الطباطبائی» یا «بعض المحققين»
⚜از #میرزایقمی با «محقق القمی» یا «بعض الافاضل» و «بعض المحققين»
🔹از #صاحبریاض با «سید مشایخنا»
⚜از #سیدمحمدمجاهد (فرزند صاحب ریاض) با «سید مشايخنا قدس الله أسرارهم»
🔹 از #ملااحمدنراقی با «بعض مشايخنا» یا «بعض مشايخنا المعاصرين»
⚜از #صاحبمقابیسالانوار با«بعض المحققین» و «بعض الافاضل»
🔹از #شیخمحمدتقیاصفهانی صاحب هداية المسترشدین با «بعض المحققين من المعاصرين»
⚜از شیخ #محمدحسیناصفهانی صاحب الفصول الغروية با «بعض الاعلام» يا «بعض المعاصرين»
🔹از #صاحبجواهر با «شيخنا المعاصر» یا «بعض مشايخنا المعاصرين» یاد می کند
🆔@masire_feghahat
🔰 #استاد_حسینی_شیرازی (زیدعزه)
💢بحثی مهم و دقیق پیرامون رجال ابن غضائری💢
🔸راویان شماره شده در کتاب رجال ابن غضائری را میتوان به پنج دسته تقسیم کرد:
1⃣راویانی که #تضعیف شده اند و به هیچ روی روایت آنان #پذیرفته_نیست
🔹ابن غضائری در مورد جعفر بن محمد بن مالک فرازی مینویسد: #کذاب_متروک_الحدیث_جملةً¹
2⃣راویانی که ولو در نظر ابن غضائری #ضعیف شمرده شدند اما #احادیثشان به دو دسته قابل #پذیرش (صحیح) و #غیرقابل پذیرش(سقیم) تقسیم میشود
🔸مانند ابراهیم بن اسحاق احمری :
فی حدیثه #ضعف و فی مذهبه ارتفاع
#ویروی_الصحیح_و_السقیم و امره مختلط²
3⃣راویانی که بر آنها #خرده_گیری_شده این دسته از راویان اگرچه در نگاه ابن غضائری نقطه ضعفی دارند اما به هیچ وجه نمیتوان ضعیف دانستن آنان را به #ابن_غضائری_نسبت_داد
🔹مانند ادریس بن زیاد که اورا از راوی ضعفاء میداند اما #تضعیف_نمیکند
ادریس بن زیاد یکنی ابالفضل... یروی عن الضعفاء³
4⃣راویانی که از آنان #دفع_اتهام_شده که این دسته خود به دو دسته تقسیم میشود :
الف)راویانی که ابن غضائری با اینکه ضعف ایشان رامیپذیرد اما از #میزان_ضعف آنان میکاهد و برخی بدگمانی ها در باره ی ایشان را روا نمیداند
🔸مانند محمدبن عیسی الهَمْدانی :ضعیف و یروی عن الضعفاء و یجوز ان یُخَرَّجَ شاهداً⁴
ب)راویانی که ابن غضائری ضعیف دانستن آنان را #بر_نمیتابد و بر #درستی درون مایه های حدیثی آنان پای میفشارد
🔹مانند محمد بن اورَمَة: اتهمه القمیون بالغلو و حدیثه نقی #لافساد_فیه⁵
5⃣راویانی که ابن غضائری به ژرفنگری در محدوده نگاه اعتراض آمیز دیگران به آنها میپردازد و با این روش #وثاقت این دسته را بر می نمایاند
🔸 مانند احمد بن محمد بن خالد برقی :
احمد بن محمد بن خالد بن محمد بن علی البرقی...طعن القمیون علیه و لیس الطعن فیه انما الطعن فی من یروی عنه فانه کان لایبالی عمن یأخذ علی طریقة اهل الاخبار⁶
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:رجال ابن غضائری،ش۲۷
*²:همان،ش۹
*³:همان،ش۸
*⁴:همان،ش۱۳۶
*⁵:همان،ش۱۳۳
*⁶:همان،ش۱۰
🆔@masire_feghahat
🔰 #اجتهاد_در_عصر_معصومین
💢دلایل وجود اجتهاد در عصر ائمه(ع)💢
1⃣دستور ائمه به فتوا دادن
🔹#دستور_صدور_فتوا از ناحیه معصومین به اصحاب #دعوت_به_اجتهاد بوده و در عمل راه اجتهاد را در سطح گسترده تر گشود و زمینه را برای مرجعیت فقهای اصحاب و رجوع عموم مسلمانان به آنها فراهم کرد
🔹 مانند فرمان فتوا دادن به ابان بن تغلب
⚜قَالَ لَهُ أَبُو جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ: اِجْلِسْ فِي مَسْجِدِ اَلْكُوفَةِ وَ #أَفْتِ_اَلنَّاسَ، إِنِّي أُحِبُّ أَنْ يُرَى فِي شِيعَتِي مِثْلُكَ¹
🔹مرحوم امام خمینی در الرسائل پس از ذکر این روایت در دلایل وجود اجتهاد در عصر معصومین میفرمایند:
و الفتوى ليس الا بالاجتهاد و التفقه²
فتوا دادن جز با اجتهاد و تفقه امکان پذیر نیست
🔸آیت الله سبحانی در توضیح روایت ابان می گوید:
واضح است که منظور از فتوا این نیست که فقط به نقل روایت اکتفا شود، بلکه مقصود این است که در هر موردی که آیه یا روایت وارد شده است، طبق آن آیه یا روایت فتوا دهد، اما در موردی که آیه یا روایت در خصوص آن مورد وارد نشده، از آیات و روایات کلی و قواعد عامه ای که از امام صادر شده است، حکم آن مورد را استنباط و استفاده نموده و فتوا داده شود³
ــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:الفهرست للطوسی،ص۱۷
*²:الرسائل،ج۲،ص۱۲۷
*³:حکومت در اسلام،ج۲،ص۲۲۳
🆔@masire_feghahat
🔰 آیت الله العظمی #خویی (رحمة الله علیه)
💢ظهور «لا احب ذلک» در کراهت یا اعم از کراهت و حرمت؟💢
🔸محقق خویی (ره) قائل هستند که «لا احب» به دودلیل ظهوری در کراهت بمعنی الاخص(از احکام خمسه) ندارد :
1⃣ این کلمه در قرآن در رابطه با موارد مبغوض محرمه ی زیادی به کار رفته است مانند آیات ذیل:
والله لا یحب الفساد¹ یا لا یحب الله الجهر بالسوء²(در رابطه با غیبت) یا والله لایحب الظالمین³
2⃣ما بین عقلاء این اسلوب کلامی برای مبغوض بودن افعال استعمال میشود ⁴
🌀تطبیق در صحیحه عبدالرحمن بن حجاج از امام کاظم(علیه السلام)
سَأَلْتُ أَبَا إِبْرَاهِيمَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنْ قَوْمٍ غَلَتْ عَلَيْهِمُ اَلْأَضَاحِيُّ وَ هُمْ مُتَمَتِّعُونَ وَ هُمْ مُتَرَافِقُونَ وَ لَيْسُوا بِأَهْلِ بَيْتٍ وَاحِدٍ وَ قَدِ اِجْتَمَعُوا فِي مَسِيرِهِمْ وَ مِضْرَبُهُمْ وَاحِدٌ أَ لَهُمْ أَنْ يَذْبَحُوا بَقَرَةً فَقَالَ لاَ أُحِبُّ ذَلِكَ إِلاَّ مِنْ ضَرُورَةٍ ⁵
⚪ در فقه فرعی مطرح است مبنی بر اینکه آیا در حج تمتع میشود چند نفر به جای اینکه جداگانه هرکدام قربانی بدهدند ،باهم قربانی واحدی بدهند یاخیر ؟
با توجه به تفصیلات گذشته اگر بگوییم لا احب ظهور در کراهت دارد میتوان گفت طبق این روایت میتوان یک قربانی داد علی کراهة ولی اگر گفتیم ظهورش در مطلق مبغوضیت است از این روایت نمیتوان استفاده کرد
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:البقرة: ۲۰۶
*²:النساء: ۱۴۸
*³:آل عمران:۵۷
*⁴:كتاب الحج للخوئی،ج۲،ص۲۶۶
*⁵:الکافي ،ج ۴، ص ۴۹۶
🆔@masire_feghahat
🔰 #تازه_های_نشر
💢نگاهی به مکاتب فقهی شیعه💢
🔸بخشی از مقدمه :
🔻در این کتاب ذیل عنوان مکتبهای فقهی و فقیهان معروف و مشهور، کوتاه در حدّ آشنایی با ترجمه و زندگینامه فقها، شاگردان کتابها در حوزه درسی و پارهای از خصوصیات آنان و مکتب فقهی ایشان سخن گفته ایم.
🔻مراد از مکتب فقهی، مجموعهای از آرا و نظریات یک فقیه در برگیرنده مجموعه از تجربه و دانش او است و ویژگیهایی دارد که وجود آنها باعث شده آن را «مکتب» بنامیم، زیرا این ویژگیها سبب میشود مکتب فقهی، مطرح و آن فقیه، صاحب مکتب شناخته شود.
🔹ساختار کتاب
🔻این کتاب شامل ۱۲ فصل «فقه در آغاز عصر غیبت»، «مکتب شیخ مفید»، «مکتب حله»، «مکتب جبل عامل»، «مکتب محقق اردبیلی»، «مکتب علامه وحید بهبهانی»، «مکتب فیض کاشانی»، «مکتب صاحب جواهر»، «مکتب شیخ انصاری»، «مکتب آیتالله بروجردی»، «مکتب امام خمینی» و «مکتب آیتالله خویی» است.
✍نویسنده
حجت الاسلام محمدحسن ربانی بیرجندی
📖انتشارات بوستان کتاب
🆔@masire_feghahat
#اصول_فقه_مقارن
💢استحسان💢
🔸تعریف استحسان
استحسان عبارت است از دلیلی که در
#ذهن_مجتهد پسندیده آید ولی مجتهد از توصیف یافته ذهنی خویش ناتوان باشد.
این اصطلاح و تعریف، به #ابنقدامه مقدسی حنبلی - در کتاب مغنی - منسوب است
🔹سیر تاریخی استحسان
تاریخچه استحسان به بعد از نیمه قرن اول هجری باز میگردد و پیش از آن زمان استحسان به عنوان منبع شناخت احکام شریعت مطرح نبوده است، #نخستین کسی که استحسان را به عنوان منبع شناخت احکام حوادث واقعه و موضوعات مستحدثه به صحنه استنباط و اجتهاد وارد ساخت، #عبداللہ_بن_عمر¹ میباشد و در نیمه قرن دوم ابوحنیفه عمل به استحسان را به اوج خود رساند
🔸شرایط اعتبار استحسان نزد معتبرین
آن دسته از عالمان اهل سنت که به استحسان عمل می کنند برای اعتبار استحسان و جواز عمل به آن دو قید قائلند :
1⃣ #عدمامکاندستیابی به حکم شرعی از راه کتاب و سنت و اجماع
2⃣اینکه عمل بر طبق قياس مطابق با #مصلحت نباشد.
🔹استحسان در نگاه مذاهب اسلامی
🔻اندیشمندان امامیه، استحسان را به عنوان منبع و پایه شناخت احکام شرعی مورد پذیرش
قرار #ندادند
🔻شافعیان همانند امامیه، استحسان را به عنوان منبعی مستقل در شناخت احکام الهی #نپذیرفته اند
🔻مالک بن انس اصبحی-پیشوای مذهب مالكی-استحسان را به عنوان منبع استنباط پذیرفته و استحسان را بر قیاس #ترجیح میداد.
🔻احمد بن حنبل شیبانی پیشوای حنابله بنابر نقلی، استحسان را به مفهوم التفات و توجه به مصلحت و عدالت #پذیرفته است.
ـــــــــــــــــــــــــ
*¹:موسوعه فقه عبدالله بن عمر،ص۱۱۳
🆔@masire_feghahat