🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/62) #تصویر_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/62) 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/62) 💢 «الـٔاخِرِ»: ترکیب دو حرف «لام» و «الف» به شکلی که اصطلاحا به آن «لام و الف قیچی» گفته می‌شود به همراه علامت «رَأسُ العین» (ء) که در اصطلاح عامّ، به‌اشتباه به آن همزه گفته می‌شود و در میان این دو برای نشان دادن صدای مدی «آ» نوشته شده است؛ یکی از چالشی‌ترین موضوعات آموزش در آموزش روخوانی قرآن به حساب می‌آید. ← از طرفی ترکیب «لام و الف قیچی»، کاملا در چارچوب قواعد #خوشنویسی بوده و صحیح است و از سویی دیگر نگارش این دو حرف به این شکل، موانعی را بر سر راه #تلاوت_روان و صحیح قرآن برای بسیاری از تلاوت‌کنندگان قرآن ایجاد می‌کند؛ در این بین، وجود علامت «رأس‌العین» در میان این دو حرف، به عامل سوم برای تشدید این چالش تبدیل شده است؛ چرا که بر اساس اصول ضبط #مصری -که امروزه بیش از مصاحف دیگر در بلاد اسلامی رواج دارد- همواره #همزه_قطع با این علامت در زیر یا روی آن نوشته می‌شود (أَ ، إِ ، أُ) و نیز برای نشان دادن صدای مدی «آ» در شیوه‌های #مصری و #کم_علامت ، رأس‌العین در کنار حرف الف نوشته می‌شود (ءا). حال در اینجا علامت #رأس_العین در #میان ترکیب لام و الف قیچی به‌منظور نشان دادن صدای مدی «آ» آمده است در حالی که شباهت بسیاری به مواردی دارد که این علامت بر #روی حرف همزه با یک حرکت کوتاه آمده است مانند «الأَرضُ». ✓ چنانکه مشاهده می‌کنید این دو شکل «لـٔا» و «لأ» شباهت بسیاری به هم داشته و در مواقع زیادی موجب اشتباه در تلاوت می‌شود. ← نکته: به دلیل محدودیت فونت در فضای رسانه، امکان نوشتن شکل دقیق «لـٔا» که به‌صورت ضربدری است وجود ندارد. ✅ پیشنهاد: برای رفع این مسئله، مرکز طبع و نشر قرآن کریم در حال بررسی و تحقیق در خصوص استفاده از شکل «آ با کلاه» برای صدای مدی «آ» است تا در مقایسه با مورد مشابه آن که یکی از حرکات کوتاه را دارد کاملا متفاوت بوده و از امکان دچار شدن به اشتباه، تا حد زیادی کاسته شود. البته قطعاً در این پیشنهاد برای استفاده از علامت «آ» به جای «ءا»، #تفاوت_اساسی در شکل آن با علامت #مد ایجاد خواهد شد. 💢 «الصّٰبِـٔینَ»: حرف #همزه در میان این کلمه، به دلیل رعایت قواعد رسم المصحف به شکل علامت #رأس_العین و در حوزۀ قواعد #ضبط_المصحف آمده است. به این معنی که از نظر قواعد رسم المصحف، این کلمه می‌بایست با دو دندانه که یکی مربوط به حرف باء و دیگری حرف یاء است نگارش شود و نوشتن دندانۀ دیگری برای حرف همزه، خلاف اصول #رسم_المصحف است (ـبئیـ). ✓ همچنین الف بعد از صاد در مصاحف، پایبند به رسم المصحف حذف شده و صدای آن با الف کوچک (مربوط به ضبط المصحف) نشان داده می‌شود، هرچند که معمولا در شیوه‌های علامت‌گذاری #ایرانی و #ترکی ، این نکات، مورد توجه قرار نگرفته و رعایت نشده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 یادبود #مفاخر_قرآنی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 🔸 استاد حسین اخضر تهرانی 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 یادبود #مفاخر_قرآنی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 🔸 استاد حسین اخضر تهرانی ✅ استاد اخضر تهرانی، #خوشنویس برجسته کشور و ملقب به پهلوان خط ایران، آموزش خطاطی را از 13سالگی نزد استاد سیدحسن میرخانی آغاز کرد. اخذ مدرک فوق‌ممتاز خوشنویسی از انجمن خوشنویسان ایران و کتابت حکم‌های صادره مقام معظم رهبری در دوران ریاست‌جمهوری ایشان، حاکی از برجستگی این استاد خطاطی است. ✅ خوشنویسان مطرح کشور از وی به‌عنوان «پهلوان خط ایران» یاد کرده‌اند. هنرمندان، این لقب را ناشی از تسلط فوق‌العاده ایشان بر نستعلیق، نسخ، ثلث و رقاع می‌دانند. همچنین استاد اخضر تهرانی در انتخاب ترکیب و عنوان‌نویسی، زبردست بوده و خطوط را بسیار روان و با #کمترین_خطا می‌نوشتند. ✅ اخلاق حسنه، #تواضع و مزین بودن ایشان به اخلاق قرآنی، از جمله موضوعاتی است که دوستان و همکاران این استاد سفرکرده به آن اذعان دارند. ✅ برخی از فعالیت‌های این اسطوره خوشنویسی در مرکز طبع و نشر عبارت است از: 1. کتابت دعای شروع و ختم قرآن کریم 2. خوشنویسی #آرم مرکز طبع و نشر با همکاری استاد ناصری 3. کتابت سرسوره‌های قرآن‌های چاپ مرکز 4. کتابت عنوان روی جلدهای قرآن‌های مرکز 5. نظارت هنری و کارشناسی ساخت #فونت اولیه مرکز (فونت نسخ عربی اولیه) 6. ویرایش هنری قرآن سران کشورهای اسلامی 7. کتابت تابلونوشته‌های متعدد قرآنی 👈 گفتنی است باوجود گذشت نزدیک به بیست سال از رحلت استاد اخضر تهرانی، هنوز از آثار فاخر ایشان در قرآن‌های چاپی مرکز استفاده می‌شود. ✅ این هنرمند برجسته در 50سالگی بر اثر عارضه مغزی در سال 1379 دار فانی را وداع گفت. 🙏 برای شادی روح این استاد عزیز صلوات و فاتحه‌ای عنایت فرمایید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ شنبه 26 آبان 1403 🔅 وَاِذ اَخَذنا ميثاقَكُم وَرَفَعنا فَوقَكُمُ الطّورَ خُذوا مآ ءاتَينٰكُم بِقُوَّةٍ وَاذكُروا ما فيهِ لَعَلَّكُم تَتَّقونَ (بقره/63) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 63 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: IS1405A ✓ محل نگهداری: کتابخانه چستربیتی ایرلند ✓ نوع خط: #کوفی D ، بر اساس طبقه‌بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 2 برگ ✓ ابعاد هر برگ: 286*376 میلی‌متر ✓ جنس برگ: پوست ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 15 سطر ✓ نشان پایان آیات: یک دایره تزیینی که در اصل، طلایی بوده و بعدها پاک شده است. ✓ علامت تخمیس: باتوجه به محدود بودن صفحات، علامتی یافت نشد. ✓ علامت تعشیر: یک دایره طلایی در متن مصحف که در میان آن، شماره آیه بر اساس حساب ابجد نوشته شده است و در حاشیه نیز یک شمسه منقش رسم شده که بعدها پاک شده است. ✓ نقط الاعجام: بیشتر حروف، فاقد نقطه بوده ولی بعضی از حروف مانند «ن» نقطه‌دار هستند. ✓ علامت‌گذاری: نسخه فاقد هرگونه علامت چه به شیوه ابوالاسود و چه به شیوه خلیل بن احمد است. 📘 این نسخه معروف به #قرآن_آبی می‌باشد و علت این نام‌گذاری رنگ پوستی است که قرآن روی آن کتابت شده است. ویژگی دیگر، #مرکب طلاست که برای کتابت از آن استفاده شده و در نوع خود نیز کم‌نظیر است. ❇️ درباره خاستگاه جغرافیایی این نسخه نیز احتمالاتی وجود دارد برخی آن را متعلق به عراق دوره عباسی، برخی نیز متعلق به شمال آفریقا در دوره فاطمی می‌دانند ولی به‌طور قطع نمی‌توان نتیجه گرفت و نیازمند بررسی بیشتری است. ✅ در حال حاضر حدود 130 برگ از این قرآن شناخته شده است که می‌توانید فهرست و ویژگی آنها را در اینجا ببینید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/63) میثاقَکُم: عهد و پیمان شما را؛ 📝 احتمالاً منظور از «میثاق» با توجه به ادامه آیه، تبعیت از حضرت موسی در عمل به تورات بوده است؛ بعضی آن را عهدی می‌دانند که در آیه 40 به آن اشاره شده و بعضی، عهد فطرت. رَفَعنا: بالا بردیم؛ 📝 بعضی گفته‌اند: یعنی بخشی از کوه را کندیم و بالای سرِ شما معلق نگه‌ داشتیم؛ و بعضی گفته‌اند: یعنی بخش بالای کوه را به سمت بالای سرِ شما خم و کج کردیم به‌گونه‌ای که روی سر شما قرار گرفت. الطّورَ: کوه؛ 📝 در عربی به کوه، طور هم می‌گویند. خُذوا: [درحالی‌که می‌گفتیم] بگیرید؛ 📝 ماده «قول» در تقدیر است. مآ ءاتَینٰکُم: آنچه به شما دادیم [یعنی تورات]. قُوَّةٍ: [کنایه از] جدیت و عزم اذکُروا: به یاد آورید یا به یاد داشته باشید. لَعَلَّکُم تَتَّقونَ: تا اینکه شما خود را [از خشم و عذاب خدا] در امان قرار دهید یا باتقوا شوید. 🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج 1، ص 35 💠 *کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/63) ❇️ سَاَلتُ العالِمَ (ع) عَن قَولِ اللَّهِ «خُذوا ما آتَيناكُم بِقُوَّةٍ» قُوَّةُ الاَبدانِ اَم قُوَّةُ القَلبِ فَقالَ جَميعًا. وَ قالَ لا قَولَ اِلّا بِعَمَلٍ وَ لا عَمَلَ اِلّا بِالنِّيَّةِ وَ لا نِيَّةَ اِلّا بِاِصابَةِ السُّنَّةِ. ❇️ از امام رضا علیه​ السلام درباره معنای «قوة» در آیه «خُذوا ما آتَيناكُم بِقُوَّةٍ» پرسیدم که آیا منظور از این قوّت، نیروی بدنی است یا نیروی قلبی؟ آن حضرت پاسخ دادند: هر دو؛ آنگاه فرمودند: گفتار بدون کردار و کردار بدون نیّت و نیّت بدون مطابقت با سنّت، ارزش ندارد. 🔸منبع: فقه الرضا، ص378 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَاِذ اَخَذنا میثاقَکُم وَرَفَعنا فَوقَکُمُ الطّورَ خُذوا مآ ءاتَینٰکُم بِقُوَّةٍ وَاذکُروا ما فیهِ لَعَلَّکُم تَتَّقونَ (بقره/63) زمانی (را به یاد آورید) که از شما پیمان (محکمی برای عمل به تورات) گرفتیم و (برای نشان‌دادن قدرتمان،) کوه (طور) را بالای سرتان برافراشتیم (و به شما خطاب کردیم:) «آنچه (از آیات تورات) را که به شما داده‌ایم، با عزم و اراده محکم بگیرید (و از آن دست برندارید) و مطالبی را که در آن است، به خاطر بسپارید تا (بدین‌وسیله) خود را (از عذاب خدا) در امان نگه دارید.» ✅ هدف از قرار دادن کوه طور در بالای سر بنی‌اسرائیل، ترساندن آنها از قدرت عظیم الهی و دعوت آنها به عمل به دستورهای خداوند بوده است. در این دعوت البته اکراه و اجباری نبوده و هدف از آن، نشان‌دادن قدرت عظیم الهی به آنها بوده است، چراکه اگر قرار دادن کوه در بالای سر بنی‌اسرائیل موجب اجبار و اکراه می‌شد، می‌بایست بیشتر معجزات حضرت موسی علیه‌السلام موجب اجبار مردم به دین‌داری می‌گردید؛ درحالی‌که قرآن می‌فرماید که آنها پس از دیدن آن‌همه معجزات شگفت‌انگیز، باز هم ایمان نیاوردند؛ چنان‌که در آیه بعد می‌فرماید: «آن‌گاه شما پس از آن روی‌گردان شدید.» 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص 10 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ یکشنبه 27 آبان 1403 🔅 وَلَقَد عَلِمتُمُ الَّذينَ اعتَدَوا مِنكُم فِی السَّبتِ فَقُلنا لَهُم كونوا قِرَدَةً خٰسِـٔينَ (بقره/65) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 65 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: arabe 367 (h) ✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه ✓ نوع خط: #کوفی BIII بر اساس طبقه‌بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 3 برگ ✓ ابعاد هر برگ: 102*151 میلی‌متر ✓ جنس برگ: پوست ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 9 سطر ✓ نشان پایان آیات: ندارد ✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به خط #کوفی و قلم زر ✓ علامت تعشیر: یک دایره با تزئینات ساده و ابتدایی ✓ نقط الاعجام: نسخه، فاقد نقط‌الاعجام است. ✓ روش علامت‌گذاری: استفاده از نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود ✅ اشاره به سایر قرائات با استفاده از نقاط مدوّر سبزرنگ 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/65) لَقَد: «لام» بر سر «قد»، لام جواب قسم محذوف است. عَلِمتُم: شناختید. اعتَدَوا: [حق را] پشت سر گذاشتند، پا [از حق] فراتر گذاشتند. السَّبتِ: شنبه قِرَدَةً: میمون‌ها 📝 جمع قِرد خٰسِئ: مطرود، دورشده، ذلیل 🔶️ منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص36 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/65) ❇️ عَنِ الباقِرِ (ع): وَکانَ مِنَ السَّبیلِ وَالسُّنَّةِ الَّتی اَمَرَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ بِها موسیٰ (ع) اَن جَعَلَ عَلَیهِمُ السَّبتَ وَکانَ مَن اَعظَمَ السَّبتَ وَلَم یَستَحِلَّ اَن یَفعَلَ ذٰلِكَ مِن خَشیَةِ اللهِ، اَدخَلَهُ اللهُ الجَنَّةَ وَمَنِ استَخَفَّ بِحَقِّهٖ وَاستَحَلَّ ما حَرَّمَ اللهُ عَلَیهِ مِنَ العَمَلِ الَّذی نَهاهُ اللهُ عَنهُ فیهِ، اَدخَلَهُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ النّارَ وَذٰلِكَ حَیثُ استَحَلُّوا الحیتانَ وَاحتَبَسوها وَاَکَلوها یَومَ السَّبتِ، غَضِبَ اللهُ عَلَیهِم مِن غَیرِ اَن یَکونوا اَشرَکوا بِالرَّحمٰنِ وَلا شَکّوا فی شَیءٍ مِمّا جاءَ بِهٖ موسیٰ (ع) قالَ الله عَزَّوَجَلَّ: «وَلَقَد عَلِمتُمُ الَّذينَ اعتَدَوا مِنكُم فِی السَّبتِ فَقُلنا لَهُم كونوا قِرَدَةً خٰسِـٔينَ». ❇️ امام باقر علیه‌السلام: یکی از واجبات دینی که خدای عزوجل به موسی علیه‌السلام دستور داد، این بود که حکم روز شنبه را بر آنان مقرر فرمود و هرکس شنبه را بزرگ می‌داشت و از ترس خدا، کارهایی را که روز شنبه ممنوع بود انجام نمی داد، خدای عزوجل او را وارد بهشت می کرد و هرکس حق شنبه را کوچک می‌شمرد و کارهایی را که خداوند در آن نهی کرده بود حلال می شمرد، خدا او را داخل آتش می کرد. ماجرا از این ‌قرار بود که وقتی آنان ماهی‌گیری را روز شنبه حلال شمردند و ماهی ها را روز شنبه، حبس می‌کردند و می خوردند، خداوند بر آنان خشم گرفت. البته آنان به خدای رحمان شرک نورزیدند و دربارۀ حقانیت مطالبی که موسی علیه‌السلام از سوی خدا آورده بود، شک نداشتند. خداوند عزوجل فرموده است: «مسلّماً از (شرح‌حال) کسانی از (قوم) خودتان که در مورد (حرمت صید ماهی در روزهای) شنبه (از حد) تجاوز کردند، آگاه شده‌اید. پس به آنان خطاب کردیم: «(همچون سگی که او را برانند،) بوزینه‌هایی رانده‌شده شوید.» 🔸 منبع: کافی، ج 1، ص 81 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَلَقَد عَلِمتُمُ الَّذینَ اعتَدَوا مِنکُم فِی السَّبتِ فَقُلنا لَهُم کونوا قِرَدَةً خٰسِـٔینَ (بقره/65) مسلّماً از (شرح‌حال) کسانی از (قوم) خودتان که در مورد (حرمت صید ماهی در روزهای) شنبه (از حد) تجاوز کردند، آگاه شده‌اید. پس به آنان خطاب کردیم: «(همچون سگی که او را برانند،) بوزینه‌هایی رانده‌شده شوید.» ✅ علاقه یهود به امور مادی: این آیه به روح عصیانگری و نافرمانی حاکم بر #یهود و علاقه شدید آنها به امور مادی اشاره می‌کند چرا که بر اساس احکام تورات، یهودیان از صید ماهی در روزهای شنبه، نهی شده بودند؛ ولی نافرمانی کردند و مسخ شده و تبدیل به #بوزینه شدند. همچنان که گروهی از #مسیحیان نیز بعد از نزول مائده آسمانی، کفر ورزیدند و به شکل #خوک در آمدند. ✅ مسخ در دنیا و آخرت: در تفسیر اطیب‌البیان در روایتی از پیامبر «ص» نقل شده است که فرمودند: خداوند هفتصد امّت را در تاریخ به‌خاطر کفرشان، تغییر چهره داده و به سیزده نوع حیوان، تبدیل شده‌اند، ولی دامنه مسخ در #قیامت با توجه ‌به خصوصیّات روحی افراد، گسترده‌تر خواهد بود. در قیامت، مردم به ده گونه محشور می‌شوند: 1.‌ شایعه‌سازان، به‌صورت میمون. 2. حرام‌خواران، به‌صورت خوک. 3.‌ رباخواران، واژگونه. 4. ‌قاضی ناحقّ‌، کور. 5. خودخواهان مغرور، کر و لال. 6. عالم بی‌عمل، در حال جویدن زبان خود. 7. همسایه‌آزار، دست و پا بریده. 8. خبرچین، آویخته به شاخه‌های آتش. 9. عیّاشان، بدبوتر از مردار. 10. مستکبران، در پوششی از آتش. ✅ یهودیان و کلاه‌شرعی: برای کم‌شدن حرص شدید یهودیان به دنیا، صید ماهی در روزهای #شنبه توسط خداوند ممنوع شد، ولی آنان باز هم نافرمانی کردند و دست به حیله شرعی زدند. در کنار دریا حوضچه‌هایی درست کردند و راه آن را به دریا گشودند. روزهای شنبه راه حوضچه را باز می‌کردند و ماهیان فراوان همراه آب وارد آنها می‌شدند؛ اما به هنگام غروب که می‌خواستند به دریا بازگردند، راهشان را محکم می‌بستند و سپس روز #یکشنبه آنها را صید می‌کردند. 🔸 منابع: کشاف، ج1، ص147؛ نور، ج1، ص130؛ نمونه، ج1، ص296؛ قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص172 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/65) 💢 «فِی السَّبتِ»: در ادامۀ توضیحات آموزشی در خصوص شیوۀ علامت‌گذاری #کم_علامت ، حال در این رابطه به برخی دیگر از قواعد مربوط به تشخیص #حروف_ناخوانا می‌پردازیم: ✓ #یاء بعد از کسره: طبق قواعد #روخوانی ضبط کم‌علامت، حرف یاء بعد از کسره ناخواناست، بنا بر این یاء در «فِی» ناخواناست. ✓ #الف در ابتدای کلمه، قبل از لام: قاعدۀ دیگر در حروف ناخوانا در این شیوه این است که الف در ابتدای کلمه که بعد از آن «لام» باشد ناخواناست (الف وصل). ✓ #لام قبل از تشدید: همچنین «لام» قبل از تشدید نیز در ضبط کم‌علامت، ناخوانا محسوب می‌شود. ← بنا بر این در اتصال دو کلمۀ «فِی السَّبتِ» سه حرف #ناخوانا به وجود می‌آید که هر سهٔ آن‌ها قاعده‌مند هستند. ← اما درباره حروف الف و لام باز هم می‌توان قواعد را کمتر کرد، به این صورت که می‌توان گفت «الف و لام در ابتدای کلمه، قبل از #تشدید ، هر دو ناخوانا هستند». 💢 «خٰسِـٔینَ»: در این کلمه همچون کلمه «الصّٰبِـٔینَ» (بقره/62) دو قاعده رسم‌المصحف جریان دارد که جمع این دو قاعده در یک کلمه، جالب توجه است. ☝️اول، #حذف_الف : این قاعده که در بسیاری از کلمات قرآن جاری است و در مطالب گذشته بارها به آن اشاره شده؛ همان قاعدۀ معروف حذف الف از کلمات اسم #جمع_سالم مذکر یا مؤنث است. ✌️دوم، #حذف_یاء : مطابق قواعد #رسم_المصحف ، اگر دو حرف یاء که اولی برگرفته از همزه باشد و یاء دوم نشانۀ جمع باشد؛ برای جلوگیری از قرار گرفتن دو حرف مثل هم در کنار هم و در یک کلمه، یاء اول حذف می‌شود و به جای آن، علامت رأس‌العین را با قید مراقبت از تأثیر بر شکل اساسی کلمه نگارش می‌کنند که در اینجا بر روی #خط_تیره در امتداد دندانه‌های حرف «سین» نوشته شده و دیگر مربوط به رسم‌المصحف نبوده و به حوزۀ علم #ضبط_المصحف مربوط می‌شود. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ دوشنبه 28 آبان 1403 🔅 وَاِذ قالَ موسیٰ لِقَومِهٖٓ اِنَّ اللهَ يَأمُرُكُم اَن تَذبَحوا بَقَرَةً قالوٓا اَتَتَّخِذُنا هُزُوًا قالَ اَعوذُ بِاللهِ اَن اَكونَ مِنَ الجٰهِلينَ (بقره/67) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ نکات لغوی-ادبی 2️⃣ شرح تفسیری 3️⃣ معرفی نسخه .

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/67) تَذبَحوا: سر ببريد، ذبح کنيد. بَقَرَةً: يک گاو ماده يا يک گاو -چه نر، چه ماده- هُزُوًا: مورد تمسخر واقع شده الجٰهِلينَ: آنان که کاری انجام می‌دهند که درخورشان نيست؛ 📝 جهل گاهی به معنای «ضد علم» و گاهی به معنای «ضد حلم» است. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص37 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَاِذ قالَ موسیٰ لِقَومِهٖٓ اِنَّ اللهَ يَأمُرُكُم اَن تَذبَحوا بَقَرَةً قالوٓا اَتَتَّخِذُنا هُزُوًا قالَ اَعوذُ بِاللهِ اَن اَكونَ مِنَ الجٰهِلينَ (بقره/67) زمانی (را به یاد آورید) که موسی به قومش گفت: «خداوند (برای شناخته‌شدن قاتلی که فتنه‌ای برانگیخته،) به شما فرمان می‌دهد که گاوی را ذبح کنید.» گفتند: «آیا ما را مسخره می‌کنی؟!» گفت: «(مسخره‌کردن، کار افراد نادان است و من) از اینکه نادان باشم، به خدا پناه می‌برم.» ✅ قالَ اَعوذُ بِاللهِ اَن اَكونَ مِنَ الجٰهِلينَ وقتی موسی علیه‌السلام به قوم خود گفت: برای شناخته‌شدن قاتل، گاوی را ذبح کنید، خیال کردند پیغمبرشان هم مثل خودشان اهل بازی و مسخرگی است، لذا گفتند: آیا ما را مسخره می‌کنی؟ موسی علیه‌السلام در این پاسخ از خودش چیزی نگفت و نفرمود: من جاهل نیستم، بلکه فرمود: به خدا پناه می‌برم از اینکه از جاهلان باشم. در واقع موسی علیه‌السلام خواست تا به عصمت الهی که هیچ‌وقت تخلف نمی‌پذیرد، تمسک جوید، نه به حکمت‌های مخلوقات، که بسیار تخلف‌پذیر است، چراکه می‌بینیم چه بسیار آلودگانی که علم و حکمت دارند، ولی از آلودگی جلوگیری نکرده‌اند. 🔸 منبع: المیزان، ج1، ص199 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 67 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: 42gom ✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی ✓ نوع خط: #کوفی تحول‌یافته یا کوفی نوین بر اساس دسته‌بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 208 برگ ✓ جنس برگ: کاغذ ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 25 سطر ✓ نشان پایان آیات: دایره‌های طلایی‌رنگ که در دورانی متأخر از کتابت نسخه اضافه شده است. ✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به قلم #کوفی و با رنگ طلا ✓ علامت تعشیر: دایره‌های طلایی‌رنگ با نقوش گل در حاشیه که در دایره میانی، تعداد آیات به حروف نوشته شده است. ✓ نام سوره‌ها و تعداد آیات: به خط #کوفی و به قلم زر و با یک نقش تزیینی و تذهیبی در حاشیه مصحف ✓ نقط الاعجام: نسخه در اصل، فاقد نقط‌الاعجام است ولی ظاهراً در دورانی متأخرتر برخی از حروف با قلم و مرکبی دیگر نقطه‌گذاری شده‌اند. ✓ روش علامت‌گذاری: استفاده از نقاط قرمز مدور به شیوه #ابوالاسود ✅ این نسخه در سال 1009 هجری قمری توسط شاه عباس صفوی، وقف آستان قدس رضوی شده است. وقف‌نامه آن توسط شیخ بهایی تنظیم و کتابت گردیده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ سه‌شنبه 29 آبان 1403 🔅 قالَ اِنَّه يَقولُ اِنَّها بَقَرَةٌ لا ذَلولٌ تُثيرُ الاَرضَ وَلا تَسقِی الحَرثَ مُسَلَّمَةٌ لا شِيَةَ فيها قالُوا الـٰٔنَ جِئتَ بِالحَقِّ فَذَبَحوها وَما كادوا يَفعَلونَ (بقره/71) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ شرح تفسیری 4️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 71 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: smith-Lesouëf214 ✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه ✓ نوع خط: #کوفی تحول‌یافته یا کوفی نوین بر اساس دسته‌بندی فرانسوا دروش ✓ کاتب: عبدالله بن محمد بن الحسین المعلم ✓ سال کتابت: 516 ه‍.ق ✓ تعداد برگ‌ها: 218 برگ ✓ جنس برگ‌ها: کاغذ ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 19 سطر ✓ نشان پایان آیات: یک دایره طلایی‌رنگ با چهار نقطه قرمز در اطراف آن که در دورانی متأخرتر از کتابت نسخه، اضافه شده است. ✓ علامت تخمیس: یک اشک طلایی منقش در حاشیه که اطراف آن با یک نوار به قلم لاجورد احاطه شده است. ✓ علامت تعشیر: یک شمسه مذهّب طلایی‌رنگ که با یک دایره بزرگ لاجوردی همراه با نقطه‌های سبز و قرمز لاجورد احاطه شده است. در مرکز دایره مبانی شماره آیات با حروف ابجد کتابت شده است. ✓ نام سوره‌ها و تعداد آیات: در یک قاب مستطیل طلایی‌رنگ با خط #رقاع و به قلم سفید کتابت شده است. ✓ نقط الاعجام: تمام حروف معجمه در این مصحف دارای نقطه هستند. ✓ نقط الاعراب: استفاده از نقاط قرمز مدور به شیوه #ابوالاسود برای حرکات کوتاه و تنوین‌ها ← نگارش « ّ ، ء ، ~ » با قلم لاجورد و به شیوه #خلیل بن احمد ✅ استفاده از نقاط سبزرنگ مدوّر برای نشان دادن سایر قرائات و اشاره به نام قراء در حاشیه مصحف ✅ استفاده از دایره کوچک توخالی (o) به رنگ لاجورد برای نشان دادن محل وقف 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/71) لا ذَلولٌ: نه رام و راهوار [است]. تُثيرُ: که شخم بزند. ← لا ذَلولٌ تُثيرُ الاَرضَ: رام نيست که زمين را شخم بزند يعنی رام نيست و زمين را شخم نمی‌زند. بعضی گفته‌اند: تُثيرُ مثبت است يعنی: شخم می‌زند، ولی بعضی ديگر اين قول را از نظر معنا غلط می‌دانند، زيرا گاوی که شخم می‌زند، رام نيز هست. لا تَسقی: نه آب می‌دهد. الحَرثَ: کشتزار، زراعت. مُسَلَّمَةٌ: سالم و بی‌عيب. شِيَةَ: دورنگ بودن، ابلق بودن. جِئتَ بِالحَقِّ: حق را آوردی. ما کادوا يَفعَلونَ: نزديک بود انجام ندهند. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص 38 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 قالَ اِنَّه يَقولُ اِنَّها بَقَرَةٌ لا ذَلولٌ تُثيرُ الاَرضَ وَلا تَسقِی الحَرثَ مُسَلَّمَةٌ لاشِيَةَ فيها قالُوا الـٰٔنَ جِئتَ بِالحَقِّ فَذَبَحوها وَما كادوا يَفعَلونَ (بقره/71) گفت: «او می‌فرماید که آن، گاوی‌ست که رام نشده تا زمین را شخم بزند و زراعت را (نیز) آبیاری نمی‌کند، (کاملاً) بی‌عیب است و هیچ لکّه‌ای (از رنگ دیگر) در آن نیست.» گفتند: «الآن حق مطلب را آوردی.» پس (از آن‌همه لجاجت، دنبال آن ماده‌گاو گشتند و آن را پیدا کردند و) سرش را بریدند، و نزدیک بود (این کار را) نکنند. ✅ مردی از بنی‌اسرائیل یکی از نزدیکانش را کشت سپس برای خون‌خواهی همان مقتول به نزد حضرت موسی رفت. موسی «ع» گفت: گاو ماده‌ای برایم بیاورید تا با ذبح‌کردن گاو و زدن گوشت آن به مقتول، آن مرده به پا خیزد و بگوید چه کسی مرا کشته است. بنی‌اسرائیل با بهانه‌جویی‌های متعدد از کشتن گاو امتناع می‌کردند و گفتند: از خدا بخواه برای ما روشن کند که این گاو چگونه گاوی باشد؟ موسی «ع» گفت که خداوند می‌فرماید: «آن، گاوی‌ست که رام نشده تا زمین را شخم بزند و زراعت را نیز آبیاری نمی‌کند، کاملاً بی‌عیب است و هیچ لکه‌ای از رنگ دیگر در آن نیست.» سرانجام آن گاو را نزد جوانی از بنی‌اسرائیل یافتند. ✅ حضرت موسی «ع» به اصحابش فرمود: ماجرای گاو ماده از این قرار است که جوانی نیکوکار که به پدرش احترام بسیار می‌گذاشت، روزی برایش معامله‌ای پرسود پیش آمد و نزد پدرش رفت تا کلید صندوق یا اتاق را از او بگیرد؛ اما چون پدرش خواب بود، او را بیدار نکرد و از آن معامله صرف‌نظر کرد. پدرش که از ماجرا خبردار شد به او آفرین گفت و آن گاو ماده را به او هدیه داد. سپس حضرت موسی فرمود: «به نیکوکاری بنگر که چگونه به اهلش می‌رسد.» 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص11 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/71) 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/71) 💢 «اِنَّه»: در این کلمه در زمینهٔ #رسم_المصحف نکتهٔ خاصی وجود ندارد اما در حوزهٔ علامت‌گذاری یا همان #ضبط_المصحف نکاتی هست که توجه به آن خالی از لطف نیست. ✓ علامت‌گذاری حرف هاء آخر که واو مدی است و اشباع می‌شود در شیوه‌های گوناگون به اَشکال متنوعی انجام شده است. ضبط #مصری : روی هاء، ضمّه و مقابل آن، حرف واو در اندازهٔ کوچک گذاشته شده است. ضبط #هندی : روی هاء، ضمّهٔ معکوس که به آن ضمّهٔ اشباعی گفته می‌شود گذاشته شده است. ضبط #ترکی و #ایرانی : فقط روی هاء، حرکت ضمّه نوشته شده است. ضبط #کم_علامت : حرف واو کوچک در زیر حرف هاء گذاشته شده است. ✅ توضیح مهم: در #نقد هریک از شیوه‌هایی که توضیح داده شد نکاتی وجود دارد که در زیر، تک‌تک آنها را بررسی می‌کنیم: ← ضبط #مصری : با تحقیقات میدانی که از سوی کارشناسان مرکز طبع و نشر قرآن پیرامون این شیوهٔ علامت‌گذاری در سطح مدارس و در جمع نوآموزان صورت گرفت، درصد بالایی از افراد در این کلمه، حرف هاء را به دلیل وجود حرکت ضمه بر روی آن، با صدای ضمّه و حرف واو کوچک را با حرکت فتحه که به‌طور ناخودآگاه در ذهن خود فرض نمودند قرائت کردند. ← ضبط #هندی : علامتی که بر روی حرف هاء در این شیوه گذاشته شده است، برای جوانان و نوجوانان امروز بسیار نامتعارف و ناشناس است و این دسته از افراد در مواجهه با این علامت از چگونگی خواندن آن ناتوانند. ← ضبط #ترکی و #ایرانی : یکی از جدی‌ترین نقدها در منطق علامت‌گذاری اشباع هاء، به این دو شیوه وارد است؛ چراکه در این دو شیوه از حرکت ضمّه بر روی حرف هاء، توقع قرائتی متفاوت با قرائت همین حرکت در حروف دیگر وجود دارد. به این معنا که هنگامی که علامت ضمّه بر روی حروف دیگر است از تلاوت‌کننده انتظار می‌رود تا صدای ضمّه را بخواند، در حالی که وقتی همین علامت بر روی حرف هاء آخر کلمات می‌آید، تلفظ صدای واو مدی از شاخص، مورد انتظار است و این کاملا مصداقی از تناقض در منطق علامت‌گذاری است. ← ضبط #کم_علامت : در این شیوه با تغییر کوچکی نسبت به شیوهٔ مصری، می‌توان گفت بهترین نتیجه، به دست آمده است، به این ترتیب که با حذف حرکت ضمّه از روی حرف هاء و انتقال نماد #واو_کوچک از مقابل حرف هاء به زیر آن، از امکان خوانده شدن این نماد به‌عنوان یک حرف مستقل جلوگیری شده است و به طور کلی، امکان قرائت اشتباه این کلمه تا حد زیادی کاهش یافته است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹