🔰 حیا، ثمره مشترک ایمان و عقل ✍ اصغر آقائی ___________________________ 🌀اگر بخواهیم زندگی #اخلاقی را تنها در قالب یک صفت معرفی کنیم، آن صفت می‌تواند "حیا" باشد.‌ 🔺هرچند سخن درباره #حیا، جوانب مختلفی دارد، اما ریشه‌یابی آن در فهم حیای صحیح بسیار موثر است. 🔺در احادیث مختلفی حیا #نتیجه و ثمره #ایمان و #عقل معرفی شده است. 💠 امام علی علیه‌السلام فرمود: العَقلُ شَجَرَةٌ ثَمَرُها السَّخاءُ و الحَياءُ: عقل، درختی است که میوه آن سخاوت و حیاء است. 💠 در حدیثی امام کاظم علیه السلام فرمود: الحیاء من الایمان: حیا از ایمان است. 💡اما عاملِ ثمره مشترک‌داشتنِ ایمان و عقل چیست؟ 💎 برای پاسخ به این سؤال باید گفت: ☑️ وقتی ایمان به معنای #پذیرش مصداق واقعی حقیقت و اصل آن یعنی خداوند است و ☑️ وجود #خداوند هم به حکم عقل امری #ضروری بلکه بدیهی است؛ لذا هویت هر دوی آنها با وجود حق تعالی عجین شده است؛ بنابراین هر دوی آنها #انسان را به رعایت #حرمت خداوند در تمام مراتب هستی وامی‌دارند. ♻️ این یعنی چون عقل و ایمان از طرفی تمام #هستی را محضر خداوند می‌دانند و از سویی دیگر تمام موجودات را مظهر و #نشانه او می‌دانند، بنابراین عقل و ایمان عدم رعایت محضر حق تعالی حتی در #خلوت را نیز خلاف حیا می‌دانند؛ لذاست که در حدیثی حیای فرد نسبت به #خود نیز میوه #عقلانیت معرفی شده است. 💠 امام علی علیه‌السلام: حیاء الرجل من نفسه ثمره العقل: حیا از خود، میوه عقل است. ✅ پس: حیا یعنی توجه به رعایت ادب محضر خداوند داشتن و چون در هستی جز خداوند و آثار او وجود ندارد، لذا تمام هستی محضر خداوند خواهد بود پس ثمره ایمان به چنین حقیقتی و پذیرش عقلانی آن، مستلزم ادب محضر خداوند خواهد بود و این یعنی حیا در محضر حق تعالی. 🆔 @hayatemaqul

🔰 غربتِ مؤمن "الْمُؤْمِنُ غَرِيبٌ" ✍ اصغر آقائی _______________________ 🌀 فهم دقیق روایت به چند بخش مرتبِ با هم وابسته است: 🔹 ۱. معناشناسی ایمان و مراتب آن؛ 🔹 ۲. معناشناسی غریب و عوامل غربت؛ 🔹 ۳. تببین عوامل غربت مؤمن بر اساس معناشناسی این دو اصطلاح؛ 🔹 ۴. بیان نتایج بحث. 💠 ۱. معناشناسی ایمان: هویت اصلی ایمان به #خضوع قلبی در برابر #حقی است که یا #عقل و یا #نقل و یا هر دو به فرد ارائه می‌دهند؛ لذا #ایمان سه لایه دارد: ۱. ایمان باطنی؛ ۲. ایمان ظاهری و ۳. ایمان باطنی و ظاهری ◀️ نتایج این #سه لایه ایمانی: 🔻۱. تمام افرادِ پایبند به #عناصر ایمانی (مانند خدا، فرشتگان، پیامبران و ...) و احکام عقلانی مؤمن هستند؛ 🔻۲. ایمان و عقلانیت #مراتب مختلفی دارد؛ 🔻۳. بنابراین کسانی که در #مرتبه_پایین عقلانیت هستند، #مراتب_بالای ایمان و عقلانیت را درک نمی‌کنند و به همین علت پیامبر ص فرمود ما انبیاء بر میزان عقلانیت و فهم افراد با آنان سخن می‌گوییم؛ 🔻۴. #متدینِ واقعی به هر #دین توحیدی، مؤمن است؛ لذا مثلا هر مسیحیِ متدینی مؤمن است و هکذا؛ به شرط آنکه پیامبر بعدی را دانسته انکار نکند؛ 🔻۵. هر عاقلی که به احکامِ حقیقی عقل چون قبح ظلم عمل می‌کند مؤمن است؛ به شرط آنکه پیامبران را دانسته انکار نکند. 💠 ۲. معناشناسی غریب و عوامل آن: 🔻#غریب #معانی مختلفی دارد؛ مانند: نامأنوس، بیگانه، غیر متجانس، کلامِ سخت‌فهم، و ... 🔻#غربت ۱) گاه #عامل_درونی دارد و ۲) گاه #عامل_بیرونی؛ یعنی گاه چیزی یا فردی، به دلیل ویژگیِ درونی خاصی، غریب می‌شود و گاه عاملِ بیرونی غربت را برای شیئ و یا کسی ایجاد می‌کند؛ مثلا #کتابی دینی گاه به دلیل روشِ بیان نادرست (عامل درونی)، غریب و ناشناخته و نامأنوس برای مردم می‌شود؛ و گاه به دلیل تبلیغات ضد دینی (عامل بیرونی)، غریب می‌شود؛ 💠 ۳. تبیین عوامل غربت مؤمن: ✔️۱. گاه #خودِ ایمان، عامل غربت مؤمن است؛ ✔️۲. گاه #نتایج آن عامل غربت او است؛ ✔️۳. گاه #زمینه‌های بیرونی عامل غربت او است؛ ✔️۴. و گاه #چند_عامل درونی یا بیرونی در کنار هم، عامل غربت است؛ و شاید بتوان گفت معمولا اینگونه هست. ◀️ بنابراین مؤمن به چند دلیل و عامل درونی یا بیرونی غریب است: 🔻۱. گاه ایمان در مؤمن #حالتی خاص ایجاد می‌کند که او خود را از دیگران ممتاز و نامأنوس می‌بیند؛ مثلا #فهمی از هستی دارد که دیگران ندارند و این عامل غربت اوست؛ 🔻۲. ایمان #نتایجی در #سخن او دارد که با سخن دیگران ممتاز است؛ مثلا از احسان در برابر بدی می‌گوید و این برای غیر مؤمن نامأنوس است؛ 🔻۳. ایمان #نتایجی در #عمل او دارد که با عمل دیگران متمایز است؛ مثلا به کوچکتر از خود سلام می‌دهد، و این برای غیر مؤمن عامل تعجب است؛ 🔻۴. این #تمایز در سخن و عمل به دلیل نبود #ظرفیت و #زمینه در دیگران سبب نامتجانس‌شدنِ مؤمن با دیگران می‌شود؛ مانند مثال‌هایی که عرض شد؛ 🔻۵. این #عدمِ تجانس گاه به #طرد، گاه به #تمسخر، گاه به #مبارزه_فیزیکی و مانند آنها می‌انجامد؛ که در #آیات و #روایات و #تاریخ مصادیق فراوانی دارد. 💠۴. بیان نتایج حاصل از عوامل یادشده: ✔️ ۱. هر مقدار بر #ایمانِ فرد در دینی خاص، به #عناصرِ دینی آن #دین بیشتر باشد، از متدینان دیگرِ آن دین نامتجانس‌تر و غریب‌تر می‌شود؛ ✔️ ۲. هر مقدار #عناصر ایمانی در دینی بیشتر باشد، مؤمنان به آن دین، غریب‌تر خواهند شد؛ مانند #غربت_مسلمانان نسبت به ادیان دیگر و یا #غربت_شیعیان نسبت به فرقه‌های دیگر ✔️ ۳. انسان #عاقل نیز به دلیل این‌همانیِ عقل و ایمان در مصداق، به همان میزانی که بر #قوّت_عقل او افزوده می‌شود؛ #غریب است؛ مثلا یک فرد عاقل در میان افراد #کم‌عقل احساس غربت می‌کند؛ ✔️ ۴. از آنجا که ایمان هر میزان #تقویت شود، #تراوشات خاص این مؤمن نیز بیشتر می‌شود، سبب غربت او نیز می‌شود؛ ✔️ ۵. ایمان هرچقدر بیشتر، آن مؤمن غریب‌تر؛ بنابراین #امام معصوم ع غریب‌ترین فرد حتی میان مؤمنان است؛ زیرا هرچند اطراف او را گرفته‌اند، اما او را کامل #درک نمی‌کنند؛ لذا مرتبه‌ای ویژه از غربت مخصوص #انسان_کامل و #ولیّ_خدا است؛ 🔸به تعبیر #مولانا: هرکسی از ظنّ خود شد یار من از درون من نجست اسرار من ✔️۶. هر #عالِم مؤمنِ #نکته‌بین نیز غریب و نامأنوس خواهد بود؛ بنابراین مثلاً افرادی چون #یونس بن عبدالرحمن حتی میان اصحاب و شیعیان امام ع غریب بود؛ و عارفان بزرگی چون #ابن‌عربی نیز میان افرادی غریب است چون #سخنانی برتر بیان می‌کند. ◀️ پس غربت_مؤمن مراتب مختلفی دارد. 🔹 سلام خدا بر غریب‌ترین مرد تاریخ، اميرالمؤمنين 😔😭 ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ #شرح_حدیث_المؤمن_غریب #ایمان_و_عقلانیت #مراتب_ایمان #دین_و_عقل #غربت_مؤمن #حیات_معقول 🆔 @hayatemaqul

🔰 کودکان درونت را رها نکن ✍اصغر آقائی _______________________ 🌀 معمولاً می‌گویند آنچه برای #خود می‌پسندید، برای #دیگران هم بپسندید، اما می‌توان گفت آنچه برای دیگران #عاقلانه می‌پسندیم، برای خود نیز بپسندیم. 🔸 روزی به دوستی گفتم: آیا در #تربیت فرزندت هر آنچه او دوست داشته باشد، در اختیارش قرار می‌دهی؟ 🔹 گفت: حتماً نه؛ چون او #کودک است و نمی‌تواند همه جوانب یک مسئله را ببیند و تنها از روی #غریزه خویش چیزی را می‌طلبد. 🔸گفتم: پس چرا به #غرائز آشتفه درون خویش، هرگاه چیزی می‌خواهند، فوراً بله گفته، در اختیارشان قرار می‌دهی؟ 🔹گفت: هووووممممم؛ متوجه نمی‌شوم چی می‌گویی؟ 🔸 گفتم: وقتی تشنه می‌شوی، فوراً آب می‌نوشی؛ گرسنه می‌شوی، فوراً غذا می‌طلبی؛ خشمگین می‌شوی، فوراً با ناسزا و عملی خاص بروز می‌‌دهی؛ ... و همچنین غرائز دیگر نازپرورده‌ات و ادامه دادم: این یعنی آنکه تو آن کودکی که از روی غریزه خویش، تمنّائی دارد را شایسته منع، با هدف تربیت و رشد او، می‌دانی؛ اما با #تسلیم‌شدن در برابر #غرائز کودک‌وار خویش، نه تنها آنها را شایسته تربیت نمی‌دانی، بلکه آنها را یله و لوس بار می‌آوری تا آنجا که هر کدام چون گرگی نامانوس با وجود تو به جان خود تو و دیگران می‌افتند ... 🔻 او در سکوتی نشان از تفکر فرو رفت ... 🔸 و من ادامه دادم: آنچه برای آن کودک، عاقلانه می‌پسندی برای خود هم بپسند؛ و همچنانکه تربیت آن کودک را در #تربیت غرائز او می‌بینی؛ تربیت خود را نیز در تربیت غرائز خود ببین؛ و غرائزت را بر محور #عقلانیت، تربیت کند. ✔️ و خداوند فرمود: 💠 إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِيتَاء ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ: 💠 همانا خدا (خلق را) فرمان به عدل و احسان می‌دهد و به بذل و عطاء خویشاوندان امر می‌کند و از افعال زشت و منکر و ظلم نهی می‌کند و به شما پند می‌دهد، باشد که موعظه خدا را بپذیرید.» (نحل/90) 🔻 آری ما باید اهل #عدل و #احسان باشیم؛ اما به چه کسانی؟ به #ذی_القربی و نزدیکان؛ 🔺 اما سؤال این است: چه کسی نزدیکتر از خود انسان به اوست؟ چرا با خود عادلانه و به نیکوئی برخورد نمی‌کنیم؟ چرا آنچه عاقلانه برای دیگران می‌پسندیم، برای خود نمی‌پسندیم؟ ✅ پس کودکان درون خویش یعنی غرائز خود را، که چون کودکی تنها خود را می‌بینند، نه سرکوب کنیم و نه یله و رها و فرمانده خود کنیم؛ بلکه بر اساس #راهبردهای دینی و عقلانی، #رشد دهیم؛ تا در #خدمت ما باشند؛ نه #دشمن همزاد و خانه‌زادمان. ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ #حیات_معقول 🆔 @hayatemaqul

برای برخی گویی حیات معقول یعنی رفتن در مسیر پر از اصطلاح و پیچ‌درپیچ عقل حسابگر دوبینِ محدود؛ یعنی رفتن در فضای #استدلال‌ها و #فلسفه و ... اما نه #حیات_معقول یعنی بدانی واقعیت زندگی چیست و #قصاوت‌های نابه‌جایت را روز به روز کمتر کنی؛ و این یعنی به #انسانیت نزدیکتر شدن؛ به #خود واقعی رسیدن؛ خودی که پاره‌ای از خداست. همین. ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ #حیات_معقول 🆔 @hayatemaqul

🔻 #عقل، نه مرکب همیشگی بشر؛ که وسیله‌ای است برای #تمام_شدن؛ تمام‌شدنِ #خود، تمام‌شدنِ #من، تمان‌شدنِ #مظاهر_من، مظاهری چون ثروت من، خانه من و ... 🔻و با تمام‌شدن این مظاهرِ منیّت، انسان وارد مسیر #بی‌نهایتِ #بااوبودن می‌شود؛ 🔻جایی که تمام هستی فرد #عشق می‌شود. ┄┅┅┅❀💠❀┅┅┅┄ #حیات_معقول #صفائی_حائری 🆔 @hayatemaqul