💥☄💥☄💥☄💥☄💥 ☄ ⭕️ #دیدگاه_اسلام در مورد احترام به #پدر و #مادر چیست؟ (بخش اول) 🔶گرچه عواطف انسانى و مسأله حق شناسى، به تنهایى براى رعایت احترام در برابر #والدین کافى است، ولى از آنجا که #اسلام حتى در مسائلى که هم عقل در آن استقلال کامل دارد و هم عاطفه آن را به وضوح درمى یابد، سکوت روا نمى دارد، بلکه به عنوان #تأکید در این گونه موارد #دستورات_لازم را صادر مى کند در مورد #احترام_والدین آنقدر تأکید کرده است که در کمتر مسأله اى دیده مى شود. به عنوان نمونه به چند قسمت اشاره مى کنیم: 🔷الف ـ در چهار سوره از #قرآن_مجید، #نیکى_به_والدین، بلافاصله بعد از مسأله توحید قرار گرفته؛ این هم ردیف بودن دو مسأله بیانگر این است که #اسلام تا چه حدّ براى #پدر و #مادر احترام قائل است. در سوره «بقره» آیه ۸۳ مى خوانیم: «لا تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللّهَ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً»؛ و در سوره «نساء» آیه ۳۶: «وَ اعْبُدُوا اللّهَ وَ لا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً»؛ و در سوره «انعام» آیه ۱۵۱ مى فرماید: «أَلاّ تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً»؛ و در سوره «اسراء» آیه ۲۳ نیز، این دو را قرین با هم مى بینیم: «وَ قَضى رَبُّکَ أَلاّ تَعْبُدُوا إِلاّ إِیّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً». 🔷ب ـ اهمیت این موضوع تا آن پایه است که هم #قرآن_کریم و هم #روایات صریحاً توصیه مى کنند که حتى اگر #پدر و #مادر کافر باشند رعایت احترامشان لازم است. در سوره «لقمان» آیه ۱۵ مى خوانیم: «وَ إِنْ جاهَداکَ عَلى أَنْ تُشْرِکَ بِی ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما وَ صاحِبْهُما فِی الدُّنْیا مَعْرُوف؛ اگر آنها به تو اصرار کنند که مشرک شوى، اطاعتشان مکن، ولى در زندگى دنیا به #نیکى با آنها معاشرت نما»! 🔷ج ـ #شکرگزارى در برابر #پدر و #مادر در قرآن مجید، در ردیف #شکرگزارى در برابر #نعمتهاى_خداوند قرار داده شده، چنان که مى خوانیم: «أَنِ اشْکُرْ لِی وَ لِوالِدَیْکَ». [لقمان، ۱۴] با این که #نعمات_خداوند بیش از آن اندازه است که قابل احصاء و شماره باشد، و این دلیل بر عمق و وسعت #حقوق #پدران و #مادران مى باشد. 🔷د ـ #قرآن_کریم، حتى #کمترین_بى_احترامى را در برابر #پدر و #مادر اجازه نداده است. در حدیثى از #امام_صادق (ع) مى خوانیم: «لَوْ عَلِمَ اللّهُ شَیْئاً هُوَ أَدْنَى مِنْ أُفّ لَنَهى عَنْهُ وَ هُوَ مِنْ أَدْنَى الْعُقُوقِ وَ مِنَ الْعُقُوقِ أَنْ یَنْظُرَ الرَّجُلُ إِلى والِدَیْهِ فَیُحِدَّ النَّظَرَ إِلَیْهِم». [۱] #ادامه‌دارد... پی نوشت: [۱] «جامع السعادات»، جلد ۲، صفحه ۲۵۸ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #والدین #پدر #مادر

🛑📢 دیدگاه اسلام در مورد احترام به پدر و مادر چیست؟ (بخش اول) 🔸گرچه عواطف انسانى و مسأله حق شناسى، به تنهایى براى رعایت احترام در برابر #والدین کافى است، ولى از آنجا که #اسلام حتى در مسائلى که هم عقل در آن استقلال کامل دارد و هم عاطفه آن را به وضوح درمى یابد، سکوت روا نمى دارد، بلکه به عنوان تأکید در اینگونه موارد دستورات لازم را صادر مى کند. در مورد #احترام_والدین آنقدر تأکید کرده است که در کمتر مسأله اى دیده مى شود. به عنوان نمونه به چند قسمت اشاره مى کنیم: 🔹الف) در چهار سوره از #قرآن_مجید، نیکى به #والدین، بلافاصله بعد از مسأله توحید قرار گرفته؛ این هم‌ردیف بودن دو مسأله، بیانگر این است که #اسلام تا چه حدّ براى #پدر و #مادر احترام قائل است. در سوره «بقره» آیه ۸۳ مى خوانیم: «لا تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللهَ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً»؛ و در سوره «نساء» آیه ۳۶: «وَ اعْبُدُوا اللهَ وَ لا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً»؛ و در سوره «انعام» آیه ۱۵۱ مى فرماید: «أَلاّ تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً»؛ و در سوره «اسراء» آیه ۲۳ نیز، این دو را قرین با هم مى بینیم: «وَ قَضى رَبُّکَ أَلاّ تَعْبُدُوا إِلاّ إِیّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً». 🔹ب) اهمیت این موضوع تا آن پایه است که هم #قرآن_کریم و هم #روایات صریحاً توصیه مى کنند که حتى اگر #پدر و #مادر کافر باشند رعایت احترامشان لازم است. در سوره «لقمان» آیه ۱۵ مى خوانیم: «وَ إِنْ جاهَداکَ عَلى أَنْ تُشْرِکَ بِی ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما وَ صاحِبْهُما فِی الدُّنْیا مَعْرُوف؛ اگر آنها به تو اصرار کنند که مشرک شوى، اطاعتشان مکن، ولى در زندگى دنیا به نیکى با آنها معاشرت نما»! 🔹ج) شکرگزارى در برابر پدر و مادر در قرآن مجید، در ردیف شکرگزارى در برابر نعمت هاى خداوند قرار داده شده، چنان که مى خوانیم: «أَنِ اشْکُرْ لِی وَ لِوالِدَیْکَ». [لقمان، ۱۴] با این که نعمات خداوند بیش از آن اندازه است که قابل احصاء و شماره باشد، و این دلیل بر عمق و وسعت #حقوق_والدین مى باشد. 🔹د) قرآن کریم، حتى کمترین بى احترامى را در برابر #پدر و #مادر اجازه نداده است. در حدیثى از امام صادق (ع) مى خوانیم: «لَوْ عَلِمَ اللّهُ شَیْئاً هُوَ أَدْنَى مِنْ أُفّ لَنَهى عَنْهُ وَ هُوَ مِنْ أَدْنَى الْعُقُوقِ وَ مِنَ الْعُقُوقِ أَنْ یَنْظُرَ الرَّجُلُ إِلى والِدَیْهِ فَیُحِدَّ النَّظَرَ إِلَیْهِم». [۱] #ادامه_دارد... پی نوشت: [۱] «جامع السعادات»، جلد ۲، صفحه ۲۵۸ 📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازى، دارالکتب الإسلامیه، چ ۲۶، ج ۱۲، ص ۹۵ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #والدین #پدر #مادر

🛑📢آیا روایات اسلامی خاتمیّت پیامبر اسلام را تایید می کنند؟ (بخش اول) 🔸اعتقاد به جاودانى بودن اسلام، مورد اتفاق همه علماء و دانشمندان اسلامى است، بلكه از ضروريات اين آئين به شمار مى رود و سرچشمه اين عقيده، علاوه بر #آيات_قرآنى، #روايات بیشماری است كه از پيامبر گرامى اسلام (ص) و ديگر پيشوايان معصوم (عليهم السلام) رسيده است، كه مجموعه آنها كتابى را تشكيل مى دهد و ما به گوشه اى از آنها به عنوان نمونه اشاره مى كنيم: 1⃣در حديث مشهورى كه در بسيارى از منابع حديث و در تفاسير نقل شده از پيامبر اكرم (ص) می خوانيم كه مى فرمايد: «وَ إِنَّمَا مَثَلِی وَ مَثَلُ‏ الْأَنْبِيَاءِ كَرَجُلٍ بَنَى دَاراً فَأَكْمَلَهَا وَ أَحْسَنَهَا إِلَّا مَوْضِعَ لَبِنَةٍ فَجَعَلَ النَّاسَ يَدْخُلُونَهَا وَ يَعْجَبُونَ بِهَا وَ يَقُولُونَ هَلَّا وُضِعَتْ هَذِهِ اللَّبِنَةُ فَأَنَا اللَّبِنَةُ وَ أَنَا خَاتَمُ النَّبِيِّين‏؛ مثل من در مقايسه با پيامبران پيشين، همانند مردى است كه خانه اى [بسيار زيبا و جالب] بسازد و مردم وارد بشوند و از زيبايى آن در شگفتى فرو روند و بگويند: [بنايى بهتر از اين نديده ايم] جز اينكه جاى يك خشت آن خالى است، پس من جاى آن خشت خالى هستم، و من خاتم پيامبرانم». [۱] همين معنا با طرق متعدد ديگرى از شیعه و سنی نقل شده است. [۲] 2⃣حديث معروف منزلت‌ - كه در بسيارى از كتب معروف شيعه و اهل سنت در مورد امام على (ع) وارد شده و از مشهورترين احاديث متواتره نبوى است - دليل روشنى بر اين معنا می باشد. پيامبر اسلام (ص) با سربازانش مى خواست به سوى جنگ تبوك برود. ایشان امام على (ع) را به جاى خود در مدينه گذاشت و به او فرمود: «انْتَ مِنّى‏ بِمَنْزِلَةِ هرُونَ مِنْ مُوسى‏ الَّا انَّهُ لا نَبِىَّ بَعْدى‏؛ تو نسبت به من به منزله هارون نسبت به موسى (ع) هستى، جز اين‏ كه بعد از من پيامبرى نيست». [۳] اين جمله را پيامبر اكرم (ص) تنها در جريان جنگ تبوك بيان نفرمود، بلكه در موارد ديگرى نيز به آن تصريح فرموده كه حداقل در شش مورد غير از غزوه تبوك (در يوم مؤاخات اول، در يوم مؤاخات دوم، روز بسته شدن درب همه خانه ها جز خانه علی به مسجد و...)، اين جمله از آن حضرت شنيده شده است. اين حديث به روشنى ثابت مى كند كه هيچ پيامبرى بعد از پيامبر اسلام (ص) نخواهد آمد و اين مسأله از همان عصر ظهور پيامبر اكرم (ص) جزء واضحات شمرده مى شد. [۴] 3⃣امام صادق (ع) در روایتی مى فرمايد: «إِنَّ اللهَ عَزَّ ذِكْرُهُ خَتَمَ‏ بِنَبِيِّكُمُ‏ النَّبِيِّينَ‏ فَلَا نَبِيَّ بَعْدَهُ أَبَداً وَ خَتَمَ بِكِتَابِكُمُ الْكُتُبَ فَلَا كِتَابَ بَعْدَهُ أَبَدا؛ خداوند به وسيله پيامبر شما باب نبوّت را ختم نمود، ديگر پس از او پيامبرى نخواهد آمد، و با كتاب او به نزول كتاب آسمانى پايان داده، پس از آن ديگر كتابى نازل نخواهد شد...». [۵] #ادامه_دارد... پی‌نوشت‌ها؛ [۱] مناقب آل أبيطالب(ع)، ابن شهر آشوب مازندرانى، انتشارات علامه، چ‌ ۱، ج ‏۱، ص ۲۳۱ [۲] الجامع الصحيح المختصر (صحیح بخاری)، البخاری، دار ابن كثير، بيروت، الطبعة الثالثة، ج ۳، ص ۱۳۰۰؛ و... ؛ همچنین در بسيارى ديگر از كتب حديث و تفسير آمده و از احاديث بسيار معروف و مشهور است. نقل از: پيام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دار الكتب الاسلاميه‏، چ ۹، ج ‏۸، ص ۴۴۷ [۳] الكافی، كلينى، دارالكتب الإسلامية، چ ۴، ج ‏۸، ص ۱۰۷؛ و... ؛ جالب اينكه اين حديث را از ۱۷۰ طريق - كه يكصد طريق آن را از طرق اهل سنت، و هفتاد طريق، از طرق اهل بيت (ع) است - نقل كرده اند. [۴] پيام قرآن، همان، ج ‏۸، ص ۴۵۰ [۵] مجمع البحرين، طريحى، انتشارات كتابفروشى مرتضوى، تهران، چ ۳، ج ‏۶، ص ۵۴ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #نبوت #پیامبر #پيامبر_اکرم #خاتمیت

🛑📢آیا روایات اسلامی خاتمیّت پیامبر اسلام را تایید می کنند؟ (بخش دوم) 🔸اعتقاد به جاودانى بودن اسلام، مورد اتفاق همه علماء و دانشمندان اسلامى است، بلكه از ضروريات اين آئين به شمار مى رود و سرچشمه اين عقيده، علاوه بر #آيات_قرآنى، #روايات بیشماری است كه از پيامبر گرامى اسلام (ص) و ديگر پيشوايان معصوم (عليهم السلام) رسيده است، كه مجموعه آنها كتابى را تشكيل مى دهد و ما به گوشه اى از آنها به عنوان نمونه اشاره مى كنيم: 4⃣همچنین در احاديث متعددى آمده است كه احكام اسلام تا پايان جهان باقى و برقرار خواهد بود. اين چيزى است كه جز با خاتميت پيامبر اسلام (ص) سازگار نيست؛ زيرا با آمدن پيامبر ديگرى، حداقل قسمتى از احكام پيامبر پِيشين نسخ مى شود. از جمله در اصول كافى مى خوانيم: «حَلالُ مُحَمَّدٍ حَلالٌ ابَداً الى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ وَ حَرامُهُ حَرامٌ ابَداً الى‏ يَوْمِ الْقَيامَةِ لا يَكُونُُ غَيْرُهُ وَ لا يَجيئُ غَيْرُهُ؛ حلال محمد (ص) حلال است تا ابد تا روز قيامت؛ و حرام او حرام است تا ابد تا روز قيامت؛ غير آن نخواهد بود، و غير آن نمى آيد». [۱] 🔹همين معنا در جاى ديگرى نيز آمده كه بعد از ذكر آمدن پيامبران، امام صادق (ع) میفرمايد:  «...حَتَّى‏ جاءََ مُحَمَّدٌ (ص) فَجاءَ بِالْقُرْآنِ وَ بِشَريعَتِهِ وَ مِنْهاجِهِ فَحَلالُهُ حَلالٌ الى‏ يَوْمِ الْقَيامَةِ وَ حَرامُهُ حَرام الى يَومِ القيامَةِ؛ پيامبر (ص) قرآن و شريعت و طريقه اش را آورد، پس حلال او حلال است تا روز قيامت، و حرام او حرام است تا روز قيامت». [۲] 🔹ضمناً از اين خبر مشهور روشن مى شود كه نه تنها #پيامبر_اسلام (ص) #خاتم_پيامبران است، بلكه دين او و مجموعه دستورات و احكام او جاودانى است، و هيچگونه دگرگونى در آن راه نمى يابد و آنها كه تصور كردند با قبول مسأله خاتميت، مى توانند با فكر خود تغييراتى در تعليمات اسلام و احكام آن ايجاد كنند، سخت در اشتباه اند. زيرا احاديث فوق مى گويد جاودانگى نبوت با جاودانگى تعليمات و احكام آن حضرت همراه است. 5⃣در پايان خطبه معروف حَجَّةُ الْوِداع - همان خطبه اى كه پيامبر اسلام (ص) در آخرين حج و آخرين سال عمر مباركش به عنوان يك وصيتنامه جامع براى مردم بيان كرد - نيز مسأله #خاتميت صريحاً آمده است، فرمود: «الا فَلْيُبَلّغْ شاهِدُكُمْ غائِبَكُمْ لا نَبِىَّ بَعْدى وَ لا امَّةَ بَعْدَكُمْ؛ آگاه باشيد! حاضران به غائبان اين سخن را برسانند كه بعد از من‌ پيامبری‌ نيست و بعد از شما امتى نخواهد بود»؛ سپس دست‏ هاى مباركش را - بعد از بيان تمام اين وصايا - به آسمان بلند كرد آن گونه كه سفيدى زير بغلش آشكار شد، سپس فرمود: «اللَّهُمَّ اشْهَدْ انّى‏ قَدْ بَلَّغْتُ؛ خدايا گواه باش كه من آنچه را كه بايد ابلاغ كنم، كردم». [۳] #ادامه_دارد... پی‌نوشت‌ها؛ [۱] الكافی، کلینی، دارالکتب الاسلامیه، چ ۴، ج ‏۱، ص ۵۸، ح ۱۹ [۲] الكافى، همان، ج ۲، ص ۱۷، ح ۲ [۳] الخصال‏، ابن بابويه، جامعه مدرسين‏، قم، چ ۱، ج ‏۲، ص ۴۸۶ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #نبوت #پیامبر #پيامبر_اکرم #خاتمیت

🛑📢آیا روایات اسلامی خاتمیّت پیامبر اسلام را تایید می کنند؟ (بخش سوم و پایانی) 🔸اعتقاد به جاودانى بودن اسلام، مورد اتفاق همه علماء و دانشمندان اسلامى است، بلكه از ضروريات اين آئين به شمار مى رود و سرچشمه اين عقيده، علاوه بر #آيات_قرآنى، #روايات بیشماری است كه از پيامبر گرامى اسلام (ص) و ديگر پيشوايان معصوم (عليهم السلام) رسيده است، كه مجموعه آنها كتابى را تشكيل مى دهد و ما به گوشه اى از آنها به عنوان نمونه اشاره مى كنيم: 6⃣در حديث معروف ديگرى از پيغمبر گرامى اسلام (ص) آمده است كه فرمود: «انَّ الرِّسالَةَ و النُّبُوَّةَ قَدِ انْقَطَعَتْ فَلا رَسُولَ بَعْدى‏ وَ لا نَبِىَّ؛ #رسالت و #نبوت‏ منقطع شده است؛ نه رسولى بعد از من خواهد آمد و نه نبى». [۱] اين حديث مخصوصاً از اين نظر قابل توجه است كه راه را بر بهانه جويان كه مى گويند: او خاتم انبياء است نه خاتم رسولان، مى بندد.‌ [۲] 7⃣در نهج البلاغه نيز در موارد متعددى به مسئله خاتميت پيامبر اسلام (ص) تصريح شده است. در خطبه ۱۷۳ مى خوانيم: «امينُ وَحْيِهِ وَ خاتَمُ رُسُلِه‏؛ [محمد (ص)] امين وحى خدا و #خاتم_رسولان او بود». در خطبه ۱۳۳ می خوانيم: «خَتَمَ بِهِ الْوَحْىَ؛ خداوند وحى را به وسيله او پايان داد»، و در خطبه ۷۲، امام على (ع) به پيامبر اسلام (ص) درود مى فرستد و بعد او را چنين توصيف مى كند:  «الْخْاتِمُ لِما سَبَقَ والْفاتِحُُ لِمَا انْغَلَقَ؛ آن كس كه ختم پيامبران پيشين و گشاينده امور بسته بود». در خطبه ۸۷، مردم را مخاطب ساخته مى فرمايد: «ايُّهَا النَّاسُ خُذُوها عَنْ خاتَمِ النَّبِييّن... ؛ اى مردم! اين حقيقت را از #خاتم_پيامبران بياموزيد...». 🔹و در خطبه اول نهج البلاغه مى فرمايد: «بَعَثَ اللهُ سُبْحانَهُ مُحَمَّداً (ص) لِانْجازِ عِدَتِه‏ وَ اتْمامِ نُبُوَّتِهِ؛ خداوند سبحان محمد (ص) را براى وفاى به عهد خود و اتمام و اكمال نبوتش مبعوث ساخت». و در كلام ۲۳۵ هنگام غسل و تجهيز پيامبر (ص) مى فرمايد: «بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّی يَا رَسُولَ اللهِ لَقَدِ انْقَطَعَ‏ بِمَوْتِكَ‏ مَا لَمْ‏ يَنْقَطِعْ‏ بِمَوْتِ غَيْرِكَ مِنَ النُّبُوَّةِ وَ الْإِنْبَاءِ وَ أَخْبَارِ السَّمَاءِ؛ پدر و مادرم فدايت اى پيامبر خدا، با مرگ تو چيزى قطع گرديد كه با مرگ غير تو قطع نشد، [و آن اين كه:] #نبوت و اخبار از ناحيه خدا از آسمان، با مرگ تو قطع گرديد». 🔹و در خطبه ۱۹۸ در مورد فضيلت اسلام مى خوانيم: «ثُمَ‏ جَعَلَهُ‏ لَا انْفِصَامَ‏ لِعُرْوَتِهِ‏ وَ لَا فَكَّ لِحَلْقَتِهِ وَ لَا انْهِدَامَ لِأَسَاسِهِ وَ لَا زَوَالَ لِدَعَائِمِهِ وَ لَا انْقِلَاعَ لِشَجَرَتِهِ وَ لَا انْقِطَاعَ لِمُدَّتِه‏... ؛ سپس اسلام را طورى قرار داد كه دستگيره آن جدا شدنى نيست، و حلقه آن انفكاك نخواهد پذيرفت، و اساس و ريشه آن منهدم نمى گردد، و اركان و پايه هاى آن زوال نمى پذيرد، درخت آن از ريشه كنده نمى شود، و مدت آن تمام شدنى نيست... ». همانطور كه ملاحظه مى شود، گفتار امام علی (ع) با صراحت مسئله خاتميت پيامبر اسلام و ابدى و جاودانى بودن آئينش را بيان مى كند، تا جایى براى گفتگو و ايرادى در اين باره باقى نماند. [۳] 💠قابل توجه اينكه با بررسى گسترده اى كه روى ۱۱۰ مجلد بحارالانوار به عمل آمد، معلوم شد كه عبارات #خاتَمُ_النَّبِيّينَ و #خاتَمُ‏_الرُّسُلِ و #خاتَمُ‏_الْانْبِياءِ در بيش از سيصد مورد از كتاب بحار از جلد دوم تا جلد ۱۱۰ آمده است، كه قسمت عمده آن روايات ائمه معصومين و تعداد كمى در تفسير هاى علّامه مجلسى و مانند آن است؛ و اين به خوبى مى رساند كه تا چه اندازه #ختم_نبوت بوسيله‏ پيامبر اسلام (ص) در ميان مسلمين در هر عصر و زمانى از شهرت وسيعى برخوردار بوده است. [۴] پی‌نوشت‌ها ؛ [۱] مسند احمد، أبو عبد الله أحمد بن محمد بن حنبل بن هلال بن أسد الشيبانی، عالم الكتب، الطبعة الأولى، ج ۳، ص ۲۶۷؛ شرح أصول الكافي، صدر الدين شيرازى، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى‏، چ ۱، ج ‏۲، ص ۴۵۰ [۲] ر.ک: پيام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الإسلامیه، چ ۹، ج ‏۸، ص ۴۵۰ - ۴۵۲ [۳] ر.ک: ترجمه گويا و شرح فشرده اى بر نهج البلاغه‏، مكارم شيرازى، ناصر، موسسه مطبوعاتى هدف، قم، چ ۱، ج ۱، ص ۳۸۴ [۴] پيام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، ‏ج ۸، ص ۴۴۸-۴۴۹ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #نبوت #پیامبر #پيامبر_اکرم #خاتمیت

🛑📢«مشورت» در اسلام از چه جايگاهی برخوردار است؟ 🔹مسأله #مشورت به ويژه در امور اجتماعى و آنچه به سرنوشت جامعه مربوط است، از مهم ترين مسائلى است كه #اسلام آن را با دقّت و اهميّت خاصّى مطرح كرده و در آيات #قرآن و #روايات اسلامى و تاريخ پيشوايان بزرگ اسلام جايگاه ويژه اى دارد. در چند آيه از #قرآن_مجيد دستور به مشورت داده شده است. در «آیه ۱۵۹ سوره آل عمران» خداوند به پيامبر اکرم (صلى الله عليه و آله) دستور مى دهد كه با مسلمانان در امور مهم #مشورت كند: «وَ شاوِرْهُمْ فى الاَمْرِ». 🔹و در «آیه ۳۸ سوره شورى»، هنگام بيان اوصاف برجسته مؤمنان راستين ميفرمايد: «وَالَّذين اسْتَجابُوا لِرَبِّهِم وَ اَقامُوا الصَّلوةَ و اَمْرُهُمْ شُورى بَيْنَهُمْ»؛ (و كسانى كه دعوت پروردگارشان را اجابت كرده و نماز را برپا مى‌ دارند و امورشان با #مشورت در ميان آنها انجام می گیرد). همان گونه كه ملاحظه مى كنيد در اين آيه، مسأله #شورا در رديف #ايمان‌به‌خدا و #نماز قرار گرفته كه بيانگر اهميّت فوق العاده آن است. 🔹گاه گفته مى شود مأمور شدن #پيامبر_اکرم (صلى الله عليه و آله) براى #مشورت با مردم تنها به خاطر احترام به شخصيّت مسلمانان و شركت دادن آنها در مسائل اجتماعى بوده؛ زيرا تصميم گيرنده نهايى شخص #پيامبر (صلى الله عليه و آله) بوده است نه شورا، چنان كه قرآن در پايان آيه مشورت مى فرمايد: «فَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللهِ». [۱]؛ (امّا هنگامى که #تصمیم گرفتى، [قاطع باش و] بر خدا توکّل کن). 🔹ولى مسلم است كه منظور از ذيل آيه اين نيست كه پيامبر (صلى الله عليه و آله) با مردم مشورت كند و بعد نظرات آنها را ناديده گرفته، و راه ديگرى را پيش گيرد، چنين كارى نه با هدف آيه سازگار است - زيرا سبب بى احترامى به افكار عمومى و در نتيجه رنجش مسلمانان مى شود و نتيجه معكوس مى بخشد - و نه با تاريخ پيامبر (صلى الله عليه و آله) مى سازد؛ چرا كه در حوادث مهم هنگامى كه #مشورت مى كرد، به نظريّه مردم مسلمان احترام مى گذاشت و حتّى گاه نظر مبارك خود را ناديده مى گرفت تا اصل مشورت در ميان آنها تقويت گردد. 🔹قابل توجّه اينكه آيه مشورت با توجّه به آيات قبل و بعد آن، ناظر به غزوه اُحُد است و مى دانيم در داستان احد، پيامبر (صلى الله عليه و آله) موافق به خارج شدن لشگر از شهر نبود، ولى چون نظر اكثريّت مسلمانان بر اين امر قرار گرفت، موافقت فرمود. [۲] و به فرض كه اين آيه براى پيامبر (صلى الله عليه و آله) چنين ويژگى را قائل شود كه مشورتش با مردم جنبه تشريفاتى داشته باشد، ولى «آیه ۳۸ سوره شورى» كه دستور برای عموم مسلمين بيان مى كند، كاملا بيانگر اين مطلب است كه بايد كارهاى مهم در ميان مسلمين با نظر #شورا انجام پذيرد و شورا نقش تعيين كننده دارد. 🔹بديهى است #شورا در مسائلى است كه حكم خاصّى از سوى خداوند نازل نشده باشد، و اگر مى گوييم شورا در امر خلافت پيامبر (صلى الله عليه و آله) بى اعتبار است، به خاطر اين است كه در اين زمينه #دستور_خاصّى از سوى #خداوند رسيده بود، و با تعيين #وصىّ و خليفه پيامبر (صلى الله عليه و آله) از طريق #وحى به وسيله #پيامبر_اسلام (صلى الله عليه و آله) جايى براى شورا باقى نمى ماند؛ 🔹و به تعبير ديگر #مشورت هميشه در موضوعات است نه در #احكامى كه دستور آن از سوى #خداوند صادر شده است. به هر حال #شورا در محدوده اى كه در بالا بيان شد يك اصل اساسى در #اسلام است. تعبير به #امر، اشاره به كارهاى مهم، مخصوصاً مسائل مورد نياز #جامعه است، و اين واژه چنان مفهوم گسترده اى دارد كه تمام امور مهم سياسى، نظامى، اقتصادى و فرهنگى را در بر مى گيرد. 🔹در #قرآن_مجيد حتّى در امور مهم مربوط به نظام #خانواده (اجتماع كوچك) دستور به مشورت داده شده است؛ از جمله در باز گرفتن كودك از شير قبل از فرا رسيدن دو سال كامل اشاره به اصل #مشورت مى كند و مى فرمايد: «فَاِنْ اَرادا فِصالا عَنْ تَراض مِنْهُما وَ تَشاوُر فَلا جُناحَ عَلَيْهما»؛ [۳] (و اگر آن دو [پدر و مادر] با رضايت يكديگر و #مشورت بخواهند [کودک را زودتر] از شير باز گيرند، گناهى بر آنها نيست) و اين، دليل بر اهميت فوق العاده مشورت در كارها است. پی نوشت‌ها؛ [۱] قرآن کریم، سوره آل عمران، آيه ۱۵۹ [۲] سيد المرسلين‏، الهادی، ‏جعفر، جامعه مدرسين‏، قم‏، ۱۴۲۷ق، چ سوم، ج ‏۲، ص ۱۴۰، منطقة «احد». [۳] قرآن کریم، سوره بقره، آيه ۲۳۳ 📕پيام قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، ‏۱۳۸۶ش، چ نهم، ج ۱۰، ص ۸۷ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #شورا #مشورت

🛑📢جایگاه تفکر در آموزه‌های اسلام 🔸#اسلام به عنوان یک #مکتب_الهی، همواره انسان را به #تفکر در امور مختلف رهنمون می کند، تا سبب ارتقای #بینش او شود، و یا اینکه از گذشتگان #عبرت گرفته و زندگی خود را سر و سامان دهد. انسان برای خود یک سری #معلومات و #مجهولاتی دارد که در اثر #تفکر می تواند از حجم مجهولات خود کم کرده، و بر میزان معلوماتش اضافه نماید. امام خمینی (ره) در این راستا می فرماید: «تفکر فرایندی است که در طی آن سلسله ای از امور معلوم و مشخص در کنار هم قرار می گیرند تا امری مجهول را، واضح و روشن سازند». [۱] 💠جایگاه تفکر در اسلام 🔹#اسلام نیز طرفدار #تفکر است و در آیات و روایات فراوانی در فرصت های مختلف امر به تفکر کرده است؛ چون حاصل تفکر دانایی است. #دانایی نیز یک امر پسندیده می باشد؛ زیرا فرد #عِالم و دانا در تصمیم گیری ها و جهت گیری های خود #عاقلانه‌تر و #سنجیده‌تر عمل می کند و کمتر دچار لغزش و #اشتباه می شود. [۲] 💠تفکّر در آیات 🔹#قرآن_کریم در آیات متعدد و موضوعات مختلف انسان ها را به #اندیشه و #تعقل فراخوانده است. بسیاری از آیات، #متفکران، اندیشه ورزان و آنان که در مقام فهم واقعیات هستند را به بهترین صورت، #تمجید کرده، و گریزان از حقیقت را سخت مورد نکوهش قرار داده اند. از جمله محورهای اساسی که قرآن، انسان را به تفکر در مورد آنها تشویق می کند، عبارتند از: 1⃣تفکّر در جهان خلقت 🔹#قرآن_کریم در آیات مختلف امر به #تفکر در #خلقت‌آسمانهاوزمین کرده است، به عنوان مثال: «إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ؛ [آل عمران، ۱۹۰] همانا در #خلقت آسمان ها و زمین و رفت و آمد شب و روز، نشانه هایی از (حکمت) است برای خردمندانی که بیندیشند». 2⃣تفکّر در احکام و آیات الهی 🔹خداوند حتی در جایی که آیات خود را تبیین و روشن کرده است نیز بحث #تفکر را پیش می کشد، و اهمیت آن را به خلق گوشزد کرده و می فهماند که #تفکر چه جایگاهی در #اسلام دارد و #تقلید_کورکورانه را نمی پذیرد: «كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ؛ [بقره، ۲۱۹] خداوند #آیاتش را به روشنی بیان می کند، باشد که شما در آن #تفکر و #تعقل کنید». 3⃣تفکّر در تحولات تاریخی 🔹اطلاع از زندگی و #سرگذشت ملت های گذشته، #انگیزه‌ها و #عواملی که باعث پیشرفت یا عقب ماندگی آنان شده، #عقل انسانی را پرورش می دهد، و انسان #عبرت می گیرد، از این رو #قرآن سفارش به #تفکّر در #سرگذشت‌پیشینیان می کند: «قُلْ سِيرُوا فِی الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ؛ [انعام، ۱۱] بگو، روی #زمین گردش کنید؛ سپس بنگرید #سرانجام تکذیب کنندگان آیات الهی چه شد؟!» 💠تفکّر در روایات 🔹در #روایات متعدد و مختلفی امر به #تفکر شده و اهمیت جایگاه آن نیز بیان شده است، حتی در برخی روایات #تفکّر از #عبادت_برتر دانسته شده است؛ زیرا تفکّر در عبادت انسان نیز تاثیر می گذارد و #معرفت_شناسی انسان را تغییر می دهد. امیرالمؤمنین #امام_علی علیه السلام می فرماید: «اندیشه و #فکر، انسان را به #نیکویی و عمل به آن می کشاند». [۳] امام صادق علیه السلام  میفرماید: «بیشترین  عبادت ابوذر، #تفکّر و عبرت گرفتن بود». [۴] 🔹این روایت به خوبی بر ما روشن می کند، که با #تفکر چه درجه ای از ایمان را می توان به دست آورد و به #کمالات رسید. هر اندازه #تفکّر بیشتر راهگشا باشد، ثواب و #عاقبت_بخیری بیشتری را به ارمغان می آورد. #تفکّر، دارای درجات و مراتبی است. گاهی اثر یک لحظه تفکّر یک هفته انسان را جلو می اندازد، گاهی یک ماه، گاهی یکسال و گاهی یک عمر. 🔹#تفکر هرچه #عمیق‌تر باشد حرکت و پیشرفت بیشتری به وجود می آورد، مانند یک لحظه تفکّر «حر بن یزید ریاحی» در زمین کربلا که او را از جهنمی بودن رها کرد و به مراتب بالای بهشت رساند. [۵] در نتیجه #تفکر در اسلام از #جایگاه_والایی برخوردار است و سبب می شود #انسان به درجات مادی و معنوی برسد و #سعادت خود را تامین نماید، که از راههای دیگر، امکان دسترسی به این آثار مهم وجود ندارد. پی نوشت‌ها؛ [۱] شرح چهل حدیث، ص۱۹۱ [۲] میزان الحکمة، ج۱۰، ح۱۶۲۰۹ [۳] کافی، ج۲، ص۵۵ [۴] خصال، ص۴۲ [۵] شرح چهل حدیث، ص۱۸۹ نویسنده: علی اعظمی منبع: وبسایت اندیشه برتر حوزه #تفکر #اندیشه #تعقل #بینش