🔰 شرح دعای سحر: عزّت الهی (#قسمت_دوم)
✍ اصغر آقائی
_____________________
💠 اللّهم انّي اسئلك من عزّتك باعزّها و كلّ عزّتك عزيزه. اللّهم انّي اسئلك بعزّتك كلّها
🔻 خداوند متعال در #مظاهر_خلقي خود مؤثر است، بلكه او بصير و سميع است به عين سمع و بصر ما.
🔻 شيخ ما عارف كامل جناب #شاه_آبادي، كه خداوند سايهاش را بر سر مريدان مستدام بدارد، ميگويد:
سميع و بصير از امهات اسماء نيستند و به علم خدا در مقامات باز ميگردند و از او جدا نميشوند مگر زماني كه مخلوقات و مظاهر پديد ميآيند. در اين هنگام، تحققِ سمع و بصر در حق خداوند متعال، همان سمع و بصر مظاهر خواهد بود. و او ظاهر و باطن و اول و آخر است.
🔻 #شيخ_كبير محيالدين #ابنعربي در #فصوص گفته است:
بدان كه علوم الهی ذوقیئی كه براي اهلالله حاصل ميشود، مناسب با اختلاف قوايي كه علوم ناشي از آنند مختلف ميباشند، با اين كه همه از يکجا سرچشمه ميگيرند؛ چنانچه خداوند متعال ميفرمايد: من گوش او هستم كه بدان ميشنود و چشم او هستم كه بدان ميبيند و دست او هستم كه حمله ميكند و پاي او هستم كه بدان راه ميرود.
🔻 پس، خداوند متذكر شده كه #هويت او #عين اعضا و جوارحي است كه خود عين عبد هستند. لذا هويت واحد است و جوارح مختلف.
🔻 اما خداوند متعال به #معناي_سوم (یعنی معادلنداشتن) نيز #عزیز هست، زيرا #صرفِ محض #دوئيت نمىپذيرد و تكرار نمىشود و هر چه را كه دومين او فرض كني، در واقع، خود اوست.
🔻 شايد منظور از #عزت در اين بخش از دعا (اللهم اني أسئلك من عزتك باعزها ...) صفاتي باشد كه قوت و غلبهاي در آنها وجود دارد؛ مانند قّهار و مالك و واحد و احد و معيد و .... ؛ در این صورت باعزتترين اين صفات صفتي است كه ظهور غلبه و قهر در آن تمامتر باشد، مانند واحد #قهار در اين فرموده حق: «لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ»؛ يا #مالك بنا بر اين فرموده خداوند: «مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ»
📚 شرح دعای سحر/ امام خمینی ره ص.93-96
پ. ن.
◀️ توضیح چند اصطلاح و بیان چند نکته:
🔸۱. #مظاهر_خلقي: یعنی مخلوقات الهی که خداوند از طریق آنها خود را نمایان کرده است و هر مظهر به میزان خود مظهر خدا است و #آیت_الله_الکبری امام است.
🔸 ۲. #عینیت خداوند با سمع و بصر ما: چون تمام هستی، مظهر خداوند است؛ این مظار را اگر جدا از خداوند بدانیم، شرک خواهد بود زیرا در کنار خداوند به موجودی دیگر #استقلال_ذاتی دادهایم؛ لذا باید وابسته به خدا باید بدانیم و این یعنی #همه_هستی هر موجودی، همه صفات خدا است؛ و این یعنی #عینیت خداوند و هستی که در کلام امام بود.
🔸 ۳. #الظاهر و #الباطن بودن خداوند: همچنانکه در بحث عینیت توضیح دادیم، همه موجودات، چه شر و زشت، و چه خیر و زیبا، مظهر خداوند هستند پس ظاهر و باطن هستی را خداوند و صفات و اسمای الهی پر کرده است و به تعبیر #دعای_کمیل:
"بِاسْمائِكَ الَّتى مَلَأَتْ ارْكانَ كُلِّ شَىءٍ"
🔸 ۴. #صرفِ_محض بودن خداوند: یعنی خداوند وجود محض است، محضِ وجود است؛ و صرف یک شیئ دوئيت نمیپذیرد؛ مثلا شما اگر از دو شبهجمله "آب سرد" و "آب رودخانه زایندهرود" بخش دوم را حذف کنید و فقط و فقط آب باقی بماند، دیگر دوئيت از آن که در دو شبهجمله پیشین بیان شده بود، از بین میرود و فقط و فقط صرف آب باقی میماند.
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
#شرح_دعای_سحر
🆔 @hayatemaqul
🔰 شرح دعای سحر: احسان الهی
✍ اصغر آقائی
___________________
💠 اللهم اني اسئلك من منّك باقدمه و كل منّك قديم. اللهم اني اسئلك بمنّك كلّه
🌀 پروردگارا، از تو درخواست ميكنم به قديمترين احسانت حال آن كه همه احسانهاي تو قديم است. بارالها، از تو به همه احسانت درخواست ميكنم.
🔸 خلاصه و چکیده سخن:
احسان و منّ الهی که همان بسط وجود است، با توجه به جنبه خدایی و الهی، یک چیز بیشتر نیست و همه آنها در یک رتبه قدیم هستند زیرا تمام موجودات به حکم #قرب_وجودی یکسان با خداوند مرتبط هستند و قديم و قدیمتر از این جهت معنا ندارد؛ اما وقتی به خود آفریدهها نظر میکنیم، قدیم و جدید معنادار میشود؛ اما از آنجا که نگاه به خود موجودات نگاهی تبعی و غیر اصیل است؛ زیرا اساسا موجودات در ذات خود هالک و نابود هستند؛ لذا آنچه حقیقتا اصیل است و واقعی، وحدت است لذا همه موجودات و احسانهای حق، تنها یک احسان بیشتر نیستند و احسان واحد حق نیز وابسته به ذات قدیم او قدیم است.
.............
🔻#امام_خمینی ره اين فقره از دعا را بهترين شاهد این آموزه فلسفه و عرفان یعنی #قدیمبودن فيض حق تعالی میداند.
🔻 امام خمینی ره میفرماید:
خداي تعالي با افاضه وجود بر موجودات بر آنها منت گذاشته و منت او همان وجود منبسط است كه بر هياكل ممكنات گسترانيده.
🔻 به نظر میرسد مقصود از #وجود_منبسط در کلام امام، اصطلاح #نفس_رحمانی است که توضیح خواهم داد؛ زیرا امام آن را از جهت #یلی_الخلقی به حدوث ممكنات حادث میداند، و لازمه این سخن ایشان، وحدت و ثبات آن از جهت #یلی_الربی است.
🔻 این سخن در واقع به این معناست که هر موجودی که به #منّت و #احسان حق تعالی موجود شدهاند و در واقع تعبیر دیگر منّت و احسان حق، #وجود است.
🔻 بنابر مطالب پیشین، هر موجودی دو جنبه دارد، #جنبه_حقی و #جنبه_خلقی، و بر اساس جنبه خلقی، چون #محدودیت در زمان و مکان معنادار میشود، لذا قدیم، و قدیمتر، و جدید و جدیدتر، معنا مییابد لذاست که در دعا فرمود "باقدمه: به قدیمترین منّ الهی". به همین علّت است که امام خمینی ره فرمود:
بنابراين، هر چه وجود به مبدأ خود نزديكتر باشد، حكم قدمت در او ظاهرتر خواهد بود، وگرنه به اعتبار رابطه خاصي كه بين هر موجودي با خالقش برقرار است، همه اين فيضها قديماند و از اين رو فرموده: «وكل منّك قديم».
📚 شرح دعای سحر ص.139-141
پ. ن.
✅ شرح اصطلاحات و توضیح برخی مطالب:
🔹۱. #وحدت_و_کثرت: #فیض_الهی که بر اساس #امر ذاتیِ «کن فیکون» و بر اساس #قاعده «لا تکرار فی التجلی» و نیز بر اساس «قاعده #الواحد» یک چیز بیشتر نیست، و در عرفان از آن با عنوان #نفس_رحمانی یاد میشود، یک امر واحد گسترده است؛ اما همین امر واحد وقتی در سریان وجودی قرار میگیرد، و در قالب #مظاهر مختلف تجلی مییابد، به اعتبار این مظاهر متکثر، تکثر مییابد.
🔹 ۲. #فیض_اقدس و #فیض_مقدس: در مجموع در عرفان از دو مرتبه فیض الهی، سخن گفته شده است:
✔️ #فیض_اقدس: تجلی ذات حق تعالی در مرتبه اسمائی است. یعنی اسمای الهی از هم منفکشده، بروز مییابند و این اولین کثرت است.
✔️ #فیض_مقدس: تجلی وجودی اسمای الهی در قالب #مظاهر_خلقی است.
🔹 ۳. جنبه #یلی_الربی و جنبه #یلی_الخلقی:
هر موجودی غیر از خداوند دو جنبه دارد:
✔️ جنبه اول یعنی #یلی_الربی یعنی او تماماً وابسته است؛ تماماً از اوست؛ لذا به تعبیری عین اوست و جدا از او نیست. یعنی در این جنبه به جنبه دارایی او و حقیقت او توجه میشود؛
✔️ جنبه دوم یعنی #یلی_الخلقی یعنی او موجودی محدود، هیچ، معدوم؛ هالک؛ و تماماً نداری و مانند آن است. در این جنبه به نداریهای او توجه میشود که بدون جنبه اول، هیچ اندر هیچ میشود.
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
#شرح_دعای_سحر
🆔 @hayatemaqul