🌀در این کانال به مطالب زیر، بهمرور پرداخته خواهد شد:
۱. تحلیل جایگاه و اهمیت #عقل در #دین
۲. رابطه دوسویه عقل و #ایمان
۳. نگاهی عقلانی به رفتارهای #اجتماعی _ #سیاسی #امامان_معصوم علیهمالسلام
۴. #محدوده عقل و گستردگی آن
۵. مشکلاتی که عقل بشری با آن مواجه میشود مانند #مغالطه_های منطقی
۶. بررسی اجمالی مغالطههای منطقی
۷. بررسی اوصاف #مومنین عاقل در #احادیث و #آیات الهی و متون دینی
۸. نقد #مکاتب_غربی بر پایه شاخصهای منطقی و عقلانی
۹. تحلیل اجمالی #منطق و استدلالهای عقلانی و جریان آن در تمامی گفتارهای روزانه زندگی با بیان مثالهای روزمره و عادی زندگی
۱۰. تاثیر فهم #استدلال_ها و مغالطههای منطقی و عقلانیت در حل مشکلات روزمره زندگی
و ...
🆔 @hayatemaqul
🔰 غربتِ مؤمن "الْمُؤْمِنُ غَرِيبٌ"
✍ اصغر آقائی
_______________________
🌀 فهم دقیق روایت به چند بخش مرتبِ با هم وابسته است:
🔹 ۱. معناشناسی ایمان و مراتب آن؛
🔹 ۲. معناشناسی غریب و عوامل غربت؛
🔹 ۳. تببین عوامل غربت مؤمن بر اساس معناشناسی این دو اصطلاح؛
🔹 ۴. بیان نتایج بحث.
💠 ۱. معناشناسی ایمان:
هویت اصلی ایمان به #خضوع قلبی در برابر #حقی است که یا #عقل و یا #نقل و یا هر دو به فرد ارائه میدهند؛ لذا #ایمان سه لایه دارد: ۱. ایمان باطنی؛ ۲. ایمان ظاهری و ۳. ایمان باطنی و ظاهری
◀️ نتایج این #سه لایه ایمانی:
🔻۱. تمام افرادِ پایبند به #عناصر ایمانی (مانند خدا، فرشتگان، پیامبران و ...) و احکام عقلانی مؤمن هستند؛
🔻۲. ایمان و عقلانیت #مراتب مختلفی دارد؛
🔻۳. بنابراین کسانی که در #مرتبه_پایین عقلانیت هستند، #مراتب_بالای ایمان و عقلانیت را درک نمیکنند و به همین علت پیامبر ص فرمود ما انبیاء بر میزان عقلانیت و فهم افراد با آنان سخن میگوییم؛
🔻۴. #متدینِ واقعی به هر #دین توحیدی، مؤمن است؛ لذا مثلا هر مسیحیِ متدینی مؤمن است و هکذا؛ به شرط آنکه پیامبر بعدی را دانسته انکار نکند؛
🔻۵. هر عاقلی که به احکامِ حقیقی عقل چون قبح ظلم عمل میکند مؤمن است؛ به شرط آنکه پیامبران را دانسته انکار نکند.
💠 ۲. معناشناسی غریب و عوامل آن:
🔻#غریب #معانی مختلفی دارد؛ مانند: نامأنوس، بیگانه، غیر متجانس، کلامِ سختفهم، و ...
🔻#غربت ۱) گاه #عامل_درونی دارد و ۲) گاه #عامل_بیرونی؛ یعنی گاه چیزی یا فردی، به دلیل ویژگیِ درونی خاصی، غریب میشود و گاه عاملِ بیرونی غربت را برای شیئ و یا کسی ایجاد میکند؛ مثلا #کتابی دینی گاه به دلیل روشِ بیان نادرست (عامل درونی)، غریب و ناشناخته و نامأنوس برای مردم میشود؛ و گاه به دلیل تبلیغات ضد دینی (عامل بیرونی)، غریب میشود؛
💠 ۳. تبیین عوامل غربت مؤمن:
✔️۱. گاه #خودِ ایمان، عامل غربت مؤمن است؛
✔️۲. گاه #نتایج آن عامل غربت او است؛
✔️۳. گاه #زمینههای بیرونی عامل غربت او است؛
✔️۴. و گاه #چند_عامل درونی یا بیرونی در کنار هم، عامل غربت است؛ و شاید بتوان گفت معمولا اینگونه هست.
◀️ بنابراین مؤمن به چند دلیل و عامل درونی یا بیرونی غریب است:
🔻۱. گاه ایمان در مؤمن #حالتی خاص ایجاد میکند که او خود را از دیگران ممتاز و نامأنوس میبیند؛ مثلا #فهمی از هستی دارد که دیگران ندارند و این عامل غربت اوست؛
🔻۲. ایمان #نتایجی در #سخن او دارد که با سخن دیگران ممتاز است؛ مثلا از احسان در برابر بدی میگوید و این برای غیر مؤمن نامأنوس است؛
🔻۳. ایمان #نتایجی در #عمل او دارد که با عمل دیگران متمایز است؛ مثلا به کوچکتر از خود سلام میدهد، و این برای غیر مؤمن عامل تعجب است؛
🔻۴. این #تمایز در سخن و عمل به دلیل نبود #ظرفیت و #زمینه در دیگران سبب نامتجانسشدنِ مؤمن با دیگران میشود؛ مانند مثالهایی که عرض شد؛
🔻۵. این #عدمِ تجانس گاه به #طرد، گاه به #تمسخر، گاه به #مبارزه_فیزیکی و مانند آنها میانجامد؛ که در #آیات و #روایات و #تاریخ مصادیق فراوانی دارد.
💠۴. بیان نتایج حاصل از عوامل یادشده:
✔️ ۱. هر مقدار بر #ایمانِ فرد در دینی خاص، به #عناصرِ دینی آن #دین بیشتر باشد، از متدینان دیگرِ آن دین نامتجانستر و غریبتر میشود؛
✔️ ۲. هر مقدار #عناصر ایمانی در دینی بیشتر باشد، مؤمنان به آن دین، غریبتر خواهند شد؛ مانند #غربت_مسلمانان نسبت به ادیان دیگر و یا #غربت_شیعیان نسبت به فرقههای دیگر
✔️ ۳. انسان #عاقل نیز به دلیل اینهمانیِ عقل و ایمان در مصداق، به همان میزانی که بر #قوّت_عقل او افزوده میشود؛ #غریب است؛ مثلا یک فرد عاقل در میان افراد #کمعقل احساس غربت میکند؛
✔️ ۴. از آنجا که ایمان هر میزان #تقویت شود، #تراوشات خاص این مؤمن نیز بیشتر میشود، سبب غربت او نیز میشود؛
✔️ ۵. ایمان هرچقدر بیشتر، آن مؤمن غریبتر؛ بنابراین #امام معصوم ع غریبترین فرد حتی میان مؤمنان است؛ زیرا هرچند اطراف او را گرفتهاند، اما او را کامل #درک نمیکنند؛ لذا مرتبهای ویژه از غربت مخصوص #انسان_کامل و #ولیّ_خدا است؛ 🔸به تعبیر #مولانا:
هرکسی از ظنّ خود شد یار من
از درون من نجست اسرار من
✔️۶. هر #عالِم مؤمنِ #نکتهبین نیز غریب و نامأنوس خواهد بود؛ بنابراین مثلاً افرادی چون #یونس بن عبدالرحمن حتی میان اصحاب و شیعیان امام ع غریب بود؛ و عارفان بزرگی چون #ابنعربی نیز میان افرادی غریب است چون #سخنانی برتر بیان میکند.
◀️ پس غربت_مؤمن مراتب مختلفی دارد.
🔹 سلام خدا بر غریبترین مرد تاریخ، اميرالمؤمنين 😔😭
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#شرح_حدیث_المؤمن_غریب
#ایمان_و_عقلانیت
#مراتب_ایمان
#دین_و_عقل
#غربت_مؤمن
#حیات_معقول
🆔 @hayatemaqul
🔰 چند پرسش و پاسخ درباره آیه نور
✍ اصغر آقائی
__________________________
🌱🌱 اللهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ في زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ يَكادُ زَيْتُها يُضيءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِي اللهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَضْرِبُ اللهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ وَ اللهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَليمٌ 🌱🌱
🌀 چند سؤال و پاسخ:
🔻 1. سؤال اول:
چرا در آغاز #آیه_نور، خداوند «الله» را در آغاز آیه «نورِ» هستی بیان میکند: «اللهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» و در انتهای آیه میفرماید «الله» به نور خودش هدایت میکند: «يَهْدِي اللهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ»؟
🔹 پاسخ:
💠 چند پاسخ میتوان درباره این آیه مطرح کرد، که همه آنها هم میتوانند صحیح باشند و در عین حال همه آنها مقصود آیه باشد (زیرا #استعمال_لفظ در اکثر از یک معنا جایز است):
✔️ - از آنجا که خداوند نور تمام هستی است، لذا تمام هستی #مظاهر او هستند؛ یعنی هستی بسط یافته صفات الهی هستند؛ و این یعنی تمام هستی به سوی او #هدایت میکنند؛ لذا «یهدی الله بنوره» یعنی خداوند به واسط این مظاهر، که نورهای متفرق الهی هستند، به اساس این نورها، یعنی الله هدایت میکنند؛ یعنی خداوند با این #آیات الهی، به سوی خود هدایت میکند.
✔️ - از آنجا که نور در «بنوره» وابسته به #هویت مطلقه الله تعالی شده است؛ لذا مقصود از نور در این جا باید #موجودی_خاص باشد که #مظهر_کامل آن هویت مطلقه است؛ و آن #انسان_کامل است؛ لذا معنای آیه این میشود خداوند همه را به سوی ولیّ خدا فرامیخواند. و این بدان معنا است که هرکسی در جهان هستی و وجود خویش و اسماء و صفات الهی غور کند، حتما به وجود انسان کامل خواهد رسید؛ علاوه بر آنکه هدایتی تشریعی نیز به سوی او صورت گرفته است؛ همچنانکه #امام_رضا علیه السلام فرمود: «فَالنُّورُ عَلِیٌّ یَهْدِی اللَّهُ لِوِلَایَتِنَا مَنْ أَحَبَّ» و این انسان کامل هدایت میکند که فرمود: الْحُجَّةُ قَبْلَ الْخَلْقِ وَ مَعَ الْخَلْقِ وَ بَعْدَ الْخَلْقِ: حجت الهی قبل از خلق و با خلق و بعد از خلق هست (و هدایت و امور هستی و ... به دست اوست) و دهها روایت شبیه به آن.
✅ نتیجه پاسخ دوم:
همه افراد در جهان هستی تحت #ولایت_تکوینی انسان کامل و امام معصوم علیه السلام قرار دارند؛ اما #ولایت_تشریعی آنان از دو طریق عقل و نقل به دیگران میرسد؛ لذا هرکسی در هر جا تابع عقل صریح باشد، در حقیقت تابع ولایت امام علیه السلام است.
🔻 2. سؤال دوم:
وقتی انسان کامل، #خلیفه الله است، و از سوی دیگر الله نور هستی است: «اللهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» است؛ و میدانیم تمام هستی وابسته به الله است، آیا میتوان گفت، تمام هستی به خلیفه الله وابسته است؟
🔹 پاسخ:
💠 بله؛ با این تفاوت که #وابستگی تمام هستی به خلیفه الله، بالعرض (یعنی بهتبعِ وجود حق تعالی)است؛ اما وابستگی به حق تعالی بالذات است نه بالعرض؛ لذاست که همین آیه در روایات به #ولایت اهل بیت علیهم السلام تفسیر شده است و لذاست که در احادیث فرمودند: لَوْ أَنَ الْإِمَامَ رُفِعَ مِنَ الْأَرْضِ سَاعَهًًْ لَمَاجَتْ بِأَهْلِهَا کَمَا یَمُوجُ الْبَحْرُ بِأَهْلِه: اگر امام یک ساعت در روی زمین نباشد، زمین ساکنان خود را فرو میبرد همانطور که دریا انسان را [در] امواج خروشان غرق مینماید.
پ.ن
اصطلاح "استعمال لفظ در اکثر از یک معنا" که در متن آمده است به این معنا است که آیا متکلم میتواند یک لفظ یا یک جمله بگوید و در عین حال چند معنا مد نظر او باشد؟ که اجمالا عرض میکنم این چنین استعمالی در الفاظ قرآن و احادیث جایز است.
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
#آیه_نور
🆔 @hayatemaqul