🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #اشاره_روایی (بقره/6) ❇️ عَنِ العَسکَرِيّ عَلَیهِ السَّلامُ: لَمّا ذَكَرَ هٰؤُلاءِ المُؤمِنينَ وَمَدَحَهُم، ذَكَرَ الكافِرينَ المُخالِفينَ لَهُم في كُفرِهِم، فَقالَ: «اِنَّ الَّذینَ کَفَروا» بِاللهِ وَبِما آمَنَ بِهٖ هٰؤُلاءِ المُؤمِنونَ مِن تَوحیدِ اللهِ وَنُبُوَّةِ مُحَمَّدٍ رَسولِ اللّهِ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهٖ وَسَلَّمَ وَبِوَصِیِّهٖ عَلِيٍّ عَلَیهِ السَّلامُ وَلِيِّ اللهِ وَوَصِيِّ رَسولِهٖ وَبِالاَئِمَّةِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ صَلَواتُ اللهِ عَلَیهِم اَجمَعینَ خِیارِ عِبادِهِ المَیامینَ، القَوّامینَ بِمَصالِحِ خَلقِ اللهِ. ❇️ امام حسن عسکری علیه‌السلام: وقتی خداوند از این مؤمنین یاد کرد و آنان را ستود، از کافران یاد کرد که با کفرشان با مؤمنین مخالفت می​​‌کردند، پس فرمود: «اِنَّ الَّذینَ کَفَروا» کسانی هستند که به خدا و به آنچه این مؤمنین ایمان آوردند، کافر شدند [آنچه که این مؤمنین به آن ایمان آوردند عبارت است از]: یگانگی و توحید خدا، نبوّت حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم و نیز وصایت حضرت علی علیه‌السلام ولیّ خدا و جانشین پیامبرش و امامان پاک، صلوات الله علیهم اَجمعین که از میان بندگان شایسته خدا و برگزیده هستند و در میان مردم به حفظ مصالح خلق قیام کرده‌اند. 🔸منبع: تفسیر منسوب به امام حسن عسکری «ع»، ص91 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 اِنَّ الَّذينَ كَفَروا سَوآءٌ عَلَيهِم ءَاَن‍ـذَرتَ‍هُم اَم لَ‍م تُنذِرهُم لايُؤمِنونَ (بقره/6) برای کافران (لجوج) یکسان است که آنان را (از عذاب الهی) بیم دهی یا ندهی؛ (در هر صورت، آنان) ایمان نمی‌آورند. ✅ مراد از کافران در این آیه، همه کافران نیستند، بلکه کسانی هستند که بر کفر، ثابت‌اند و انکار و تکذیب حق، بر دل‌های آنها چیره شده است و از هیچ تلاشی برای دشمنی و لجاجت با دین خدا مضایقه نمی‌کنند؛ مانند سران کافر قریش که تا آخرین لحظه زندگی‌شان از دشمنی با پیامبر دست برنداشتند. طبق آیه 136 سوره #شعراء چنین کسانی چون گناه، تمام قلبشان را سیاه کرده و هیچ راهی برای آنها نمانده، در مقابل پیامبران می‌گویند: «...برای ما یکسان است که ما را پند دهی یا ندهی.» 🔸منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص 3 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/6) 💢 «کَفَروا»: در زبان عربی، کلماتی شبیه به این کلمه که صیغهٔ سوم افعال غایب یا مخاطب هستند و انواع گوناگونی از لحاظ زمان دارند، بنا بر دلایلی به حرف الف ختم می‌شوند؛ مانند «فعلوا»، «اَنکِحوا»، «تکفروا»، «یکونوا» و ... ✓ قاعدۀ ثابت در این‌گونه کلمات، #ناخوانا بودن الفِ بعد از واوِ آخر کلمه است که در مصاحف، با علامت‌گذاری گوناگون به نوعی نشان داده شده است. ✓ در ضبط #مصری روی حرف راء، حرکت ضمّه و روی این الف -که همواره ناخواناست- علامت #دایره_کوچک گذاشته شده که یکی از نشانه‌های ناخوانا بودن حروف است (همان علامت شبیه به صفر بر روی واو کلمه «اولئك» کهدر آیه 5 توضیح داده شد). ✓ در ضبط #هندی که شلوغ‌ترین و پرعلامت‌ترین مصحف در میان مصاحف است، علاوه بر ضمه که روی راء گذاشته شده، یک علامت سکون هم بر روی حرف واو آمده، اما روی حرف الف ناخوانای آخر کلمه، هیچ علامتی نوشته نشده است. ✓ در ضبط #ترکی و #ایرانی ، حرکت ضمّه بر روی حرف واو نوشته شده است و علامتی روی راء و الف وجود ندارد. ✓ در ضبط #کم_علامت ، هیچ علامتی بر روی الف به‌عنوان حرف ناخوانا گذاشته نشده است. برای آگاهی از منطق علامت‌گذاریِ «الف بعد از واو آخر کلمه»، روی عبارت «توضیح» ضربه بزنید. 💢 «ءَاَنذَرتَهُم»: به نظر برخی از صاحب‌نظران علم تجوید، حرف همزه، یکی از حروف سنگین برای تلفظ است؛ حتی گاهی در برخی قرائات، همزه، #تسهیل می‌شود یعنی در هنگام تلفظ، اندکی از تیزی و سنگینی آن گرفته می‌شود. در کلمۀ «ءَاَنذَرتَهُم» دو حرف همزه، بلافاصله در کنار هم قرار گرفته‌اند که این موجب سنگینی بیشتر در تلفظ این حرف شده است، لذا در هنگام قرائت می‌بایست به این موضوع توجه داشته و مراقب از بین نرفتن صفت ذاتی حرف همزه -که اصطلاحا در تجوید به آن «نَبر» گفته می‌شود- باشیم. ✓ نکته: باید توجه داشته باشیم که در این کلمه، دو همزه‌ای که در کنار هم آمده‌اند هرچند به ابتدای کلماتی مانند «ءامنوا» شبیه هستند اما در «ءَاَنذرتهم»، هر دو حرف اول کلمه، #همزه است و هر دو با حرکت #فتحه تلفظ می‌شوند اما در کلمه «ءامنوا»، حرف دوم، با صدای الف مدی، تلفظ می‌شود. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه ششم سوره مبارکه بقره) ❇️🔆 نسخه‌ای کهن در کتابخانه آستان قدس رضوی 🔆❇️ قرآن شماره 26 کتابخانه #آستان_قدس_رضوی یکی از مهمترین مصاحف کهنی است که در این کتابخانه نگهداری می‌شود. این نسخه از چند جهت اهمیت دارد: 🔘 1- تاریخ کتابت: بر اساس شواهد متنی، کتابت این مصحف شریف به اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم هجری بازمی‌گردد، امری که با انجام آزمایش کربن 14، روی این نسخه نیز تأیید و بازه کتابت آن به حدود سال‌های 80 تا 120 هجری محدود شد. 🔘 2- رسم کلمات: رسم به‌کاررفته در نگارش کلمات نیز منطبق با قرآن‌های قرن اول هجری بوده و در برخی مواضع، #رسم آن مانند مصاحف حجازی است (درباره ویژگی‌های مصاحف حجازی، اینجا ضربه بزنید). 🔘 3- نظام نقطه‌گذاری: ❇️ در این مصحف با چند نوع نظام نقطه‌گذاری مواجه هستیم: ← الف. نقط مستطیل: از این نقاط که هنگام کتابت وضع شده‌اند بیشتر برای جدا کردن آیات از همدیگر استفاده شده است. این شیوه در قرآن‌های حجازی و کوفی قدیم، کاملا مرسوم بوده است. ← ب. نقط مُدَوَّر (مشکی): از این نقاط به منظور نقطه‌گذاری بر روی حروف متشابه بهره گرفته شده که به آن نَقط‌ُالاِعجام گویند. با توجه به رنگ مرکب و شکل نقطه، این نقطه‌گذاری به احتمال زیاد در قرون بعدی انجام شده است. ← ج. نقط مدور (قرمز و سبز): از این نقاط برای نشان حرکات حروف و کلمات استفاده شده که همان‌گونه که قبلا هم اشاره شد، به آن، شیوه ضبط ابوالاَسوَد گفته می‌شود. در مواضعی که کلمات، دارای قرائت دیگری نیز هستند با رنگ سبز به آن اشاره شده است. 🔘 4- نظام شمارش آیات: چنانکه اشاره شد در این نسخه، پایان آیات با وضع چند نقطه، متمایز شده و برای پایان هر 5 آیه، حرف «ه» -که در حساب ابجد، معادل 5 است- قرار دارد. این کار را #تخمیس می‌گویند. همچنین در پایان هر 10 آیه، یک مربع طلایی‌رنگ که داخل آن، حرف ابجد نوشته است قرار داده شده که به این عمل #تعشیر می‌گویند. سوره‌ها با یک نوار طلایی‌رنگ که داخل آن #تذهیب و تزیین شده، از یکدیگر جدا شده‌اند و در بالای نوار، نام سوره به همراه تعداد آیات آن با مرکب قرمز نوشته شده است. ✴️ این مصحف در ۳۱۰ برگ و بر روی پوست، کتابت شده است. 💢 شایان ذکر است که مرکز طبع و نشر قرآن کریم در راستای پژوهش بر روی مصاحف کهن، تحقیق این نسخه ارزشمند را انجام داده و ان‌شاءالله به‌زودی در اختیار پژوهشگران و علاقه‌مندان به علوم قرآنی قرار خواهد گرفت. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ دوشنبه 16 مهر 1403 🔅 يُخٰدِعونَ اللهَ وَالَّذينَ ءامَنوا وَما يَخدَعونَ اِلّآ اَنفُسَهُم وَما يَشعُرونَ (بقره/9) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه نهم سوره مبارکه بقره) ❇️ این نسخه به شماره 1203 در موزه حرم حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها نگهداری می‌شود. 👈 ابعاد آن 24 ✖️ 18.3 سانتی‌متر بوده و تعداد اوراق آن، 244 برگ و هر صفحه شامل 22 سطر است. 👈 خط نسخه، #کوفی و بر روی پوست و احتمالا در سده سوم هجری کتابت شده است. 👈 متن نسخه، بدون نقطه کتابت شده و نقطه‌گذاری حروف متشابه (نَقط‌ُالاِعجام) در زمانی متأخرتر از کتابت نسخه (با قلم و مرکبی متفاوت) صورت گرفته است. 👈 علامت‌گذاری آیات با استفاده از نقاط قرمز‌رنگ ( #شَنگَرف ) موسوم به ضبط ابوالاَسود انجام شده و از نقاط سبزرنگ برای نشان دادن همزه و برخی نشانه‌های تجویدی مانند ادغام، اماله و تسهیل و حتی سایر قرائات استفاده شده است. 👈 علائم پایان آیات، ظاهرا پس از زمان کتابت به آن افزوده شده‌اند. این علامت دایره‌ای، متشکل از یک گل طلایی‌رنگ شش‌پَر است. علامت #تخمیس (جداسازی پنج‌تایی آیات)، حرف «هاء» (به حساب ابجد) است و علامت #تعشیر (جداسازی ده‌تایی آیات) دایره‌ای طلایی و مُذَهَّب است که با نقاط سبز و قرمز، تزئین شده و شماره آیات به عربی و به حروف در میان آن نوشته شده است مانند «اربعون، خمسون، ستون و ...» 👈 نام سوره‌ها در وسط قابی مستطیل‌شکل که با رنگ طلایی و گل‌های تزئینی، تذهیب شده است، به خط کوفی و با رنگ سفید به همراه تعداد آیات سوره نوشته شده است. 💢 قواعد #رسم_المصحف در مصاحف این دوران (قرون سوم و چهارم) به صورت نسبی رعایت شده است، یعنی کلماتی بر خلاف قواعد رسم و به صورت قیاسی نگارش شده‌اند که عمدتاً کلمات دارای الف را شامل می‌شود. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/9) يُخـٰدِعونَ اللهَ وَالَّذينَ ءامَنوا: «خيال می‌کنند که می‌توانند به خدا و مسلمانان نيرنگ بزنند» يا «در صدد نيرنگ زدن به خدا و مسلمانان هستند.» ما يَشعُرونَ: «نمی‌دانند» يا «حس نمی‌کنند» (اين عبارت به معنای «شعور ندارند» نيست) 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص18 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/9) ❇️ الرَّسولُ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهٖ قیلَ لَه: وَکَیفَ یُخادِعُ اللهَ؟ قالَ: یَعمَلُ بِما اَمَرَ اللهُ بِهٖ ثُمَّ یُریدُ بِهٖ غَیرَه، فَاتَّقُوا اللهَ وَاجتَنِبُوا الرِّیاءَ فَاِنَّه شِرکٌ بِاللّٰهِ. ❇️ به پیامبر صلی الله علیه و آله عرض شد: چگونه کسی خدا را فریب می‌دهد؟ فرمودند: [در ظاهر] به فرمان خداوند عزوجل عمل می‌کند، اما در دل، نیتی به جز او دارد و قصدش چیز دیگری است. #تقوا پیشه کنید و از ریا بپرهیزید که #ریا شرک به خداوند است. 🔸منبع: بحارالانوار، ج69، ص295 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 يُخـٰدِعونَ اللهَ وَالَّذينَ ءامَنوا وَما يَخدَعونَ اِلّآ اَنفُسَهُم وَما يَشعُرونَ (بقره/9) (به خیالشان) خدا و کسانی را که ایمان آورده‌اند، فریب می‌دهند؛ درحالی که فقط خویش را می‌فریبند و (خود) نمی‌فهمند. ✅ در صدر اسلام، پیامبر خدا و مسلمانان از طرف دو گروه تهدید می‌شدند؛ گروه نخست، کافران بودند، کسانی که دعوت پیامبر را آشکارا رد می‌کردند و برای نابودی اسلام، شمشیر کشیده بودند. گروه دوم، منافقان بودند، کسانی که اسلام را در ظاهر پذیرفته بودند اما در حقیقت هیچ اعتقادی به آن نداشتند و تمام همّ و غمّ آنها نابود کردن دین خدا بود. ✅ خداوند بارها و بارها مسلمانان را از خطر منافقان آگاه کرده است و در آیه 4 سوره منافقون به پیامبر درباره آنان فرموده است: «دشمنان واقعی، آنان هستند؛ بنابراین از آنها بپرهیز.» همین افراد، مسیر خلافت پیامبر را تغییر دادند و جانشین حقیقی آن حضرت یعنی علی‌ابن‌ابی‌طالب را کنار زدند، این درحالی بود که حدود دو ماه پیش از رحلت پیامبر اکرم «ص» بیش از صدهزار نفر از مسلمانان در #غدیر_خم با او بیعت کرده بودند. ✅ پیامبر گرامی اسلام: «من از منافق پنهان‌کار می‌ترسم که به شما آسیب برساند؛ کسانی که به زیبایی سخن می‌گویند و سخنانی بر زبان می‌آورند که شما آن را سخنان خوب می‌دانید؛ ولی کارهایی می‌کنند که آن کارها را زشت می‌شمارید.» 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه دانش‌آموزان)، ص3 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/9) 💢 «یُخـٰدِعونَ»: بر اساس نظر همه علمای رسم‌المصحف و کاتبان مدینه، کوفه، بصره و شام، کتابت این کلمه با حذف الف بعد از حرف خاء، صحیح بوده و بر آن، اتفاق نظر دارند. بنا بر آنچه در کتاب «نثر المرجان في رسم نظم القرآن» که یکی از کتب مرجع در زمینۀ رسم‌المصحف است نوشته شده، دلیل دیگر #حذف_الف در این کلمه و برخی کلمات مشابه در قرآن، #کوتاه و #سبُک کردن آنهاست. ✓ در شیوۀ علامت‌گذاری #مصری -همانطور که در آیات گذشته نیز توضیح داده شد- در کنار الف کوچک روی حرف خاء، حرکت #فتحه نیز نوشته شده است، همچنین بر روی حرف «ع»، حرکت #ضمه آمده است (یُخَـٰدِعُون). ✓ در شیوۀ علامت‌گذاری #هندی ، روی حرف خاء، فقط یک الف کوچک نوشته شده اما در حروف پایانی کلمه، هم روی حرف «ع»، حرکت #ضمه و هم روی حرف واو مدی، علامت #سکون گذاشته شده است (یُخـٰدِعُوْن). ✓ در ضبط #ترکی که رسم‌المصحف را رعایت نکرده و خاء را با الف آورده است، مانند ضبط مصری قبل از الف، روی حرف خاء، حرکت #فتحه گذاشته شده، همچنین بر روی حرف «ع»، حرکت #ضمه آمده است (یُخَادِعُون). ✓ در ضبط #کم_علامت اما -همانطور که قبلا نیز گفته شد- از حرکت و علامت غیرضروری پرهیز شده است، بنا بر این در علامت‌گذاری این کلمه -بر مبنای آنچه در نگارش فارسی آموزش داده می‌شود- بر روی حرف خاء فقط یک #الف_کوچک (بدون حرکت همراه) قرار داده شده و بر روی حرف «ع» و «واو»، علامتی نوشته نشده است (یُخٰدِعون). 💢 «ءامَنوا»: روز گذشته در توضیح کلمهٔ «ءَاَنذَرتَهُم» (بقره/6)، در خصوص #همزه بودن هر دو حرف ابتدای آن، مطالبی ارائه شد. اکنون در کلمۀ «ءامَنوا» هرچند از لحاظ شکل کلمه و نگارشی، ابتدای هر دو کلمه شبیه به هم هستند اما شرایط متفاوت است. ✓ #تفاوت دو حرف ابتدای این دو کلمه در آن است که در «ءامنوا» ابتدا #همزه آمده و سپس حرف #الف_مدی ، صدای کشیدۀ حرف همزه شده است، در حالی که در کلمۀ «ءَاَنذَرتَهُم» دو حرف #همزه با حرکت #فتحه آمده است که هیچ‌کدام از آنها مدّی نیستند. ❓ شاید در اینجا این سؤال مطرح شود که «چرا در "ءانذرتهم" همزۀ دوم (ا) شبیه به همزۀ اول (ء) نوشته نشده و شبیه به الف است؟» ✅ پاسخ این است که علمای رسم‌المصحف در مواضع استفهام (جملۀ سؤالی که در عربی با همزۀ مفتوح شروع می‌شود)، از نگارش دو بار از یک حرف در کنار هم خودداری نموده و در این‌گونه کلمات، به نگارش یک همزه اکتفا کرده‌اند که در مصاحف مختلف، گاه همزۀ اول به صورت کوچک (رأسُ العَین) نوشته شده است و گاه همزۀ دوم. ✓ این رویه در کلمات مشابه در قرآن نیز دیده می‌شود، مانند: «ءَاَشفَقتُم»، «ءَاَنتُم»، «اَءِلـٰهٌ» یا «اَءُلقِیَ». 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بزرگداشت شیخ زین العابدین محلاتی با میزبانی یکصد استاد خوشنویسی کشور ❇️ بخوانید: ✅ برگزاری همایش شیخ زین العابدین‌محلاتی در سالن فرهنگسرای اندیشه محلات. ✅ سخنرانی «استاد علیرضا بخشی» پیرامون «زین العابدین محلاتی»، بیانات استاد «محسن جدیدی» در خصوص «تاثیرات زین العابدین محلاتی در هنر ایران»، اشاره به موضوع «مقایسه و تطبیق خط نسخ دوره صفوی و دوره قاجار» توسط «استاد فرهاد نصیری شیرازی»، پرداختن به موضوع «ساختار کتابت نسخ ایرانی در شیوه زین العابدین محلاتی و زین العابدین اصفهانی اشرف الکتاب» توسط استاد «مصطفی یونسیان» و سخنرانی «استاد مجید سعید کافی» در خصوص «ارزش‌های کتابت در خط نسخ زین العابدین محلاتی». ✅ برپایی نمایشگاه آثار شیخ زین العابدین محلاتی، شجره نامه و یک جلد قرآن کامل دست نویس ایشان. ✅ به نمایش گذاشته شدن آثار چهل هنرمند برتر خوشنویس کشور. ✅ کتابت آیات نورانی قرآن و ادعیه توسط خوشنویسان برتر خط نسخ و ثلث کشور. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم: 👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ سه‌شنبه 17 مهر 1403 🔅 فی قُلوبِهِم مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللهُ مَرَضًا وَلَهُم عَذابٌ اَليمٌ بِما كانوا يَكذِبونَ (بقره/10) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه دهم سوره مبارکه بقره) نسخه حاضر که به شماره Minutoli296 در کتابخانه ایالتی برلین نگهداری می‌شود حاوی 21 پوست‌برگه قرآنی است. 18 برگ نخست آن بیشتر سوره بقره را در بر گرفته و سه برگ آخر، بخش‌هایی از سوره‌های حجر، ابراهیم و نحل است. این نسخه در 16 سطر در قطع افقی (بَیاضی) به خط #کوفی کتابت شده که بنا بر طبقه‌بندی فرانسوا دروش در کتاب سبک عباسی، در دسته B.II قرار می‌گیرد. این دسته از مصاحف معمولاً در ابتدای قرن دوم هجری کتابت شده‌اند. متن نسخه فاقد نقط الاعجام است و برای علامت‌گذاری از نظام #ابوالاسودی با بهره‌گیری از نقطه‌گذاری قرمز استفاده شده است. متن نسخه، حاوی نشانه پایان آیات (عدّ الآی) است. در پایان هر 10 آیه (تعشیر) دایره‌ای قرمزرنگ رسم شده و شماره آیه بر اساس حروف ابجد در میان آن نوشته شده است. در برگ پایانی نسخه، عبارت کتبه «عثمان بن عفان» نوشته شده است. این نسخه دارای اجزای دیگری نیز می‌باشد که بخشی از آن در کاخ گلستان به شماره 1041 و کاخ‌موزه توپقاپی موجود است. برخی از برگ‌های این مصحف نیز درحراج‌های کریستیز، بنهامز و ساتبیز، فروخته شده است. جهت مطالعه بیشتر ویژگی‌های نسخه و دیگر پاره‌های آن می‌توانید به کتاب «قرآن‌های کوفی در ایران و دیگر پاره‌های آن در جهان» صفحات 63 تا 80 مراجعه فرمایید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/10) زادَ: اضافه کرد، افزود: اين فعل، در اينجا دومفعولی است، «هُم» مفعول اول و «مرضًا» مفعول دوم است. بِما کانوا يَکذِبونَ: به‌خاطر اينکه دروغ می‌گفتند، به‌خاطر دروغ‌گفتنشان 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص19 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/10) ❇️ اَلا وَاِنَّ مِنَ البَلاءِ الفاقَةَ، وَاَشَدُّ مِنَ الفاقَةِ مَرَضُ البَدَنِ، وَاَشَدُّ مِن مَرَضِ البَدَنِ مَرَضُ القَلبِ. اَلا وَاِنَّ مِنَ النِّعَمِ سَعَةَ المالِ، وَاَفضَلُ مِن سَعَةِ المالِ صِحَّةُ البَدَنِ، وَاَفضَلُ مِن صِحَّةِ البَدَنِ تَقوَى القَلبِ. ❇️ آگاه باشید که یکی از #گرفتاریها ، تنگدستی است و سخت‌تر از تنگدستی، بیماری جسمی است و سخت تر از بیماری جسم، بیماری دل و جان است. بدانید که یکی از #نعمتها ، مال فراوان است و برتر از مال فراوان، سلامت جسم است و برتر از سلامت جسم، تقوای دل و جان است. 🔸منبع: نهج البلاغه، حکمت 388 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 فی قُلوبِهِم مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللهُ مَرَضًا (بقره/10) در دل‌هایشان مرض (بزرگ شک و نفاق) وجود دارد؛ پس خدا (نیز) بر مرضشان افزود... ✅ منظور از #قلب در قرآن، حقیقت وجود انسان یعنی جان و روح اوست. از آیات قرآن فهمیده می‌شود که قلب و روح آدمی همچون جسم او دارای سه حالت سلامت، بیماری و مرگ است. ✅ در آیات 88 و 89 سوره شعرا در خصوص سلامت قلب آمده است: «قیامت، روزی است که مال و فرزند، سودی نمی‌بخشد، مگر کسی که با قلب سالم به نزد خداوند بیاید.» درباره بیماری قلب در آیه 10 سوره بقره می‌خوانیم: «در دل‌هایشان مرض (بزرگ شک و نفاق) وجود دارد.» ✅ همچنین مرگ قلب، موضوعی است که پروردگار متعال در آیه 36 سوره انعام از آن سخن گفته و می‌فرماید: «تنها کسانی به دعوت تو پاسخ مثبت می‌دهند که گوش شنوا دارند (ولی اینان مردگانند) و خداوند، مرده‌دلها را در قیامت زنده می‌کند.» ✅ بیماری دل، همان ورود شک و تردید در دل است؛ به گونه‌ای که نور ایمان به خدا و نشانه‌های او را در دل از بین می‌برد. هرچه این تردید بیشتر شود بیماری قلب بیشتر می‌شود. تا آنجا که این نور، خاموش می‌شود و قلب آدمی می‌میرد. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص3 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ چهارشنبه 18 مهر 1403 🔅 وَاِذا لَقُوا الَّذينَ ءامَنوا قالوٓا ءامَنّا وَاِذا خَلَوا اِلیٰ شَيٰطينِهِم قالوٓا اِنّا مَعَكُم اِنَّما نَحنُ مُستَهزِءونَ (بقره/14) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه چهاردهم سوره مبارکه بقره) ✅ این نسخه به شماره arabe353a در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می‌شود. ✓ در هر صفحه، 7 سطر روی پوست کتابت شده است. ✓ خط نسخه، #کوفی و بر اساس طبقه‌بندی فرانسوا دروش در دسته D قرار می‌گیرد و احتمالاً در اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، کتابت آن صورت گرفته است. ✓ این نسخه در اصل، فاقد #نقط_الاعجام بوده ولی در دورانی متأخرتر، نقطه‌گذاری حروف انجام شده است. برای حرکات نیز بر طبق نظام #ابوالاسود ، نقاطی با رنگ قرمز وضع شده است. ✓ برای پایان آیات نیز از دایره‌ای طلایی که با نقاط سبز و قرمز، محاط شده استفاده کرده‌اند که به نظر می‌رسد وضع آن همزمان با کتابت نبوده است. برای اشاره به سایر قرائات نیز از نقاط سبزرنگ استفاده شده است. ✓ علامات مربوط به #تخمیس و #تعشیر در حاشیه مصحف و با استفاده از یک دایره رنگارنگ که در میان آن، کلمه «خمس» و «عشر» نوشته شده دیده می‌شود. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/14) لَقوا: ببينند، ملاقات کنند. خَلَوا اِلیٰ ...: رفتند نزدِ ...، تنها شدند با ... . شَيٰطينِهِم: بزرگانِ شيطان‌صفتشان 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص19 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/14) ❇️ الباقِرُ عَلَیهِ السَّلامُ: «اِنَّ‍ما نَحنُ مُستَهـزِءونَ» اَی نَستَهزِئُ بِاَصحابِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَنَسخَرُ بِهِم فی قَولِنا آمَنّا. ❇️ امام باقر علیه‌السلام: «اِنَّ‍ما نَحنُ مُستَهـزِءونَ» یعنی: ما یاران محمّد صلی الله علیه و آله را #استهزا می‌کنیم و با این سخنمان که می‌گوییم «ایمان آورده‌ایم»، آنها را مسخره می‌کنیم. 🔸منبع: نور الثقلین، ج1، ص35 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَاِذا لَقُوا الَّذينَ ءامَنوا قالوٓا ءامَنّا وَ اِذا خَلَوا اِلیٰ شَيٰطينِهِم قالوٓا اِنّا مَعَكُم اِنَّما نَحنُ مُستَهزِءونَ (بقره/14) هنگامی که با مؤمنان دیدار کنند، می‌گویند: «ایمان آوردیم»، و زمانی که با هم‌دستان پلیدشان خلوت کنند، می‌گویند: «ما با شماییم (و) فقط (آنان را با اظهار ایمان) مسخره می‌کنیم.» ✅ تماس و ارتباط #منافقان با مؤمنان، آشكار و علنى است ولى تماس آنان با كفّار، سرّى و محرمانه، در نهان و خلوت صورت مى‌گيرد. این بدین معناست که منافقان گرچه اظهار ایمان برای مسلمانان دارند ولی در واقع از عوامل نفوذی کفار هستند. ✅ علامه طباطبایی (ره) در خصوص معنای «شیاطین» در آیه شریفه می‌گوید: #شيطان به معناى موجودى سراپا شرّ است، و به همين جهت، ابليس را شيطان ناميده‌اند. همچنین امام باقر علیه‌السلام در بیان مصادیق شیاطین می‌فرمایند: «منظور از شیاطین، رؤسای کافر یا یهودیان فرمان‌دهنده یا کاهنان هستند.» 🔸منبع: قرآن حکیم (خلاصه مجمع البیان)، ص3؛ المیزان، ج1، ص55؛ تفسیرنور، ج1، ص66 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/14) ✴️ از موارد جالبی که در این آیه وجود دارد آمدن همزمان سه کلمه شبیه به هم در یک آیه است. کلمات «لَقُوا»، «قالوا» و «خَلَوا» که در هر سه کلمه، حروف پایانی کاملا شبیه به هم هستند اما در علامت‌گذاری و قرائت، با یکدیگر تفاوت دارند. 💢 «لَقُوا»: در این کلمه، حرف «قاف» با حرکت ضمه بلافاصله به حرف لام مشدد در کلمۀ بعدی (الّذین) چسبیده و قرائت می‌شود. پیرو آنچه در گذشته گفته شد -مبنی بر اینکه در شیوۀ کم‌علامت، الف بعد از فتحه، ناخواناست-؛ اکنون در تکمیل این قاعده گفته می‌شود که در شیوۀ ضبط #کم_علامت به‌طور کلی «الف بعد از هر حرکت کوتاهی ناخواناست». در این ترکیب نیز در اتصال دو کلمه «لَقُوا» و «الّذین» به دو قاعدهٔ زیر توجه فرمایید: ✓ 1- واو بعد از ضمه، ناخواناست. ✓ 2- هر یک از حروف «و ، ا ، ل ، ی» که حرکتی نداشته باشند قبل از تشدید ناخوانا هستند. البته قاعدهٔ دوم صرفاً مخصوص شیوهٔ کم‌علامت نیست؛ بلکه در همهٔ شیوه‌های علامت‌گذاری، این قاعده منطبق است. همچنین در این خصوص یک قاعدهٔ کلی دیگر نیز حاکم است که علاوه بر قاعدهٔ دوم، همواره بر اتصال بین کلمات جاری است و آن اینکه: «الفِ بدون حرکت -یکی باشد یا دوتا-، بعد از هر حرکتی ناخواناست». ❓ شُبهه: برخی بر این ادعا هستند که بر اساس منطق علامت‌گذاریِ شیوۀ کم‌علامت، در کلماتی از این دست مانند: «لَقُوا»، «قالوا»، «خَلَوا»، «کانوا»، «قتلوا»، «توبوا» که منتهی به «الف بعد از واو آخر کلمه» هستند از آنجا که حروف ناخوانا بدون علامت هستند و علامت سکون در این شیوه وجود ندارد، لذا نوآموزان در قرائت این کلمات، دچار تشکیک شده و برخی، الف آخر این کلمات را خوانا فرض نموده و به‌صورت الف مدی با واو تلفظ می‌کنند (وا). ✅ پاسخ این شُبهه این است: اولا همانطور که قبلا نیز اشاره شد الف بعد از واو آخر کلمه، همواره ناخواناست (به‌جز یک استثنا). ثانیا برای دستیابی به حد اکثر نتیجه از این شیوۀ علامت‌گذاری، لزوما می‌بایست هر دو بُعد #عملی (مهارت‌محوری) و بُعد تئوری و قاعده‌گویی را با هم ببینیم. از طرفی، قرائت اشتباه مورد ادعا، درصد بسیار اندکی از نوآموزان را شامل می‌شود که آن هم به دلیل نوع علامت‌گذاری نیست بلکه ارتباط کم این افراد با قرائت قرآن، مؤثرترین عامل این اشتباه است. از طرفی دیگر، برای معدود افرادی که دچار چنین اشتباهی بشوند هم قاعدۀ بالا راه‌گشا و برطرف‌کنندۀ اشکال خواهد بود. با این همه، علاوه بر نکاتی که ذکر شد، مرکز طبع و نشر قرآن به‌عنوان ابداع‌کنندۀ این شیوۀ علامت‌گذاری، برای افراد نوآموز، مصاحفی را به‌عنوان مصاحف آموزشی چاپ و منتشر کرده است که در این مصاحف، تمامی حروف ناخوانا با رنگی متمایز و گاه کمرنگ‌تر از خط، نوشته شده است تا نوآموزان با نخواندن حروف رنگی یا کمرنگ، موفق به قرائتی سالم و بی‌نقص شوند. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹