❓پرسش 37:
مرحوم #شیخ_انصاری در #مکاسب، بارها کلمه #غیر را با «ال» استعمال کرده اند. آیا ایشان اشتباه کرده یا این استعمال صحیح است؟
✍پاسخ:
💢کلمۀ «غیر» همواره #اسم است که به جهت وجود ابهام ذاتى معنوى آن، دائم الإضافه می باشد(اگرچه در شرایطی لفظ مضاف الیه حذف می گردد.) با این وجود، در شرایطی قبول «ال» می کند. برای مثال صیغۀ 14،«متکلم مع الغیر» گفته می شود.
💢اضافۀ «ال» به غیر در صورتی که مضاف الیه آن ملفوظ باشد خطاست اما این استعمال خطا در زبان عربی شایع است و کتاب #ملخص_قواعد_اللغه_العربیه به این خطای شایع اشاره کرده است.
💢اضافۀ «ال» به غیر در صورتی که مضاف الیه آن ملفوظ نباشد محل اختلاف نحویین است برخی این استعمال را صحیح می دانند. در این صورت:
🔵یکی از وجوه این است که «ال» را عهد و «غیر» را به معنای «مغایر» دانسته اند که در شروح #مختصر و #مطول ذیل عبارت «الباء في قوله بالنسبة متعلق بالغير » به این مطلب اشاره شده است.
🔵وجه دیگر این است که «ال» تعریف نیست و معاقبه للاضافه است( به این قسم از ال، #ابن_مالک، #سیوطی، #مغنی و دیگران اشاره کرده اند.) برای مثال در کلمۀ «المأوی» در آیه شریفۀ «فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوى» ضمیر «ه» در «مأواه» حذف شده و به جای آن «ال» آمده است. به این مطلب در کتاب #المعجم_المفصل_في النحو_العربي اشاره شده است.
#غیر #دخول_ال_به_غیر
#نحو #ادبیات_عرب
📚ملخص قواعد اللغه العربیه جلد1، صفحۀ102
📚المعجم المفصل في النحو العربي، جلد2 ، صفحهٔ725
https://eitaa.com/saluni
❓پرسش 97:
آیا اتصال «ال» به کلمۀ «غیر» صحیح است⁉️
#ال #غیر
#ادبیات_عرب
🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺〰️
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯
❓پرسش 97:
آیا کلمۀ«غیر» با «ال» استعمال می شود؟ در چه شرایطی؟!
✍🏽پاسخ:
کلمۀ«غیر» ، از ادات #دائم_الاضافه و اضافۀ آن، از نوع #اضافه_معنویه است.
🌀طبق نظر #مشهور، در اضافه معنویه #مضاف «ال» نمیگیرد. وجه عدم جواز محلی به «ال» شدن مضاف، این است که مضاف در اضافه شدن به #معرفه، #کسب_تعریف می کند و در صورت «ال» گرفتن، دو تعریف با هم جمع می گردد که این قابل قبول نیست. همچنین در صورت #نکره بودن #مضاف_الیه در صورتی که مضاف، «ال» تعریف بگیرد لازم می آید #منسوب اعرف و شناخته شده تر از #منسوب_الیه باشد. از آنجا که #غیر ، متوغل در ابهام است و با اضافه شدن به نکره، معرفه نمی گردد وجه دوم در هر دو صورت اضافه به معرفه و نکره برای آن صادق است که «ال» نمیگیرد به جهت اینکه منسوب از منسوب الیه نمی تواند شناخته شده تر باشد.
🌀برخی استدلال کرده اند که غیربا اضافه شدن به معرفه، شبیه به معرفه میشود به همین جهت شباهت ، «ال» که از خصوصیت اضافه است هم بر آن در می آید. اما این کلام صحیح به نظر نمی رسد چرا که نوع اضافه آن، اضافه معنویه است که «ال» به دنبال ندارد.
🔆نکته: قابل ذکر است که در کلام عرب استعمال غیر با «ال» دیده نشده است و فقط برخی علماء، لفظ «الغیر» را استعمال کرده اند. برخی آن را اینگونه توجیه کرده اند که غیر در این موارد به معنای مغایر است و اضافه آن #اضافه_لفظیه است مانند: کلام #شیخ_طوسی «رحمة الله علیه» در #استبصار در عبارت: «بَابُ الْحَاجِّ الْغَیْرِ الْمُتَمَتِّعِ هَلْ یَجِبُ عَلَیْهِ الْهَدْیُ أَمْ لا» که گفته اند غیر در اینجا وصف به معنای مغایر است و اضافه آن نیز لفظیه است لذا داخل شدن الف و لام در آن موجه است.
❌اشکال این توجیه این است که استعمال غیر به معنای مغایر نیازمند اثبات است در لغت نامه ها غیر به معنای مغایر ذکر نشده است و اثبات این مطلب دلیل موجه نیاز دارد.
#دخول_ال_به_غیر #غیر
#المدرس_الأفضل #مغنی_اللبیب #موسوعه_الصرف_و_النحو_و_الاعراب #النحو_التطبيقي
#نحو #ادبیات_عرب
📚المدرس الأفضل فيما يرمز و يشار إليه في المطول، ج1، ص: 43
📚مغنی اللبیب، ج1، ص157
📚موسوعه الصرف و النحو و الاعراب، ص477 و ص99
📚النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية ؛ ج2 ؛ ص1143
🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺〰️
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯
❓پرسش۱۷۵:
تفاوت کلمه #غیر در حالت #وصفیه و #استثنائیه را بیان کنید؟
#غیر
#مفردات
#نحو
#ادبیات_عرب
•┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••
به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯
❓پرسش۱۷۵:
تفاوت کلمه #غیر در حالت #وصفیه و #استثنائیه را بیان کنید؟
✍پاسخ:
🌀#مرحوم_رضی در شرح خود، در توضیح کلام #ابن_حاجب درباره غیر می فرماید: اصل در معنای #غیر، بیان مغایرت #مجرور با #موصوفش است که این مغایرت دو قسم است:
گاهی مغایرت ذاتی است.
🍀مثال: در «مررت برجل غیر زید» مغایرت زید و رجل ذاتی است.
گاهی مغایرت در صفت است.
🍀مثال: در «دخلت بوجه غیر الذی خرجت به» مغایرت وجه قبل از خروج و وجه حین خروج قصد شده که مغایرت در وصف است.
🌀 از آنجا که #استثناء نیز بیان مغایرت مابعد #ادات_استثناء با ماقبل می کند از جهت نفی و اثبات، لذا مابعد #غیر و #الّا، هر دو به نحوی دلالت بر مغایرت با ماقبل خود می کنند و در برخی مواضع حمل بر یکدیگر می شوند. معنی حمل غیر بر إلا این است که دلالت بر مغایرت مجرور خود با ماقبل می کند به نحو نفی واثبات نه به نحو مغایرت ذاتی یا صفتی. إلا نیز در موضعی که حمل برغیر می گردد دلالت بر مغایرت ذاتی یا صفتی می کند نه مغایرت نفی و اثباتی.
🍀مثال: در آیه «لو کان فیهما آلهة إلا الله لفسدتا»، إلا دلالت دارد برمغایرت ذاتی مابعد با ماقبل دارد یعنی آلهه ای که الله نیستند و غیر الله هستند.
🌀درباره #اعراب غیر و الا و مابعدشان در جایی که حمل بر دیگری شده اند اینگونه است که از آنجا که إلا #حرف است در موضعی که حمل بر غیر شده است نیز اعراب نمی پذیرد و اعراب مستحق غیر به مابعد الا داده می شود همچنین در موضعی که غیر به معنای إلا آمده است از آنجا که #اسم است و اعراب می پذیرد و مابعدش مجرور شده است و اعراب #جر دارد اعرابی که مابعد الا می گرفت به خود غیر عاریة داده می شود به همین دلیل است در صورت #عطف بر مابعد غیر #عطف_بر_محل اعرابی آن نیز جائز است 🍀مثال: در مثال «ما جائنی القوم غیر زید و عمرو» اعراب #جر بنابر #عطف_بر_لفظ جائز است و اعراب #رفع بنابر #عطف_بر_محل زید جایز است.
#غیر
#مفردات
#نحو
#ادبیات_عرب
📚شرح رضی علی الکافیه، جلد2، صفحه125
•┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••
به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯