🔰 سریان اراده حق در هستی
✍ اصغر آقائی
___________________
🔻 خداوند فرمود:
💠وَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ ۘ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ ۚ لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
💠معبود دیگری را با خدا مخوان، که هیچ معبودی جز او نیست؛ همه چیز جز وجه او فانی است؛ حاکمیت تنها از آن اوست؛ و همه بسوی او بازگردانده میشوید!
🔻 در آیه ابتدا خواندنِ "هر الهی غیر از او" نفی شده است. و در ادامه پس از اثبات #هویّت_مطلق حق تعالی، بیان میکند: ۱) هر شیئی جز او #هالک است. و در ادامه ۲) پس از آنکه #حاکمیت را تنها از آنِ خداوند دانسته، ۳) رجوع را تنها به سوی او میداند.
🔻امّا این فقرههای آیه چه ارتباطی با هم دارند؟
🔻هرچند از زوایای مختلف میتوان به آیه نظر کرد، امّا با توجه به عنوان این نوشته، عرض میشود این آیه شریف، چند مرحله مرتبط با هم را بیان میدارد:
✔️ ۱. در #هستی برای برآوردن حاجت خود نباید سراغ غیر خداوند، چه در آسمان و چه در زمین، بروی؛ به این گمان که #برآورنده_حاجتی غیر او است.
✔️ ۲. امّا چرا تنها #اله یا همان #برآورنده_حاجت غیر از او نیست؟
✔️ ۳. خداوند این #سؤال را با چند #دلیل پاسخ میدهد:
☑️ اوّلاً هیچ الهی جز او نیست "لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُو"
☑️ ثانیاً هیچ شیئی حقیقتاً وجود ندارد "كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ"
☑️ و ثالثاً تنها حاکمیّت از آن اوست. "لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ"
✅ تمام اینها یعنی در هستی تنها خداوند و اراده او جریان دارد.
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
#در_محضر_قرآن
🆔 @hayatemaqul
🔰 معنای وجه الله در قرآن
✍ اصغر آقائی
________________
🔸 به تناسب #شب_قدر و شب ضربتخوردن #امير_المؤمنين علیهالسلام بیانی اجمالی درباره #وجه_الله به عنوان یکی از القاب ایشان بیان میکنم.
🔻 درباره #وجه_الله تعابیر مختلفی در قرآن آمده است؛ مانند:
✔ مَا تُنْفِقُونَ إِلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ
✔ فَأَيْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ
✔ کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ* وَ یَبْقی وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ
✔ کُلُّ شَیْءٍ هالِکٌ إِلاَّ وَجْهَهُ
🔻از این آیات:
▪️اولاً سه نتیجه زیر بهدست میآید:
۱) نتیجهی انفاق و اعمال خیر بهدستآوردن #رضایت وجه الله است، و از سوی دیگر ۲) همه هستی "وجه الله" است؛ و ۳) غیر از وجه الله، همه فانی، و هالک هستند،
▪️ ثانیاً برای #وجه_الله، دو مصداق وجود دارد: ۱. ذات الله است، ۲. تمام هستی.
▫️علاوه بر مصادیق فوق، در احادیث برای وجه الله مصادیق دیگری چون دین الله، انبیاءالله و اميرالمؤمنين و ائمه اطهار علیهمالسلام بیان شدهاند.
🔻 این مصادیق #مظاهر یک حقیقت هستند که همان ذات الهی باشند؛ زیرا #الله، دو جنبه #حقی و #خلقی دارد؛ یعنی ذاتی دارد که همان جنبه حقی است؛ و جنبه دیگر او همان مخلوقات وابسته به ذات او هستند که همان جنبه خلقی او میباشند.
🔻 بنابر آنچه گفتیم وجه الله را نیز باید در هر دو جنبه دید، پس: ۱) وجه الله در جنبه #حقّی خداوند همان #ذات_الهی است؛ و ۲) در جنبه #خلقی، وجه الله #مراتب و #مصاديق مختلفی مانند اسماء الله، مخلوقات الهی و اسم اعظم حق تعالی یعنی امیرمؤمنان عليه السلام است.
▪️ بر اساس آنچه بیان شد: به طور خلاصه تمام هستی به یک معنا در سه مرتبه یا مصداق خلاصه میشود: ۱. ذات الهی، ۲. امام معصوم (انسان کامل)، و ۳. تمام مخلوقات.
🔻اکنون زمان آن است تا دو عبارت زیر که از آیات پیشین به دست آمده است را معنا کنیم:
☑️ ۱. انفاق برای وجه الله است: یعنی هدف #انفاق با توجه به سه مرتبه فوق باشد؛ مراتبی که به هم وابسته هستند؛ یعنی توقّف در هر مرتبه پایینتر، بدونِ بودنِ مرتبه بالاتر، نادرست و ابتر است. بنا بر این مقدمه: #انفاق، عامل #محبت و #تقرب و #بهدستآوردن_رضایت مخلوق است (در مرتبه اول مصداق وجه الله)، اما این تقرب باید ذیل #تقرب_به_امام (در مرتبه دوم) و سپس در مرحله سوم #تقرب_به_ذات_الله باشد.
▫️ نکته: البته #اولاً هرچقدر مرتبهی قبل در مرتبهی بعد فانیتر شود، خالصتر است، و #ثانیاً اگر مراتب بالاتر در میان باشد، مراتب قبل وجود دارد نه بالعکس.
☑️ ۲. همه جا وجه الله است و همه موجودات هالک هستند: این یعنی در #تمام_هستی چیزی وجود دارد، که #هالک نیست؛ و یا به تعبیر دیگر #تبدل است اما نابودی نیست؛ زیرا آنچه #موجود میشود، دیگر در معدوم نمیشود؛ و به تعبیر قرآنی #رجوع_الی_الله صورت میگیرد؛ و معنا ندارد شیی معدوم به حق رجوع کند. در حقیقت #تمام_هستی در #حرکت است و هر #حرکتی به سوی #کمال است، و کاملترین موجود، به عنوان هدف اعلای تمام هستی است، الله است؛ و #عشق به هر موجودی چه بدانیم و چه ندانیم عشق به اوست در حقیقت.
🔻بر اساس اجمال بیان شده:
✔️ اولاً امام عليهالسلام، #هدف_اول تمام مظاهر حق است؛ و این وجه تام هم باقی است و هم غیر فانی، و هم اگر نباشد، هستی #مقصدی ندارد تا سیری داشته باشد و اساسا نه ایجاد میشود و نه حرکت کمالی در آن معنادار میشود.
✔️ و ثانیا تمام مخلوقات و مظاهر حق تعالی، در سیر کمالی خویش به سوی حق، از مجرای وی یعنی امام عليهالسلام در حرکت هستند؛و لذا ایشان هم #وجه_تام_الهی است، هم #امیر_مؤمنان و هادی آنان که فرمود "وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ" است، و هم باب رزق الهی است و هم ... .
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
#در_محضر_قرآن
🆔 @hayatemaqul