❓پرسش 37:
مرحوم #شیخ_انصاری در #مکاسب، بارها کلمه #غیر را با «ال» استعمال کرده اند. آیا ایشان اشتباه کرده یا این استعمال صحیح است؟
✍پاسخ:
💢کلمۀ «غیر» همواره #اسم است که به جهت وجود ابهام ذاتى معنوى آن، دائم الإضافه می باشد(اگرچه در شرایطی لفظ مضاف الیه حذف می گردد.) با این وجود، در شرایطی قبول «ال» می کند. برای مثال صیغۀ 14،«متکلم مع الغیر» گفته می شود.
💢اضافۀ «ال» به غیر در صورتی که مضاف الیه آن ملفوظ باشد خطاست اما این استعمال خطا در زبان عربی شایع است و کتاب #ملخص_قواعد_اللغه_العربیه به این خطای شایع اشاره کرده است.
💢اضافۀ «ال» به غیر در صورتی که مضاف الیه آن ملفوظ نباشد محل اختلاف نحویین است برخی این استعمال را صحیح می دانند. در این صورت:
🔵یکی از وجوه این است که «ال» را عهد و «غیر» را به معنای «مغایر» دانسته اند که در شروح #مختصر و #مطول ذیل عبارت «الباء في قوله بالنسبة متعلق بالغير » به این مطلب اشاره شده است.
🔵وجه دیگر این است که «ال» تعریف نیست و معاقبه للاضافه است( به این قسم از ال، #ابن_مالک، #سیوطی، #مغنی و دیگران اشاره کرده اند.) برای مثال در کلمۀ «المأوی» در آیه شریفۀ «فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوى» ضمیر «ه» در «مأواه» حذف شده و به جای آن «ال» آمده است. به این مطلب در کتاب #المعجم_المفصل_في النحو_العربي اشاره شده است.
#غیر #دخول_ال_به_غیر
#نحو #ادبیات_عرب
📚ملخص قواعد اللغه العربیه جلد1، صفحۀ102
📚المعجم المفصل في النحو العربي، جلد2 ، صفحهٔ725
https://eitaa.com/saluni
❓پرسش 97:
آیا کلمۀ«غیر» با «ال» استعمال می شود؟ در چه شرایطی؟!
✍🏽پاسخ:
کلمۀ«غیر» ، از ادات #دائم_الاضافه و اضافۀ آن، از نوع #اضافه_معنویه است.
🌀طبق نظر #مشهور، در اضافه معنویه #مضاف «ال» نمیگیرد. وجه عدم جواز محلی به «ال» شدن مضاف، این است که مضاف در اضافه شدن به #معرفه، #کسب_تعریف می کند و در صورت «ال» گرفتن، دو تعریف با هم جمع می گردد که این قابل قبول نیست. همچنین در صورت #نکره بودن #مضاف_الیه در صورتی که مضاف، «ال» تعریف بگیرد لازم می آید #منسوب اعرف و شناخته شده تر از #منسوب_الیه باشد. از آنجا که #غیر ، متوغل در ابهام است و با اضافه شدن به نکره، معرفه نمی گردد وجه دوم در هر دو صورت اضافه به معرفه و نکره برای آن صادق است که «ال» نمیگیرد به جهت اینکه منسوب از منسوب الیه نمی تواند شناخته شده تر باشد.
🌀برخی استدلال کرده اند که غیربا اضافه شدن به معرفه، شبیه به معرفه میشود به همین جهت شباهت ، «ال» که از خصوصیت اضافه است هم بر آن در می آید. اما این کلام صحیح به نظر نمی رسد چرا که نوع اضافه آن، اضافه معنویه است که «ال» به دنبال ندارد.
🔆نکته: قابل ذکر است که در کلام عرب استعمال غیر با «ال» دیده نشده است و فقط برخی علماء، لفظ «الغیر» را استعمال کرده اند. برخی آن را اینگونه توجیه کرده اند که غیر در این موارد به معنای مغایر است و اضافه آن #اضافه_لفظیه است مانند: کلام #شیخ_طوسی «رحمة الله علیه» در #استبصار در عبارت: «بَابُ الْحَاجِّ الْغَیْرِ الْمُتَمَتِّعِ هَلْ یَجِبُ عَلَیْهِ الْهَدْیُ أَمْ لا» که گفته اند غیر در اینجا وصف به معنای مغایر است و اضافه آن نیز لفظیه است لذا داخل شدن الف و لام در آن موجه است.
❌اشکال این توجیه این است که استعمال غیر به معنای مغایر نیازمند اثبات است در لغت نامه ها غیر به معنای مغایر ذکر نشده است و اثبات این مطلب دلیل موجه نیاز دارد.
#دخول_ال_به_غیر #غیر
#المدرس_الأفضل #مغنی_اللبیب #موسوعه_الصرف_و_النحو_و_الاعراب #النحو_التطبيقي
#نحو #ادبیات_عرب
📚المدرس الأفضل فيما يرمز و يشار إليه في المطول، ج1، ص: 43
📚مغنی اللبیب، ج1، ص157
📚موسوعه الصرف و النحو و الاعراب، ص477 و ص99
📚النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية ؛ ج2 ؛ ص1143
🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺〰️
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯