🔰 نکاتی از شرح دعای سحر: اسمای الهی (#قسمت_دوّم)
✍ اصغر آقائی
__________________________
🔻 در #تجلي_عينی، تجلي به اسم الله براي #انسان_كامل بدون واسطه صفتي از صفات يا اسمي از اسماء، و براي ساير موجودات به واسطه اسماء صورت مي‌گيرد؛ زیرا آنها محکوم و ذیل اسم الله هستند.
🔻و اين امر، از جمله دلايل فرمانِ خداوند به #ملائكه بر #سجده‌كردن بر آدم (ع) است؛ گرچه #شيطان لعين به سبب قصورش در فهم حقيقت آن جهل ورزيد.
🔻 اگر #الله تعالي به #اسم_جامع_محيطش بر آدم، عليه السلام، تجلي نكرده بود، فراگرفتن همه اسماء براي او ممكن نمي‌شد و اگر شيطان پرورش‌يافته اسم الله بود، امر به سجده به او نمي‌رسيد (و مامور به سجده نمي‌شد) و در مقامِ آدم كوتاهي نمي‌كرد. ولي چون #آدم مظهر اسم اعظم الله بود، خلافتش از جانب الله تعالي در دو جهان مقرر گشت؛ لذا شيطان مأمور به سجده شد.
🔻 هر يک از #اسماء_عيني نيز پرورش يافته اسمي از اسماء در مقام الهيت و واحديت و مظهري از مظاهر آن هستند؛ چنانچه در روايت كافي با استناد به حضرت امام صادق، عليه السلام، درباره اين فرموده خداي متعال «وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى فَادْعُوهُ بِها؛ خداوند را نام‌هاي نيكوست، پس او را بدان نام‌ها بخوانيد» ...، آمده است: «نحن و الله اسماء الحسني؛ به خدا سوگند ما اسماء حسني هستيم».
📚 شرح دعای سحر/ امام خمینی ره
پ. ن.
✅ شرح برخی اصلاحات و چند نکته:
🔹 ۱. #تجلي_عينی: خداوند وقتی به #حبّ_ذاتی، در مراتب عالم به اسمای خویش ظهور می‌کند، آخرین مرتبه تجلی، تجلي عینی و خارجی است که همین عالم است. لذا هر آنچه در عالم هست، چه شر و چه خیر، چه جماد و چه گیاه و چه حیوان و چه انسان، عین و حقیقت و وجودی است که #مظهر اسم یا اسمائی از خداوند است.
🔹۲. #سجده_ملائکه_بر_آدم ع: چون آدم ع خلق شد، پس از نفخ روح، و تعلیم اسماء، مقام #خلیفه_اللهی می‌یابد، و چون فرشتگان مظهر کامل حق نبودند، لذا درک درستی از او داشتند، اعتراض کردند، اما به دلیل کامل‌بودن او مأمور به سجده بر وی او کردند.
🔸 ۳. نکته ۱: القابی چون #آیت_الله_الکبری، #صاحب_اللواء، #اصل_القدیم، #امام_خلق_الله، #عیبه_علم_الله، و ... برای اميرالمؤمنين روحی لتراب مقدمه غلامه الفداء، نشان از مظهریت تام ایشان است.
🔸 نکته ۲: احادیثی چون "ما #اسمای_حسنای الهی است"، حداقل #دو_معنا دارد:
✔️ ۱. ما چون مظهر تام الهی هستیم، لذا تمام اسمای حسنای الهی در ما مندمج و یک‌جا هستند؛ لذا نحن اسماء حسنی هستیم یعنی: هر یک از ما همه اسما هستیم.
✔️ ۲. هرچند ما مظهر تام الهی هستیم، اما در مقام بروز خارجی، هر یک از ما یک اسم را به دلایل مختلف بیشتر بروز داده است؛ لذا معنای حدیث می‌شود همه ما اهل بیت علیهم السلام، همه اسمای الهی رو در زمان‌های مختلف بروز داده‌ایم.
(البته تناقضی میان این دو معنا نیست و شاید هر دو مقصود باشد)
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
#شرح_دعای_سحر
🆔 @hayatemaqul
🌱 ⸤﷽⸣ 🌱
🔰 امام علی علیه‌السلام در تفسیر کلمه #الله:
💠 هُو الّذي يَتَألَّهُ إلَيهِ عِندَ الحَوائجِ و الشَّدائدِ كُلُّ مَخْلوقٍ عِندَ انْقِطاعِ الرَّجاءِ مِن جَميعِ مَن هُو دُونَهُ ، و تَقَطُّعِ الأسْبابِ مِن كُلِّ مَن سِواه
🌀 او كسى است كه هر مخلوقى در هنگام نيازها و گرفتاري‌ها، وقتى اميدش از همه كس قطع مى شود و رشته همه سبب‌ها ، جز او، بريده مى‌گردد، به وى روى مى‌آورد.
🔻 He is One Whom every creature invokes at him of need, difficulty, [when] losing hope in everything else and having no means but him.
🔹 creature: مخلوق
🔹 invoke: خواندن
🔹 difficulty: مشکل
🔹 losing: از دست دادن
🔹 mean: سبب
┄┅┅┅❀💠❀┅┅┅┄
#حیات_معقول
🆔 @hayatemaqul
🔰 معنای وجه الله در قرآن
✍ اصغر آقائی
________________
🔸 به تناسب #شب_قدر و شب ضربت‌خوردن #امير_المؤمنين علیه‌السلام بیانی اجمالی درباره #وجه_الله به عنوان یکی از القاب ایشان بیان می‌کنم.
🔻 درباره #وجه_الله تعابیر مختلفی در قرآن آمده است؛ مانند:
✔ مَا تُنْفِقُونَ إِلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ
✔ فَأَيْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ
✔ کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ* وَ یَبْقی وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ
✔ کُلُّ شَیْ‌ءٍ هالِکٌ إِلاَّ وَجْهَهُ
🔻از این آیات:
▪️اولاً سه نتیجه زیر به‌دست می‌آید:
۱) نتیجه‌ی انفاق و اعمال خیر به‌دست‌آوردن #رضایت وجه الله است، و از سوی دیگر ۲) همه هستی "وجه الله" است؛ و ۳) غیر از وجه الله، همه فانی، و هالک هستند،
▪️ ثانیاً برای #وجه_الله، دو مصداق وجود دارد: ۱. ذات الله است، ۲. تمام هستی.
▫️علاوه بر مصادیق فوق، در احادیث برای وجه الله مصادیق دیگری چون دین الله، انبیاءالله و اميرالمؤمنين و ائمه اطهار علیهم‌السلام بیان شده‌اند.
🔻 این مصادیق #مظاهر یک حقیقت هستند که همان ذات الهی باشند؛ زیرا #الله، دو جنبه #حقی و #خلقی دارد؛ یعنی ذاتی دارد که همان جنبه حقی است؛ و جنبه دیگر او همان مخلوقات وابسته به ذات او هستند که همان جنبه خلقی او می‌باشند.
🔻 بنابر آنچه گفتیم وجه الله را نیز باید در هر دو جنبه دید، پس: ۱) وجه الله در جنبه #حقّی خداوند همان #ذات_الهی است؛ و ۲) در جنبه #خلقی، وجه الله #مراتب و #مصاديق مختلفی مانند اسماء الله، مخلوقات الهی و اسم اعظم حق تعالی یعنی امیرمؤمنان عليه السلام است.
▪️ بر اساس آنچه بیان شد: به طور خلاصه تمام هستی به یک معنا در سه مرتبه یا مصداق خلاصه می‌شود: ۱. ذات الهی، ۲. امام معصوم (انسان کامل)، و ۳. تمام مخلوقات.
🔻اکنون زمان آن است تا دو عبارت زیر که از آیات پیشین به دست آمده است را معنا کنیم:
☑️ ۱. انفاق برای وجه الله است: یعنی هدف #انفاق با توجه به سه مرتبه فوق باشد؛ مراتبی که به هم وابسته هستند؛ یعنی توقّف در هر مرتبه پایین‌تر، بدونِ بودنِ مرتبه بالاتر، نادرست و ابتر است. بنا بر این مقدمه: #انفاق، عامل #محبت و #تقرب و #به‌دست‌آوردن_رضایت مخلوق است (در مرتبه اول مصداق وجه الله)، اما این تقرب باید ذیل #تقرب_به_امام (در مرتبه دوم) و سپس در مرحله سوم #تقرب_به_ذات_الله باشد.
▫️ نکته: البته #اولاً هرچقدر مرتبه‌ی قبل در مرتبه‌ی بعد فانی‌تر شود، خالص‌تر است، و #ثانیاً اگر مراتب بالاتر در میان باشد، مراتب قبل وجود دارد نه بالعکس.
☑️ ۲. همه جا وجه الله است و همه موجودات هالک هستند: این یعنی در #تمام_هستی چیزی وجود دارد، که #هالک نیست؛ و یا به تعبیر دیگر #تبدل است اما نابودی نیست؛ زیرا آنچه #موجود می‌شود، دیگر در معدوم نمی‌شود؛ و به تعبیر قرآنی #رجوع_الی_الله صورت می‌گیرد؛ و معنا ندارد شیی معدوم به حق رجوع کند. در حقیقت #تمام_هستی در #حرکت است و هر #حرکتی به سوی #کمال است، و کامل‌ترین موجود، به عنوان هدف اعلای تمام هستی است، الله است؛ و #عشق به هر موجودی چه بدانیم و چه ندانیم عشق به اوست در حقیقت.
🔻بر اساس اجمال بیان شده:
✔️ اولاً امام عليه‌السلام، #هدف_اول تمام مظاهر حق است؛ و این وجه تام هم باقی است و هم غیر فانی، و هم اگر نباشد، هستی #مقصدی ندارد تا سیری داشته باشد و اساسا نه ایجاد می‌شود و نه حرکت کمالی در آن معنادار می‌شود.
✔️ و ثانیا تمام مخلوقات و مظاهر حق تعالی، در سیر کمالی خویش به سوی حق، از مجرای وی یعنی امام عليه‌السلام در حرکت هستند؛و لذا ایشان هم #وجه_تام_الهی است، هم #امیر_مؤمنان و هادی آنان که فرمود "وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ" است، و هم باب رزق الهی است و هم ... .
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
#در_محضر_قرآن
🆔 @hayatemaqul
🔰 وحدت هادی و مهدیٌّ الیه
✍ اصغر آقائی
___________________
💠اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لَا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُورٌ عَلَى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشَاءُ وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
💠خداوند نور آسمانها و زمین است؛ مثل نور خداوند همانند چراغدانی است که در آن چراغی (پر فروغ) باشد، آن چراغ در حبابی قرار گیرد، حبابی شفاف و درخشنده همچون یک ستاره فروزان، این چراغ با روغنی افروخته می‌شود که از درخت پربرکت زیتونی گرفته شده که نه شرقی است و نه غربی؛ (روغنش آنچنان صاف و خالص است که) نزدیک است بدون تماس با آتش شعله‌ور شود؛ نوری است بر فراز نوری؛ و خدا هر کس را بخواهد به نور خود هدایت می‌کند، و خداوند به هر چیزی داناست.
🔻آیه مبارک ابتدا «الله» را #نور هستی معرفی می‌کند. این عبارت دو معنا دارد: ۱) تمام هستی از #منشأ_واحدی است و آن اسم «الله» که جامع جمیع صفات حضرت حق تعالی است؛ ولی معنای دقیق‌تر اینکه ۲) تمام صفات #حضرت_حق در آسمانها و زمین #حضور دارد، زیرا #نور چیزی است که هر جا باشد، خود اوست که حضور دارد نه چیز دیگری. لذا خداوند نه چون ساعت‌سازی، ساعتی را ساخته، و خود کناری رفته است و ساعت خودکار کار خویش را انجام می‌دهد؛ بلکه در تمام هستی چون نوری فراگیر حاضر است.
🔻در ادامه آیه، «نور» الله به چراغی چندلایه تشبیه شده است. اما این «نور» چیست و یا کیست؟
🔻ابتدا باید توجه کرد خداوند در ابتدای آیه، خود را «نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ» معرفی می‌کند، ولی در آخر آیه می‌فرماید «يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ» که گویی «نور» در اینجا، غیر از نور اوّلی است؟ آیا اینگونه است؟ یا آنکه این دو، یعنی هادی و مهدیٌّ الیه، یکی هستند و میان آنها وحدتی برقرار است؟
🔻هرچند #سؤالات متعددی اینجا وجود دارد، و پرداختن به همه آنها ممکن نیست؛ اجمالا عرض می‌کنم، این آیه به مسئله #وحدت_وجود و وحدت بین خداوند و مظاهر او اشاره دارد.
🔻برای تبیین این مسئله وحدت: ۱) باید بدانیم #خداوند وقتی نور هستی شد، یعنی در #تمام_هستی جریان دارد؛ یعنی تمام هستی در عین حالی که کثرت دارد، در «نور» واحدی، وحدت دارند؛ ۲) و این وحدت در یک #مَجمَع، یک مجلا و یا #مظهر واحدی، ظاهر می‌شود؛ زیرا همچنانکه تمام #اسماء_حق تعالی در #اسم_جامع الله، جمع هستند، تمام هستی نیز باید در مظهری تام، هم جمع باشند و هم به سوی او بروند.
🔻امّا این مظهر و مجمع چیست یا کیست؟ پاسخ واضح است، تنها کسی می‌تواند مجمع این صفات و اسماء باشد که #مظهر_تام #الله و به تعبیر قرآن، #خلیفه_الله باشد.
🔻و خلیفه الله، #انسان است؛ اما از آنجا که خلیفه، ضرورتا یکی باید باشد، پس در هر عصری تنها و تنها یک خلیفه الله، یا #انسان_کامل وجود دارد، و آن انسان کامل امام علیه السلام است.
🔘 این #بیان اجمالی، نتائجی را همراه خود دارد:
✔️۱) نور در ابتدا و انتهای آیه یکی است، و معنای «يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ» این است که خداوند، خود، به سوی خود هدایت می‌کند؛
✔️۲) میان خلیفه الله یعنی انسان کامل و خود الله، وحدت صفاتی و اسمائی وجود دارد، بنابراين وقتی نور، الله شد و الله به سوی #امام دعوت می‌کند، این دعوت به سوی خودِ خدا است، و لازمه آن، وحدت میان هادی، مهدیٌّ الیه، یعنی امام، است؛
✔️۳) وقتی انسان کامل، به سوی خود دعوت می‌کند، این یعنی دعوت به سوی خداوند؛
✔️۴) امام علیه السلام، در تمام هستی، حضور دارد، زیرا میان او و الله، وحدت است، و وقتی الله نور هستی شد، امام نیز #نور_هستی است، و چون نور در تمام لایه‌های هستی، وجود دارد؛ پس امام علیه السلام نیز در تمام لایه‌ها، به تناسب آن لایه هستی، وجود دارد؛
✔️۵) در اجتماع بشری، به عنوان یکی از لایه‌های هستی، در صورتی وحدت شکل می‌گیرد که به سوی انسان کامل حرکت کند؛ ولی چون انسان کامل و امام علیه السلام برای بسیاری شناخته شده نیست؛ هرچند هر حرکتی در #باطن_هستی، هم از امام است و هم به او بازگشت دارد، اما در #ظاهر نیازمند معرفی او به افراد جامعه هستیم.
پس «الله نور السماوات و الارض» را می‌توان در قالب و مظهر تام او یعنی انسان کامل و امام علیه السلام تفسیر کرد؛ به این معنا که اگر الله نور هستی، امام هم نور هستی است که فرمود "بکم رزق الوری" و رزق از اصل وجود موجودات تا مسائل دیگر را شامل می‌شود.
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
#در_محضر_قرآن
🆔 @hayatemaqul