#گزارش‌نشست‌علمی ✅ نشست علمی نقد و بررسی کتاب «فلسفه اقتصاد در پرتو جهان بینی قرآن کریم» که در سال 89 در انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم انجام شده است. ✅این گزارش به دلیل اشارات مختصر و دقیقی که در آن وجود دارد، برای کسانی که علاقمند به پیگیری مباحث #فلسفه‌مضاف یا #امتدادحکمت هستند و همچنین برای علاقمندان به مباحث اقتصاد اسلامی، مناسب می‌باشد. @monir_ol_din

♻ از آنجا که برخی در کسوت #اهل‌علم اما فرسنگ‌ها از وادی علم و تحقیق بدورند و نظراتی عاری از دقت می‌دهند، بد نیست برخی از تلاش‌های حوزه علمیه قم را در موضوع #فلسفه‌اقتصاد‌اسلامی به تناسب دغدغه #امتدادحکمت اشاره نماییم. @monir_ol_din

#معرفی‌کتاب 💥کتاب «فلسفه اقتصاد در پرتو جهان بینی قرآن کریم» 📝اثر علی‌اصغرهادوی نیا ✅ اشاره 1⃣ در طول کتاب فلسفه اقتصاد (در پرتو جهان بینی قرآن کریم)، اثبات این فرضیه دنبال می­شود که قرآن آموزه های مناسبی را به عنوان مبانی فلسفی اقتصاد اسلامی فراهم می آورد، که در تدوین آن مؤثر می باشد؛ علاوه بر این، تعالیم قرآنی درصدد است با تکیه بر این مبانی، به تنظیم رفتارهای اقتصادی بپردازد. 2⃣ بخش های بعدی کتاب، مبانی خداشناسی و اقتصاد، مبانی جهان شناسی و اقتصاد، مبانی انسان شناسی و اقتصاد و جامعه و اقتصاد است که هریک در سه بخش جداگانه، مطرح می شوند. مرحله اول هر بخش به دنبال رصد کردن آموزه های قرآنی است که با بحث های اقتصادی ارتباط تنگاتنگی دارد. مرحله دوم هر بخش، نظریه های اقتصادی را مطرح می کند که تأثیرگذاری مبانی مذکور در شکل گیری آن ها، بهتر نمایان می شود. مرحله سوم هر بخش، به بررسی رفتارهای اقتصادی که در قرآن کریم مطرح شده است، اختصاص دارد. 3⃣ در انتهای هر بخش، دستاوردهای مراحل پیش گفته، به صورت خلاصه یادآوری شده است. بخش نهایی نیز دستاوردهای کل تحقیق را به گونه دیگری با هم ادغام نموده تا سهولت لازم برای قضاوت درباره بحث های مطرح شده، فراهم آید. #فلسفه‌اقتصاد #امتدادحکمت @monir_ol_din

#معرفی‌کتاب 💥کتاب «فلسفه علم اقتصاد اسلامی» 📝اثر سیدحسین میرمعزی ✅اشاره در فلسفه علم اقتصاد اسلامی مسائل زیر مطرح می شود: تعریف عام اقتصاد اسلامی؛ موضوع و مسائل آن؛ اهداف و وظایف آن؛ قلمرو و گستره آن؛ مبانی و مبادی آن؛ روش و ساختار آن؛ رابطه آن با مکتب و نظام اقتصادی؛ رابطه آن با فلسفه، کلام، فقه و حقوق و اخلاق اسلامی. این کتاب از ۸ مقاله تشکیل شده است که به برخی مسائل فلسفه علم اقتصاد اسلامی پرداخته اند. مقاله اول: روش کشف ماهیت اقتصاد اسلامی مقاله دوم: دین و اقتصاد: نظام اقتصادی اسلام و علم تحلیل اقتصاد اسلامی مقاله سوم: اسلامی کردن علم اقتصاد: مفهوم و روش مقاله چهارم: علم اقتصاد اسلامی اهداف، تعریف، وظایف و روش مقاله پنجم: نظریه پردازی در اقتصاد اسلامی مقاله ششم: علم اقتصاد اسلامی: تعریف و روش مقاله هفتم: مروری بر الگوهای اقتصاد اسلامی مقاله هشتم: جمع بندی و نتیجه گیری #فلسفه‌اقتصاد #امتدادحکمت @monir_ol_di

https://digipostal.ir/azdoorsalam روی این لینک 👆👆 کلیک کنید. التماس دعا.

#بررسی‌دیدگاه_1 #نقد_3 ✅ ناظر بر مطالب آقای امینی‌نژاد در بخش 3 نکاتی وجود دارد. همانطور که ملاحظه می‌کنید، ایشان به یکی از موانع امتدادحکمت که همانا عدم ورود فلسفه به ساحت جزئیات است، اشاره می‌کند و ادعای ایشان بر این است که، اندیشه‌های بنیادین ذاتاً قابلیت ورود در جزئیات را دارند. 1⃣ یکی از ابهامات این مطالب این است که، تعریف دقیق و مشخصی از #امرجزئی ارائه نشده است - شاید در مباحث دیگر ذکر شود- تبیین دقیق امرجزئی به مثابه غایت امتداد حکمت به تصویری که ما از مسئله داریم کمک خواهد کرد. آیا مقصود از جزئیات، امور متشخص خارجی است؟ اگر چنین است، آیا در تعریف جزئیات به همین وصف #تشخص اکتفا می‌کنید یا اینکه، ویژگی اصلی امر جزئی که همانا #تکمم و #تکیف است برایتان مهم می‌باشد؟ نکته این است که، اگر در تعریف امر جزئی کمیت‌دار بودن و کیفیت‌داری آن را لحاظ کنید، باید فلسفه را به گونه‌ای امتداد دهید که بتواند به #مقدار و #کمیت متبدل شود تا در امور جزئی نیز امتداد یابد. و در غیر این صورت، نهایت زحمت فلسفه آن خواهد بود که، ناظر بر یک امر متشخص خارجی توصیفی ارائه نماید همانگونه که به الهیات بالمعنی الاخص مثال زدند. و می‌دانید که توصیف به معنای امتداد حکمت نیست. امتداد حکمت یعنی در عینیت جاری شود نه آنکه درباره عینیت سخن بگوید. 2⃣ در فرازی از سخنان آقای امینی نژاد نکته خوبی طرح شده است و آن اینکه، ایشان به یک #حدواسطی میان کلیات فلسفی و جزئیات تفطن پیدا کرده‌اند. توصیف ایشان از این حدواسط چیست در این بخش نیامده است. با این وصف، سوالی که باید طرح شود این است که، در دیدگاه شما آیا میان کلیات فلسفی و جزئیات عینی، نسبتی برقرار است؟ اگر شما کلیات فلسفی را اموری مجرد بدانید و جزئیات عینی را نیز حسی و مادی، با چه بیان فلسفی می.خواهید حدواسط میان این دو عرصه را طرح کنید؟ حال آن حد واسط نیز نسبتی با این دو سرطیف دارد یا اینکه بیگانه از کلیات فلسفی و جزئیات عینی است و فقط برای ایجاد اتصال میان این دو نقطه طرح می‌شود؟ خلاصه اینکه، از کلیات فلسفی تا جزئیات عینی را که امتداد حکمت می‌دانید، به چه بیان فلسفی می‌خواهید شرح دهید؟ آیا اصالت وجود چنین توانمندی را دارد؟ 3⃣ فلسفه علمی است که، توان ورود در جزئیات را ندارد چرا که، روش آن برهانی است و برهان هم کلی‌گوی است زیرا «الجزئی لایکون کاسباً و لا مکتسباً». مثالی که درباره الهیات بالمعنی الاخص زده شده است، اصلاً مثال درستی نیست. زیرا موضوع الهیات بالمعنی الاخص خداوند متعال و یک موجود متشخص است و این ربطی به ظرفیت مفاهیم فلسفی ندارد. براهینی که در این بخش اقامه می‌شود همه براهین کلی هستند که نه بر خداوند متعال بلکه موضوع آنها #واجب‌الوجود است و بعد از اقامه برهان درباره واجب الوجود، تطبیق بر خداوند متعال می‌شود، پس براهین این بخش هم جزئی نیست بلکه کلی است، زیرا موضوعشان امر کلی یعنی واجب الوجود است. @monir_ol_din

#گزارش‌یادداشت 📝آیت الله سیدمحمد خامنه ای(دام عزه)_رئیس بنیاد حکمت اسلامی صدرا 🔺موضوع؛ فلسفه و کرونا ▫آیت‌الله سیدمحمدخامنه‌ای، سردبیر مجله خردنامه صدرا، در سرمقاله شماره ۹۹ مجله به موضوع شیوع کرونا و پیامدهای آن پرداخته‌اند. 1⃣فلسفة‌ ظهور انبياء، و نيز پديد آمدن آئين حكمت در ميان بشر، آن بود كه جهان پرشكوه هستي و قوانين آفرينش را به انسانها معرفي نمايند و جمال آفريدگار و جمال عرصة هستي را به او نشان دهند؛ و از سوي ديگر، جلال و هيبت و خطر #بيقانوني و #بي‌اعتنايي به قوانين طبيعت و سنتهاي الهي را يادآور گردند و با دو دست «بشارت» و «انذار»، راه درست زندگي و حيات همراه با آسودگي و كامياري را ـ كه قرآن‌ ‌آن را صراط مستقيم ناميده‌ـ بياموزند و به يمين و يسار جاده نيفتند. 2⃣ حق‌تعالي عقل و عشق را نيز همچون دو بال معرفت به بشر سپرد تا به #بلوغ انساني خود برسد و از بادة تلخ روزگاران زندگي و عمر بلاخيز بشري خود، مستي و سرمستي و شيدايي براي خود بسازد؛ از آيات الهي پند گيرد، به گفتار دلسوزانة پيامبران و نمايندگان آنها عاقلانه و هوشمندانه عمل كند و به قوانين نوشته و نانوشتة اين جهان آفرينش احترام بگذارد و از خشم هولناك زمانه و راهبر ناپيداي اين جهان بپرهيزد و با قانونشكني و بيتوجهي به سنن الهي، تازيانة خشم الهي را برخود نخرد؛ آنگونه كه قرآن‌ ‌از نمونه‌هاي تاريخي چون عاد و ثمود ... بيان كرده است، كه با وجود قدرت و شكوه ظاهري كه داشتند، به نكبت و انحطاط و نابودي دچار گشتند و از عرصة جهان بيرون افتادند. 3⃣ امروز نمايش ديگري از #قدرت‌لايزال‌حق‌تعالي و قوت ناموس خلقت و قانون آفرينش، در صفحة روزگار به روي پرده در آمده و مدعيان حكومت بر جهان را مغلوب و درماندة موجودي ناچيز از موجودات و مخلوقات خود ـ ويروس يا هر نام ديگر ـ نموده است تا عجز و درماندگي و بيچارگي آنان را آشكار نمايد و #كدخدايان‌فرضي و خيالي دهكدة جهاني را در برابر اين حقيرترين مخلوق جهان به زانو درآورد و خاك ذلت و افتادگي و فرودستي در برابر خداي متعال را بر سر آنان بريزد، كه «اين هنوز از نتايج سحر است»! #بدبخت كساني كه دل به اين قدرتهاي كاذب بسته‌اند و هنوز رو به كعبة آنان نماز ميخوانند و از قهر و انتقام الهي غافلند. اگر از خرد چيزي در آنها هست، تا وقت است بايد كه عبرت بگيرند و خود و ملت خود را به اين محكومان محكمة تاريخ، كه صداي خُرد شدن استخوانهاي آنان به گوش ميرسد، نفروشند. 99/4/21- مجله صدرا @monir_ol_din

#گزارش_1 ✅موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و دغدغه #امتدادحکمت 🔹با نظر به پایگاه اطلاع‌رسانی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و مطالعه طرح‌های پژوهشی این مؤسسه، این نکته عیان می‌گردد که، این مجموعه از دغدغه #امتدادحکمت فارغ است. اثری و نشانه‌ای از فعالیتی که، حاکی از توجه به این دغدغه بسیار مهم باشد وجود ندارد. البته در میان این طرح‌ها، نمی‌توان طرح پژوهشی آقای شهرام پازوکی باعنوان «طرح مسألة تمدن اسلامی در ایران معاصر: نگاهی حکمی» نادیده گرفت، لیکن این مورد، برخلاف جریان غالب و حاکم در طرح‌های پژوهشی این مؤسسه است. https://www.irip.ac.ir/fa/home/research/all 🔹طرح #ابن‌سینا که در این مؤسسه قرار است با تصحیح آثار او اتفاق بیافتد، طرح خوب و مفیدی است، اما زمانی که در کنار آن سهم دغدغه‌های مهمی چون امتداد حکمت نیز ادا شود. و اینگونه می‌شود که، فیلسوفان ما هیچ #ربطی نه به دنیای مردم دارند و نه اهداف انقلاب اسلامی. کاملاً برکنار از زندگی مردم، نه می‌توانند ادعا کنند که، نقشی در اعتقادات و افکار مردم دارند و نه روی آن دارند که بگویند مطالعات و تحقیقات فلسفی‌شان، می‌تواند در متن #جامعه جریان پیدا کند. #غیبت‌فیلسوفان‌ازجامعه @monir_ol_din

#بررسی‌دیدگاه_1 #گزارش_4 ☑ خلاصه مصاحبه با حجت الاسلام و المسلمین آقای امینی نژاد 💢بخش4⃣ 🔺تلقی از فلسفه به طور عام و فلسفه و حکمت اسلامی واقعاً متعدد و متنوع است. ⚠یعنی گاهی از اوقات فلسفه به گونه‌ای عرضه می‌شود که اساساً فقط در ساحت #انتزاعیاتِ صِرف ذهنی توقف می‌کند. 🔸یعنی به گونه‌ای مباحث فلسفی عرضه می‌شود، به گونه‌ای مسائل فلسفی تقریر می‌شود که وقتی مستمعین، مباحث فلسفی را می‌شنوند، احساس می‌کنند که این فلسفه فقط مطالعاتی است در ساحت ذهن، اساساً به عینیت و صحنه‌ی اقدام و اجرا کاری ندارد. 🔸اما در مقابل ما می‌بینیم ارائه‌ها و تقریرهایی از مسائل و مباحث فلسفه وجود دارد که در آن‌ها فلسفه، هویت و قوام و حقیقت خودش را در عرصه‌ی #عینیت و اقدام و در صحنه‌ی واقعیت خارجی، می‌تواند نشان بدهد و پیدا بکند. 🔺بحث بسیار مهم دیگر، امتدادهای فلسفه و حکمت اسلامی است که تا‌کنون پیدا شده. 🔸وقتی ما به این بحث توجه نمی‌کنیم، اغلب این به ذهن ما می‌رسد که فلسفه فقط در ساحت کلیات و در فضای ذهن گیر کرده و در طول تاریخ چند قرن به هیچ وجه امتداد پیدا نکرده. 👈خب این واقعیت ندارد. 🔸بله آن انتظاراتی که ما از امتدادیابی فلسفه و حکمت اسلامی در خودمان می‌یابیم و در فضای نیازمندی‌های امروزمان جستجو می‌کنیم، آن مقداری که ما انتظار داریم، الان فلسفه و حکمت اسلامی خودش را حضور نداده و این بحث بعدی ماست که چرا این مسئله به این سبک است و چه کار باید کرد. 🔺ولی واقعاً تا کنون چه امتدادهایی فلسفه و حکمت اسلامی پیدا کرده؟ 🔸من این امتدادیابی فلسفه‌ی اسلامی را به نحو کلی به دو بخش تقسیم می‌کنم: 1⃣امتدادیابی فلسفه و حکمت اسلامی تا پیش از #دوره‌ی جدید 2⃣و امتدادیابی فلسفه و حکمت اسلامی در #دوره‌ی جدید. 🔸چنانچه این بحثی را که الان می‌خواهیم پی بگیریم می توان از منظری دیگر تقسیم بکنیم به 1⃣امتدادهای فلسفه‌ی اسلامی به نحو #ناخودآگاه 2⃣و امتدادهای فلسفه و حکمت اسلامی به نحو #خودآگاه و با التفات و با توجه؛ 🔸و چنانچه از منظرهای دیگر هم می‌شود تقسیمات دیگری را مطرح کرد. @monir_ol_din

▪آجرک الله یا بقیة الله ▪ ◾️رحلت جانگداز رحمة‌للعالمین رسول خاتم، شهادت کریم اهل‌البیت امام حسن مجتبی و باب رأفت‌الهی امام رضا (سلام الله علیهم) را به پیشگاه امام عصر(ارواحنافداه) و عموم اراتمندان و موالیان و شیعیان خاندان عصمت و طهارت، تسلیت می‌گوییم. @monir_ol_din

#گزارش_2 ✅پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و دغدغه #امتدادحکمت 🔹پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفترتبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، دارای پژوهشکده‌های متعددی از جمله پژوهشکده فلسفه و کلام است. در #گروه‌فلسفه این پژوهشکده، طرح‌های کلان پژوهشی در حال اجراست که یکی از آن طرح‌ها؛ «کلان پروژه «توانایى‌هاى فلسفه اسلامى و ربط و نسبت آن با حیات سیاسى اجتماعى» است. 🔹در سایت این پژوهشگاه در تبیین این طرح چنین آمده است: «این طرح به دنبال تأکید مقام رهبرى در جمع بعضى از فرهیختگان مبنى بر تبیین و تعیین ربط و نسبت فلسفه اسلامى با حیات اجتماعى - سیاسى، در پژوهشکده شکل گرفت و طرح تفصیلى آن تهیه و مراحل اجراى آن مشخص گردید. طرح مذکور بر آن است تا نشان دهد که توانایى‏‌ها و کاستى‏‌هاى فلسفه اسلامى به ویژه در ربط و نسبت آن با حیات بشرى چیست. براى رسیدن به این مقصود در مرحله نخست باید دید ماهیت و حقیقت فلسفه اسلامى چیست و از واژه «فلسفه اسلامى» چه چیزى اراده مى‏‌شود. براى تحقق هدف مذکور و پیش‏برد موضوع، کارهاى متعددى به شرح زیر در نظر گرفته شده است: - اجراى طرح‌هاى پژوهشى با موضوع «چیستى فلسفه اسلامى» و موضوعات مربوط به آن. - اجراى طرح‌هاى پژوهشى با موضوع «توانایى هاى فلسفه اسلامى و ربط و نسبت آن با حیات اجتماعى - سیاسى». - تألیف و ترجمه مجموعه مقالات. - برگزارى نشست‌هاى و گفت‌وگوهاى علمى.» http://www.isca.ac.ir 🔸نفس ورود این پژوهشکده و گروه فلسفه به موضوع امتداد حکمت، امر مبارکی است، لیکن باید آثار و محصولات چنین اقدامی را نیز مورد بررسی قرار داد؛ آیا بواقع اثری تولید شده است؟ آن آثار به چه میزانی توانسته اند در تبیین ربط فلسفه با حیات اجتماعی سیاسی موفق باشند؟ متأسفانه باگذشت چندسال از این طرح، محصول نهایی به دست نیامده است. @monir_ol_din

✅ خلاصه ای از تحقیقات تاریخی آقای #حسن‌یوسفیان با عنوان «شکل‌گیری فلسفه‌اسلامی» از کتاب «درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی» 🔺مختصر و مفید @monir_ol_din

💥 پرونده‌ علمی با موضوع #امتدادحکمت‌درتاریخ‌فلسفه از حکمت مشاء تا حکمت متعالیه. ➖امتداد حکمت در اندیشه فلسفی فارابی ابن‌سینا ➖امتداد حکمت در اندیشه فلسفی سهروردی ➖امتداد حکمت در اندیشه فلسفی صدرا ..... @monir_ol_din

◾️امام حسن عسکری(سلام الله علیه): «رزق و روزی ضمانت شده، تو را از کار واجب باز ندارد.» تحف العقول، ص ۴۸۹ 🔺کار واجب طلبه و دانشجو در این مقطع زمانی چیست؟ در این دوران تاریخی چه باید بکند؟ @monir_ol_din

💠 آقا! مبارک است ردای امامتت 💐 آغاز امامت قطب عالم امکان حضرت مهدی موعود(عج) مبارک باد. @monir_ol_din ‌ ‌

#بررسی‌دیدگاه_1 #نقد_4 ✅ جمع‌بندی نقد دیدگاه حجة الاسلام و المسلمین آقای امینی نژاد 🔷بخش نهایی مسئله امتداد حکمت از منظر آقای امینی‌نژاد نتیجه محصلی نیافت، زیرا؛ 1⃣اولاً؛ ایشان تلقی درستی از منزلت و جایگاه #حکمت در تمدن اسلامی ندارند. کاملاً برخلاف مقام معظم رهبری که تمدن اسلامی را #قرآن‌محور معرفی می‌کنند، ایشان چنین جایگاهی را برای حکمت در نظر می‌گیرند و همین تلقی غلط سبب می‌گردد که نتوانند برای امتداد حکمت نیز تصویر معقولی به دست آورند. اینگونه نیست که، تمدن اسلامی براساس حکمت اسلامی طرح‌ریزی شود و اینگونه هم نیست که حکمت اسلامی بیرون از تمدن اسلامی بماند، اما جایگاهش کجاست؟ در کلام ایشان روشن نمی‌شود و چون چنین است نمی‌توانند تناسبات میان منابع وحیانی با حکمت از یک سو، تناسبات میان حکمت با سایرعلوم دینیه از جمله فقه را روشن نمایند و چون چنین است نمی‌تواند امتداد حکمت را تعریف نماید. یعنی هنوز برایشان روشن نیست که در مسئله امتداد حکمت از حکمت چه می‌خواهند. مصاحبه‌هایی که ایشان انجام داده‌اند نشان از آن دارد که این مصاحبه‌ها در انفعال از گفتمان #امتداد حکمت انجام می‌شود نه آنکه چنین دغدغه‌ای بالاستقلال در نظر ایشان باشد و برای آن تفکری و تأملی صورت گرفته باشد. 2⃣ثانیاً؛ به دلیل آنکه منزلت حکمت در نسبت با وحی و علوم دینیه روشن نمی‌شود، پس در #انتزاع کامل درباره امتداد حکمت بحث می‌کند. مقصود از انتزاع کامل این است که، فقط به ویژگی‌های حکمت توجه می‌شود و تأثیر منابع وحیانی و علوم دینیه بر حکمت و تأثیر حکمت بر آنها تفسیر نمی‌شود. ندیدن این روابط حقیقی میان حکمت با سایر منابع اندیشه دینی، نقصی است که بر دامن این مصاحبه‌ها می‌نشیند. از دیگر سو، این طرز تفکر بسیار #ذهنی‌زده است و تفسیری که از عینیت ارائه می‌کند، عینیت متقوم به کمیت‌ها و مقدارها و اندازه‌ها نیست و چون چنین است، ذهنی‌زده است و امتداد را متناسب با فضای ذهن تعریف می‌کند. ایشان تا زمانی که تعریفی صحیح از #عینیت به دست ندهند و مختصات عینیت را شرح ندهند نمی‌توانند از امتداد حکمت در عینیت سخن بگویند. زیرا بسته به اینکه چه تلقی از عینیت دارند، امتداد در عینیت را معنا خواهند کرد. و این یکی از مبهمات اندیشه ایشان است. 3⃣ثالثاً؛ این مصاحبه‌ها مملو از مدعیات است. ادعای اینکه، فلسفه اسلامی می‌تواند امتداد پیدا کند باید مقرون به این باشد که، #شرحی‌فلسفی از این امتداد ارائه نمایند. یعنی بتوانند امتداد اصالت وجود را شرح فلسفی بدهند. و این امر نیازمند آن است که، مقصود خویش را از امتداد روشن نمایند و آن را در اصالت وجود تطبیق نمایند. قطعاً آنچه متوقع است این است که، اصالت وجود بتواند امتداد عینی یا اجتماعی و سیاسی پیدا کند. این ادعا نیاز به شرح فلسفی دارد و به نظر می‌رسد الآن دوره طرح همین شرح فلسفی است و باید از ادعا عبور نمود. این شرح باید بگونه‌ای باشد که، اصالت وجود بتواند در قواره‌های یک حکومت امتداد یابد. یعنی بتواند توضیح بدهد که چگونه می‌تواند تبیینی فلسفی از #حکومت به عنوان مصداق اتم عینیت سیاسی یا از #جامعه ارائه نماید. تبیینی که بتواند مصداق حقیقی امتداد حکمت باشد. @monir_ol_din

#پرونده_علمی_7 ⭕امتداد حکمت در اندیشه فیلسوفان مسلمان: سؤالات؛ 1. آیا در اندیشه فلسفی فلاسفه مسلمان، تعریفی از امتداد حکمت ارائه شده است؟ 2. آیا ایشان در تعریف، غایت، روش‌شناسی حکمت، موضوع امتداد حکمت را لحاظ کرده‌اند؟ 3. چه مصادیقی برای امتداد حکمت در متون فلسفی می‌توان برشمرد؟ ⭕این مسائل باید در سه دستگاه فلسفی، مشاء، اشراق و متعالیه مورد بررسی قرار بگیرد. ابتدا از حکمت مشاء آغاز می‌کنیم. https://eitaa.com/monir_ol_din/1730

#پرونده_علمی_7 #امتدادحکمت‌در‌فلسفه‌مشاء #امتدادحکمت‌دراندیشه‌فارابی(متوفای 339ق) 📝محمد متقیان 💥سؤال اول: آیا در اندیشه فلسفی #فارابی، تعریفی از امتداد حکمت ارائه شده است؟ 🔸مقدمه؛ 1. باید به این نکته توجه داشت که، تعبیر #امتدادحکمت در ادبیات فلاسفه قدیم موجود نیست و این تعبیر نوپدید است. فلذا این ایده را باید در تعریفی که از حکمت ارائه می‌نمایند و رابطه میان حکمت را با سایر علوم توضیح می‌دهند پی‌جویی نمود. 2. حکمت در طبقه‌بندی قدمایی عنوانی شامل بر دو بخش حکمت نظری (فلسفه اولی، وسطی، سفلی) و حکمت عملی (اخلاق شخصی، تدبیرمنزل، سیاست مدن) با زیرمجموعه‌های آن است. مقصود از امتداد حکمت در این پرونده پیگیری امتداد حکمت نظری در حکمت عملی است که شامل بر سیاست مدن هم می‌شود. 1⃣ فارابی فیلسوف خاصی است و قطعاً در پرونده امتداد حکمت موقعیت و منزلت ویژه‌ای پیدا می‌کند. یکی از ویژگی‌های او ارائه طبقه‌بندی نوین و غیرارسطویی از علوم مشهوره در کتاب #احصاءالعلوم است. در این طبقه‌بندی به تعریف #علم‌الهی و #علم‌مدنی می‌پردازد. او در تعریف علم الهی به بیان سه جزء این علم می‌پردازد و می‌گوید: «أحدها- يفحص فيه عن الموجودات و الأشياء التي تعرض لها بما هي موجودات‏. و الثاني- يفحص فيه عن مبادئ البراهين في العلوم النظرية الجزئية. والجزء الثالث- يفحص عن الموجودات التي ليست بأجسام و لا في أجسام‏» (احصاءالعلوم، ص75) جزء اول از علم الهی از #جوهر بحث می‌کند، جزء دوم از مبادی براهین که در سایر علوم استعمال می‌شود بحث می‌کند، جزء سوم نیز از موجوداتی که نه جسمانی‌اند و نه نسبتی با جسم دارند بحث می‌کند. فارابی در کتاب #تحصیل‌السعادة تعریفی از حکمت ارائه می‌کند: «و هذا العلم؛ هو أقدم العلوم و أكملها رئاسة، و سائر العلوم الأخر الرئيسة هي تحت رئاسة هذا العلم.»(الاعمال الفلسفیة، ص 181) 2⃣با ملاحظه این دو تعبیر در دو کتاب، می‌توان به تلقی فارابی از نسبت و رابطه حکمت با سایر علوم دست یافت. او در تعبیر دوم، رابطه حکمت با سایر علوم را رابطه #ریاستی می‌داند. یعنی علم الهی و حکمت ریاست بر سایر علوم دارد. اما این ریاست چگونه محقق می‌شود و به چه معناست؟ به نظر می‌رسد که، معنای این ریاست در تعبیر اول آمده است که در جزء دوم می‌گوید: بخشی از علم الهی مبادی براهین در علوم جزئیه نظریه را بحث می‌کند. روش‌شناسی برهانی مهمترین منهج علمی در طبقه‌بندی مشائی است. این روش‌شناسی علاوه بر صورت استدلال نیاز به مبادی و مواد برهانی دارد که به نظر فارابی در علم الهی آن مبادی بحث می‌شود و در سایر علوم از آن مبادی استفاده می‌شود. او همچنین می‌گوید در این علم از مبادی علم منطق و علم تعالیم و علم طبیعی فحص می‌شود. پس رابطه علم الهی با سایر علوم به صورت #انتقال‌مبادی از علم الهی به علوم پایین دستی است. یعنی آنچه که در علم الهی قاعده است به عنوان مبادی در سایر علوم اخذ می‌شود و این بدان معناست که، اساس و ساختمان سایر علوم برپایه‌های قواعد فلسفی بنا می‌شود. @monir_ol_din

💥نشست علمی “نقش علوم عقلی در تمدن نوین اسلامی” برگزار شد. ✳در این نشست علمی، حجت الاسلام والمسلمین دکتر محسن الویری و حجت الاسلام والمسلمین دکتر حبیب الله بابایی به عنوان کارشناسان بحث و جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسعود آذربایجانی به ‌عنوان دبیر علمی در خصوص موضوع یاد شده به تبادل‌نظر و بیان دیدگاه‌های خود پرداختند که خلاصۀ نشست در سایت مجمع آمده است؛ http://hekmateislami.com/?p=11109 @monir_ol_din‌‌

#مقاله ✳ نقش فلسفه در تمدن اسلامی 📝 نویسنده: مهدی نصرتیان @monir_ol_din

#پرونده_علمی_7 #امتدادحکمت‌در‌فلسفه‌مشاء #امتدادحکمت‌دراندیشه‌فارابی(متوفای 339ق) 📝محمد متقیان 💥سؤال دوم: آیا #فارابی در تعریف، غایت، روش‌شناسی‌حکمت، موضوع امتداد حکمت را لحاظ کرده‌ است؟ ▫ تعاریفی که فارابی از حکمت ارائه داده، در مطلب پیشین آمد و نکته‌ای که از آن مطلب به دست آمد این بود که، از نظر فارابی، رابطه میان حکمت و سایر علوم رابطه #ریاستی است با این توضیح که، مبادی برهانی آن علوم در علم الهی تأمین می‌شود. بیشتر از این نیز از آن تعاریف نکته به دست نمی‌آید. 💥سؤال سوم: چه مصادیقی برای امتداد حکمت در متون فلسفی فارابی می‌توان برشمرد؟ 1⃣ استاد رضاداوری‌اردکانی از فارابی به عنوان #فیلسوف‌فرهنگ یاد می‌کند. این تعبیر ریشه در فلسفه‌پردازی فارابی دارد. او دو کتاب دارد؛ السیاسة المدنیة، آراء اهل المدینة الفاضلة و مضاداتها. در این دو کتاب به بررسی خصوصیات جوامع مختلف می‌پردازد. پیرامون این عمل فلسفی فارابی بسیار می‌توان سخن گفت، اما آنچه که در این مجال قابل طرح است، این سخن است که، او برای تبیین مختصات مدائن فاضله و جاهله، مقدماتی را طرح می‌کند. مقدماتی که اساساً هستی‌شناختی است. 2⃣ فهرست کتاب #السیاسة‌المدنیة چنین است: الباب الأول مراتب الموجودات‏، الباب الثاني تفاضل الموجودات‏،الباب الثالث العالم‏،الباب الثالث العالم‏، الباب الخامس الاخلاق‏، الباب السادس المدينة الفاضلة،الباب السابع المدن المضادة للمدينة الفاضلة. 3⃣ در نگاه اول به این فهرست روشن می‌شود که؛ او برای تبیین مدینه فاضله و مدن مضادة ابتدا از هستی‌شناسی آغاز می‌کند. مراتب موجودات را می گوید، رتبه‌بندی میان موجودات را طرح می‌کند، به شرح عالم و نظریه فیض می‌پردازد، اخلاق و نقش عقل فعال و اراده را می‌گوید و سپس وارد در مباحث مدینه فاضله می گردد. آغاز از هستی‌شناسی برای بحث پیرامون سیاست مدنیه چه معنایی می تواند داشته باشد؟ آیا او اجتماعات انسانی را امتداد مراتب موجودات می‌داند؟ به نظر می‌رسد که، چنین نباشد و در بیان او نیز نیامده است که، اجتماعات انسانی در ادامه مراتب موجودات و به عنوان مرتبه‌ای از آن مراتب است. یعنی اساس #شکل‌گیری جوامع را در امتداد مراتب هستی بیان نمی کند بلکه خاستگاه تشکیل جامعه را به ضرورت دستیابی به غایت خلقت انسانی پیوند می‌زند: «و الإنسان من الأنواع التي لا يمكن أن يتم لها الضروري من أمورها و لا تنال الأفضل من أحوالها إلا باجتماع جماعات منها كثيرة في مسكن واحد»(السیاسة المدنیة، ص 73) انسان از آن انواعی است که امورات ضروری‌اش را فقط در اجتماع می‌تواند به سرانجام برساند. اینگونه است که جامعه شکل می‌گیرد: « فلذلك لا يمكن أن يكون الانسان ينال الكمال، الذي لأجله جعلت الفطرة الطبيعية، الا باجتماعات جماعة كثيرة متعاونين‏» (آراء اهل المدینة الفاضلة و مضاداتها، ص 112) جامعه براساس نیاز فطری انسان برای دستیابی به کمالات خویش، شکل می‌گیرد، اما اینکه، اساساً جامعه خاستگاهی هستی‌شناختی داشته باشد به این معنا که در ادامه مراتب موجودات قرار بگیرد و مبادی آن در سلسله عالیه موجودات باشد نیست. البته او نکاتی درباره #رئیس‌مدینه دارد که در مطالب بعدی اشاره خواهد شد. @monir_ol_din