#نشست_علمی
شماره 63
نشست علمی با موضوع:
بایسته ها و آسیب های فقه معاصر
🎤 ارائه توسط استاد محترم حضرت آیة الله ابوالقاسم علیدوست (دامت برکاته)
📆زمان: چهارشنبه 11 مهر 1403
⏱ساعت 17
🔷مکان: بلوار معلم کوچه 21 (کوچه مسجد ارگ) ساختمان مدرسه عالی فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐پخش زنده از طریق کانال نشست و گزارشات علمی در ایتا
🆔 @neshast_mfemb
هدایت شده از آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
▪️پیام تسلیت دفتر آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی در پی فاجعهٔ لبنان و شهادت دبیر کل حزب الله
بسم الله الرحمن الرحیم
﴿وَسَیعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَیَّ مُنْقَلَبٍ ینْقَلِبُونَ﴾
جنایت بزرگ رژیم سفاک و متجاوز، در به خاک و خون کشیدن تعداد زیادی از مردم مظلوم و بیپناه لبنان و به شهادت رساندن دبیر کل محترم حزب الله جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای سید حسن نصرالله و جمعی از فرماندهان (رحمة الله علیهم) بسیار اسفناک است.
آن شخصیت مبارز و پرتلاش سالیان زیادی از عمر خویش را در راه آزادی و مقابله با رژیم منحوس و دستگیری و حمایت از مردم مظلوم و ستمدیده گذراند.
ضمن عرض تسلیت این مصیبت دردناک، از خداوند متعال مسألت داریم در ظل عنایت حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) جامعه مؤمنین را از شر اشرار و دسیسههای معاندین اسلام عزیز در امان بدارد و نصرت و عزت را برای مسلمین مقدر فرماید.
۲۴ ربیع الأول ۱۴۴۶
دفتر آیت الله العظمی شبیری زنجانی
@zanjani_net
هدایت شده از مؤسسه امام هادی علیه السلام _ قم
🔰در ادامه همایش های واکاوی اصالت میراث حدیثی شیعه، مؤسسه امام هادی «علیه السلام» برگزار می کند:
▫️ده شب در محضر بحارالأنوار
🎙 اساتید بزرگوار:
آیت الله نجم الدین طبسی و حجج اسلام: محمد تقی سبحانی، عبدالهادی مسعودی، محسن مروارید ،محمد کاظم رحمان ستایش، حامد کاشانی، حسن طارمی،احسان سرخه ای،سید حسن موسوی بروجردی، جمال الدین حیدری فطرت
📌۱۰ جلسه ؛ از شنبه تا چهارشنبه
از ۲۱ مهر ماه الی ۲ آبان ماه ۱۴۰۳
🕰 ساعت ۱۸:۳۰
مهلت ثبت نام تا سه شنبه ۱۷ مهر ماه ۱۴۰۳
👇👇 لینک ثبت نام 👇👇
https://survey.porsline.ir/s/4BKleJg
❖ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ❖
🔰مؤسسه علمی فرهنگی امام هادی علیه السلام 🔰
👇 راه های ارتباطی 👇
02537725225-7
@emamhadi_qom
🔰یادداشت محقق
✅ بلعیدن چیزی که قی کردنش واجب است
🔸مرحوم سید در بحث احکام مفطرات در فرع «لو ابتلع في الليل ما يجب عليه قيئه في النهار» حکم به فساد روزه کرده است ولو شخص در طول روز مرتکب قیء نشود، ولی مرحوم آقای بروجردی در مسئله تردید کرده و آن را مبتنی کرده بر اینکه آیا ترک قیء جزء صوم است یا قیء از موانع صوم است؟ در این نوشتار درصدد توضیح مختار آقای بروجردی و اثبات آن به نحو موجبه جزئیه هستیم.
🔹مرحوم سید در فرع 70 از فروع مفطرات عروه میفرماید اگر کسی در شب ماه رمضان چیزی را ببلعد یا بخورد که قیء کردن آن در روز واجب است، روزهاش باطل است ولو مرتکب قیء نشود؛ یعنی نفس وجوب قیء را مبطل صوم دانسته است، نه نفس قیء را.
🔸 مرحوم آقای بروجردی در حاشیه به این مسئله فرموده است: «على إشكال ينشأ من أنّ ترك القيء جزء للصوم أو القيء ضدّ وجودي له فعلى الثاني يصحّ الصوم إن عصى و لم يتقيّأ». ایشان صحت و بطلان روزه در صورت ترک قیء را مبتنی بر این کرده که اگر قیء را از موانع صحت روزه بدانیم روزۀ چنین شخصی صحیح است، ولی اگر ترک قیء را از اجزای صوم بدانیم روزه او باطل است.
ادامه این مقاله را اینجا بخوانید:
https://B2n.ir/z05311
#یادداشت_محقق
#صوم
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
#تازه_های_نشر
📚«هنر هفتم و سینمای تعاملی»
🖊 قلم: حجتالاسلام والمسلمین علی نهاوندی
📌اهمیت موضوع از نگاه نگارنده: من بهخاطر آنکه ابعاد قضیه با موضوعات مرتبط با فقه هنر هفتم متفاوت بود و «سینماهای تعاملی» یک گونۀ پیشرفتهتر از سینماهای سنتی است وارد این بحث شدم تا تبیین هنجارهای تعاملی و ارتباطی با دانش فقه چارچوب بندی شود و ضوابط این پدیده چندضلعی فرهنگی که ابعاد هنری، رسانهای و فرهنگی دارد و در جامعه سازی و فرهنگ سازی نقش ایفا میکند را تبیین کنم.
🔗 متن کامل خبر را اینجا بخوانید:
https://B2n.ir/r96110
#خبرنامه_پژوهشی
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
السلام علیکِ یا بنت موسی بن جعفر(سلامالله علیها)
🔆 شما عُرضه دارید و خوب هم عُرضه دارید!
آیتالله العظمی شبیری زنجانی:
1️⃣ آقای آسید ابوالحسن اصفهانی(قدس سره) عقیده داشت که حوزۀ نجف باید محفوظ بماند و حوزه قم فرع نجف باشد. (در دورهای) اشخاص با اجازۀ آسید ابوالحسن به آقای صدر وجوهات میدادند. ولی در اواخر آقای آسید ابوالحسن اجازهاش را پس میگیرد. (لذا مرحوم) آقای صدر نمیتواند حوزه را اداره کند. حوزه قم داشت سقوط میکرد؛ لذا آقای صدر برای ادارۀ حوزۀ قم چند ماه قرض میکند.
2️⃣ (مرحوم) آقای رمضانی که منشی آقای صدر بود، میگفت: آقای صدر دوازده هزار تومان مقروض میشود. در آن زمان دوازده هزار تومان پول بسیار زیادی بود. پس از چند ماه آقای صدر مجبور میشود بگوید که دیگر نمیتوانیم شهریه بدهیم.
3️⃣ (مرحوم) آقای رمضانی (نقل میکرد که) آقای صدر گفت: همان ایام چند طلبه به منزل ما آمدند و گفتند: شنیدهایم که شما فرمودهاید این دفعه شهریه ندهند. گفتم: بله، همینجور است. تا حالا هم این چند ماه را قرض کردم و شهریه دادم و قرض کردن حدی دارد و بیشتر از این در قدرت و توان ما نیست. آن طلبهها گریه میکنند و میگویند که ما با این سختی به حوزه آمدهایم و به اقلِّ ضرورت اکتفا کردهایم. الان حتی پول رفتن به وطن خود را نداریم که برگردیم. اگر شهریه ندهید، در این شهر چه کنیم؟ ایشان میفرمود: آنها که گریهشان گرفت، من هم گریه کردم و گفتم: شما بروید، من شب فکری میکنم. آنها میروند.
4️⃣ آقای صدر سحر بعد از اینکه نماز صبح را به جماعت میخوانند، به حرم میروند و به حضرت معصومه علیها السلام خطاب میکنند: عمهجان، اگر عُرضه دارید، این طلبهها را اداره کنید؛ اگر ندارید، به پدر یا برادر ارجاع بدهید و از آنها کمک بگیرید. این طلبهها که خدمت دین جدّت میکنند، آیا باید از گرسنگی بمیرند؟ و الّا من دیگر برای زیارت نمیآیم! و بیرون آمدم. ناگهان متوجه شدم که چرا باید چنین تعبیری کنم و این جور خلاف ادب برخورد کنم؟ خیلی ناراحت شدم. ولی کار از کار گذشته بود. خلاصه، از حال طبیعی خارج بودم و چنین حرفی زدم.
5️⃣ با ناراحتی منزل آمدم و شروع کردم به خواندن قرآن؛ ولی دیدم که چشمم قرآن را درست نمیبیند. در آن هنگام مشهدی محمد خادم آمد و گفت که یک شخص کلاهی کیف به دست آمده و میگوید که میخواهم آقا را ببینم... آقای صدر میفرمود: گفتم که برو بگو بیاید، بلکه ما راحت بشویم! خادم میرود و به کلاهی اجازه ورود میدهد. آن شخص کلاهش را روی زمین گذاشت و دست آقا را بوسید و گفت: «من میدانم که الان وقتی نیست که خدمت آقا برسیم و مزاحم شویم، ولی من از شیراز میآمدم. به تپۀ سلام قم که رسیدم، به ذهنم آمد که من الان دارم میروم. اگر در این راههای مخوف که پر از چاله بود و با این ماشینهای ناجور بمیرم، حقوق شرعی خودم را نداده و مدیون از این دنیا رفتهام. لذا به رانندهام گفتم که نیم ساعت به من وقت بدهید. شما بروید و زیارت کنید و در این مدت من هم کاری دارم، انجام میدهم و میآیم. راننده هم موافقت کرد. لذا وقت دیگری نبود؛ از این رو، الان مزاحم شدم.»
6️⃣ کیف را باز کرد. چمدانش پر از پول بود. تمام قرضهای ما و شهریه یک سال حوزه را پرداخت کرد و رفت.
7️⃣ آقای صدر میگفت: بعد از آن رفتم حرم و از حضرت معصومه(س) عذرخواهی کردم و عرض کردم که شما عُرضه دارید و خوب هم عُرضه دارید!
❇️ برگرفته از: جرعهای از دریا، ج۱، ص۵۶۸
#کرامت
#فاطمه_معصومه
#حوزه_قم
#سید_صدرالدین_صدر
#شهریه
#ولایت
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
🔰یادداشت محقق
✅ تبیین روایتی از عمار ساباطی
🔸 عمار ساباطی از راویان معروف است که از فقهای برجسته فطحیه محسوب می شود، ولی به جهت اینکه از اهالی مدائن بوده و زبان اصلی او فارسی بوده، روایاتش دچار اضطراب است و فهم آنها نیازمند دقت بالا و احاطه بر مبانی فقیهان و مجموعه روایات است. از جمله روایاتی که دچار اضطراب است، روایتی است که در بحث نکاح با خالۀ رضاعی وارد شده است.
👈 دو تعبیر در این روایت نیاز به تبیین دارد:
1️⃣ یکی تعبیر «مِنِ امْرَأَةٍ وَاحِدَةٍ» 2️⃣ دیگری تعبیر «فَحْلُهَا».
در این نوشتار بعد از بیان روایت و مفاد آن و مشکل این دو تعبیر، درصدد حل آن هستیم.
📌 مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ عَمَّارٍ السَّابَاطِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ- عَنْ غُلَامٍ رَضَعَ مِنِ امْرَأَةٍ أَ يَحِلُّ لَهُ أَنْ يَتَزَوَّجَ أُخْتَهَا لِأَبِيهَا مِنَ الرَّضَاعِ قَالَ فَقَالَ لَا فَقَدْ رَضَعَا جَمِيعاً مِنْ لَبَنِ فَحْلٍ وَاحِدٍ مِنِ امْرَأَةٍ وَاحِدَةٍ قَالَ فَيَتَزَوَّجُ أُخْتَهَا لِأُمِّهَا مِنَ الرَّضَاعَةِ قَالَ فَقَالَ لَا بَأْسَ بِذَلِكَ إِنَّ أُخْتَهَا الَّتِي لَمْ تُرْضِعْهُ كَانَ فَحْلُهَا غَيْرَ فَحْلِ الَّتِي أَرْضَعَتِ الْغُلَامَ فَاخْتَلَفَ الْفَحْلَانِ فَلَا بَأْسَ.
🔗 این مقاله را اینجا بخوانید:
https://B2n.ir/e06233
#یادداشت_محقق
#درایه
#نکاح
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
🔆 جایگاه قدرت و عجز در اوامر مولوی
استاد معظم حاج سید محمدجواد شبیری زنجانی:
🔹 آیت الله والد این نکته را گوشزد مینمودند که خطاب مشتمل بر امر، در مقام تحریک مکلف است، ولی این تحریک ناشی از مصلحت و ملاکی است که در متعلق وجود دارد و در معمول موارد، قدرت و عجز در این ملاک دخالت ندارند.
🔸 برای مثال، خطاب «أنقذ الغریق»، در صدد آن است که شخص قادر را به انقاذ غریق تحریک نماید، ولی این تحریک، به جهت مصلحت ملزمهای است که در انقاذ وجود دارد و این مصلحت ملزمه، مطلق بوده و به شخص قادر اختصاص ندارد؛ لذا شخص عاجز از ناتوانی خود ناراحت شده و میگوید مصلحت انقاذ فوت شد نه آنکه چون عاجز بودم اصلاً مصلحتی وجود نداشت.
🔹البته همانطور که اشاره شد، آیت الله والد میفرمودند این مطلب غالبی است نه دائمی.
🔸 چنین نیست که ملاک مستفاد از مدلول التزامی کلام، همواره مطلق باشد و حالت عجز را شامل شود. قدرت و عجز در اموری که از سنخ توهین و احترام باشد، دخالت دارند. برای مثال، اگر گفته شود: «ای فرزند، هر گاه پدرت آمد، برای پدرت برخیز». متفاهم از این قضیه آن است که امر به برخاستن، به ملاک احترام است. حال فرزندی را در نظر بگیرید که بیمار است و توان برخاستن ندارد؛ آیا میتوان ادعا نمود ملاک احترام و توهینی که سبب شد به برخاستن امر شود، برای شخص بیمار نیز وجود دارد؟ پاسخ منفی است.
🔹شخصی که از برخاستن عاجز است، برنخاستنش توهین تلقّی نمیشود. توهین نسبت به پدر، به شخصی اختصاص دارد که توان برخاستن دارد ولی بر نمیخیزد. بنابراین، هر چند در معمول موارد، ملاک حکم به حال قدرت اختصاص ندارد، ولی در احکامی که ملاکشان توهین و احترام است، قدرت و عجز در ملاک دخالت دارند.
📌خارج اصول، 28مهر 1403
#نکات_اشارات
#اصولی
#اوامر
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
#تازههای_نشر
🔸 «فقه همزیستی با کفار»
🔹 حجتالاسلام مسعود بندار
⏹ ۲۴۹ صفحه
📝این کتاب در خصوص مسائل چالشی و مهم ارتباط و همزیستی با کفار در چهار بخش نگاشته شده است.
اطلاعات بیشتر را اینجا بخوانید:
⏺ https://B2n.ir/r84763
#خبرنامه_پژوهشی
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
◀️ تدبیری که به بقای حوزۀ قم انجامید
🔳 به مناسبت ۱۹ ربیعالثانی؛ سالروز ارتحال آیتالله العظمی سید صدرالدین صدر
🔸 آیتالله العظمی سید صدرالدین موسوی صدر (۱۲۹۹-۱۳۷۳هـ.ق) در کاظمین و نجف تحصیل، و از محضر بزرگانی چون آیات عظام سید اسماعیل صدر(والد بزرگوارشان)، آخوند خراسانی، سید محمد کاظم یزدی، میرزای نائینی و حاج شیخ عبدالکریم حائری بهرۀ علمی برد.
🔹 ایشان وصی آیت الله العظمی حائری یزدی بود که پس از رحلت حاج شیخ، افزون بر مسئولیت مرجعیت دینی، سرپرستی حوزۀ علمیۀ قم را نیز به همراه سید محمد حجت کوه کمری و سید محمدتقی خوانساری بر عهده گرفت. (ویکی اهل بیت)
🔸آیتالله العظمی سید صدرالدین صدر، از دعوتکنندگان از آیتالله العظمی بروجردی برای حضور در قم بود.
📌 آیتالله العظمی سید موسی شبیری زنجانی دراینباره میگوید:
مرحوم آسید صدر الدین صدر شخصیت بسیار بزرگی بود. اگر ایشان نبود، به حسب ظاهر حوزه علمیه قم نبود. ایشان تلاش کرد و آقای بروجردی را آورد و آقایان دیگر را در این جهت همراه کرد. وضع حوزه قم به گونهای شده بود که رو به سقوط بود. آقای صدر نگران بود که مبادا زحمت علما در تأسیس و بقای حوزه قم، از بین برود. ایشان آدم مدبّری بود و اینکه به ذهنش آمد که آقای بروجردی را به قم بیاورد، نشانۀ تدبیر فوقالعادۀ ایشان است.
پس از آوردن آقای بروجردی هم، آقای صدر همه جور خضوع در برابر ایشان داشت و آقایان دیگر نیز در این جهت همراهی کردند. (جرعهای از دریا، ج۳، ص۴۶۶)
#یادواره
#صدر
#حوزه_قم
#تدبیر
#بروجردی
———
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
🔆چرا غالب کنایهها اینگونهاند و نه همۀ آنها؟
🔸 محقق خراسانی دربارۀ حقیقت جملات خبری به داعی بعث فرمودند، این جملات، در همان معنایی استعمال میشوند که سایر جملات خبری در آن استعمال میشوند؛ با این تفاوت که داعی متکلم از استعمال جملات مورد بحث، اعلام مطلوبیّت شیء به نحو آکد است.
🔹 در ادامه، این اشکال را مطرح نمودند که اگر جملات مورد نظر، در معنای اصلی خودشان استعمال شده باشند، مستلزم کذب خواهد بود و چنین چیزی قابل التزام نیست؛ چون جملات خبری مورد نظر، در کلمات خداوند متعال و اولیای طاهرینش نیز وجود دارد که مبرّای از کذب هستند؛ در نتیجه این تحلیل، صحیح نیست.
🔸 ایشان در پاسخ به اشکال یادشده، میفرمایند: صدق و کذب جمله، به داعی متکلم گره خورده است نه به معنای مستعملفیه. اگر چنین نباشد غالب کنایات کذب خواهند شد، حالآنکه بالوجدان، کنایات کذب نیستند.
🔹 به تعبیر ما، ملاک صدق و کذب مراد استعمالی نیست، بلکه مراد تفهیمی است. در ما نحن فیه نیز مراد تفهیمی از جملات خبری، بیان مطلوبیت است و این مدلول تفهیمی، کذب نیست.
👈 اما پرسش اینجاست که چرا ایشان میفرمایند: «في غالب الکنایات» و نمیفرمایند: در همۀ کنایات؟
📌پاسخ این پرسش را در تقریرات درس 27 خارج اصول استاد حاج سید محمد جواد شبیری بخوانید:
https://eitaa.com/mj_shobeiri/6159
#بازخوانی
#اصول
#امر
#جمله_خبری
#داعی_بعث
———
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
#تازههای_نشر
🔸جلد هشتم از کتاب «مدارک فقه اهل السنه علی نهج وسائل الشیعة»
🔹 کاری از: گروه فقه و حقوق پژوهشکده علوم و معارف حدیث
🔸 در بردارندۀ مباحث کتاب «الزکاه» وکتاب «الخمس والانفال»
⏹ نگارنده: حجتالاسلام والمسلمین سید محمدکاظم طباطبایی با همکاری سید محمدحسن حکیم، محمود کریمیان و محسن جیرایی شراهی
اطلاعات بیشتر را اینجا بخوانید:
⏺https://B2n.ir/k24151
#خبرنامه_پژوهشی
#حدیث
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐https://m-feqhi.ir/
🆔@mfeqhi