❓پرسش 72: با توجه به قاعدهٔ«کلما حکم به العقل حکم به الشرع»، چطور علامه #مظفر «رحمة الله علیه» قائل به #عقلی بودن لزوم ترک #ضدعام و یا لزوم انجام #مقدمه_واجب شده اند اما #شرعی بودن آن را نمیپذیرند بلکه آن را عبث میدانند⁉️ ✍🏽پاسخ: ❇️ نکته1: بحث پیرامون قاعده، شامل 4 قسمت است: 1- آیا #حسن_و_قبح_ذاتی است یا عارضی و اعتباری؟ (نزاع #اشاعره و #امامیه ) 2- آیا عقل حسن و قبح را درک میکند یا نه؟ (نزاع #اخباریین و #اصولیین ) 3- اگر عقل حسن و قبح را درک کند، آیا لازم است شرع به همان حکم کند؟ ( نزاع گروهى از اخباريين مانند #سيد_صدر #شارح_وافيه و برخى از اصوليين مانند #صاحب_فصول با سایرین) 4- آیا این درک عقل، #حجت است؟ بعبارت دیگر، آیا شارع میتواند مانع حجیت آن شود؟ (کما این که مثلا طبق نظر بعضی در #قطع_قطاع شارع مانع حجیت قطع شده است.) ❇️نکته2: عده ای منکر قاعدۀ ملازمه شده اند زیرا ملاکات را مقتضی برای احکام و نه علت تامه می دانند و چه بسا عقل حسن یا قبح را درک کند اما شرع حکم به وجوب یا حرمت ننماید. (منکرین برای تأیید کلام خود، به #افعال_صبی که سنش نزدیک و مقارن بلوغ است یا به واجبات مهم در زمانی که با اهم #تزاحم دارند و یا به #احکام_ارشادی مثال زده اند. ) و در مقابل، برخی از باب همین قاعده، قائل به #وجوب_مقدمه یا #حرمت_ضد شده اند و عده ای علیرغم پذیرش قاعده، قائل به وجوب شرعی مقدمه یا حرمت شرعی ضد و... نشده اند.(که توضیح آن در ضمن نکته بعد مطرح می شود.) ❇️نکته3: عده ای مانند مرحوم #مظفر، قاعده را پذیرفته اند اما مقصود آنها از قاعده متقاوت است. در نظر ایشان، کلما حکم العقل بالحکم الشرعی حکم به الشرع صحیح است یعنی اگر عقل گفت شارع باید حکم کند، شارع حکم می کند نه اینکه هر آن چه عقل بگوید صحیح باشد! مثلاً اگر شارع ذی المقدمه را واجب کرده باشد، عقل میگوید برای تحقق خارجی ذی المقدمه باید مقدمه انجام شود اما عقل نمیگوید شارع باید مقدمه را واجب کند بلکه عقلاً جعل حکم در چنین مواردی لغو است. بله، در مواردی که عقل مصلحت ملزمه یا مفسده ملزمه را تشخیص دهد، شرع حکم به وجوب یا حرمت می نماید. اما در ما نحن فیه، مصلحت ملزمه در مقدمه نیست بلکه در ذی المقدمه است. ❇️نکته4: عقل دو نوع است: 1- #عقل_فطرى خالص كه به واسطه او خدا و شريعت را ميشناسيم. 2- #عقل_سقيم و مريض كه براساس هواها و هوسها و شهوات و تمايلات حكم میکند. مراد اصوليين در قاعدۀ ملازمه، عقل فطرى و خالص است كه عقلاء بما هم عقلاء و صرفا به مقتضاى عقلشان نه به مقتضاى عادت و انفعالات و ... برطبق امرى حكم كنند و بدان قاطع می شوند. #قاعدهٔ_ملازمه #کلما_حکم_به_العقل_حکم_به_الشرع #اصول_مظفر #شرح_اصول_فقه #شرح_اصول_استنباط #اصطلاحات_الأصول_و_معظم_أبحاثه #اصول_فقه 📚اصول فقه مظفر 📚شرح اصول فقه محمدی خراسانی، ج‏2، ص29 📚اصطلاحات الأصول و معظم أبحاثها، ص 208 📚شرح اصول استنباط علی محمدی، جلد1، ص349 دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻 https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭━❀❓❀━╮ @saluni ╰━❀📚❀━╯

❓پرسش۱۷۲: مقصود از #حدیث_موقوف چیست؟ ✍پاسخ: حدیث موقوف، دو اصطلاح مطلق و مقید در #علم_رجال و #علم_درایه دارد که به شرح زیر می باشد: 🌀موقوف(به معنای مطلق) : حدیثی که از مصاحب #معصوم «علیه‌السلام» و بدون اتصال به معصوم«علیه‌السلام» نقل شده است. مثال: الکافي، ج۱، ص۹۹، ح۱۲: علي بن إبراهيم عن أبيه عن بعض أصحابه عن هشام بن الحكم قال 🌀موقوف(به معنای مقید) : حدیثی که از غیرمصاحب معصوم «علیه‌السلام» و بدون اتصال به معصوم«علیه‌السلام» نقل شده است که با تعبیر «وقفه فلان علی فلان» به آن اشاره می شود. 🔅نکته1: اصطلاح اول یعنی موقوف بمعنی المطلق شایع و اصطلاح دوم نادر است. 🔅نکتۀ2: اکثر‌ اندیشمندان #علوم_حدیث، #خبر_موقوف را حتی در صورتی که سند آن #صحیح باشد #حجّت نمی‌دانند، مگر آنکه قراینى بر صدور آن از معصوم علیه السّلام دلالت کند. در حقیقت موقوف حدیث نیست، بلکه گفته راوى است، مگر آنکه قراینى وجود داشته باشد که به طور عادت موجب #اطمینان_به_صدور آن از معصوم گردد مانند #موقوفه_اُذَینَه که در موضوع #ارث زوجه داراى فرزند وارد شده استو فقها بدان تمسک جسته‌اند. گروهی نیز بین موقوفات #ابن_ابی_عمیر و دیگران تفاوت قائل شده و فقط موقوفات ابن ابی عمیر را حجت می‌دانند. #حدیث_موقوف #حدیث #رجال #درایة 📚اصول الحدیث و احکامه، جعفر سبحانی «حفظه‌الله»، صفحهٔ۱۰۱ 📚فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، سید محمود هاشمى شاهرودى«رحمه‌الله»، جلد ‌۳، صفحه ۲۷۸. •┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈•• به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️ https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯

❓پرسش۱۷۴: معنای «اجتهاد» در فقه شیعه چیست؟ ✍پاسخ: معنای اجتهاد در لغت و اصطلاح به شرح ذیل می‌باشد: 🌀 معنای #اجتهاد در #لغت: واژه «اجتهاد» در لغت به معنی نهایت تلاش و کوشش در انجام هر کاری است. بیشترین استعمال این کلمه در علم فقه و اصول می باشد. 🌀معنای اجتهاد در اصطلاح: «اجتهاد» در اصطلاح #فقها و #اصولیین به معنای «تمام توان خود را در راه بدست آوردن #حکم_شرعى مبذول داشتن» است. در ذیل به کلام برخی از بزرگان پیرامون اجتهاد اشاره می‌گردد: ☀️#سید_ابوالحسن_اصفهانی «رحمه‌الله» در معنی اجتهاد می گوید: اجتهاد به کاربردن تلاش و کوشش خویش در راه به دست آوردن #احکام_شرعی از راه ها و منابعی که نزد #فقیهان اسلام، معمول و متعارف است. ☀️#شهید_مطهری «رحمه‌الله» در این باره می گوید: اجتهاد به معنای صحیح و منطقی، به کار بردن تدبر و تعقل در فهم #ادله_شرعی است؛ یعنی اهلیت و تخصص فنی. ☀️#آخوند_خراسانی «رحمه‌الله» اجتهاد را به‌کاربستن نهایت تلاش و کوشش برای به دست آوردن حکم شرعی از دلایل فقهی معنا کرده‌اند. ☀️#آیت‌الله_غروی_اصفهانی و #شیخ_بهایی و #حضرت_امام «اعلی‌الله مقامه» اجتهاد را #ملکه و قوّه‌ای دانسته‌اند که صاحب آن، توانایی به دست آوردن #حجّت بر حکم شرعی را داشته باشد. 🔅 نکته: اجتهاد به معنای اینکه مجتهد حکمی را که در #کتاب و #سنت نیست، با فکر و رأی خودش وضع کند - که به آن در اصطلاح «#اجتهاد_به_رأی» می گویند - از نظر #شیعه ممنوع است، ولی برخی از #اهل_تسنن آن را جایز می دانند. #اجتهاد #فقه #اصول_فقه 📚 فراهیدی، کتاب العین، ۳/۳۸۶ 📚جوهری، الصحاح، ۲/۴۶۱ 📚سیدابوالحسن اصفهانى، منتهى الوصول، تقریر شیخ محمدتقى آملى، ۳۳۴. 📚مرتضی مطهری، ده گفتار 📚 آخوند خراسانی، کفایة الاصول، ۴۶۳–۴۶۴ 📚بهایی عاملی، زبدة الاصول، ۱۵۹ 📚اصفهانی غروی، بحوث فی الاصول، ۳/۳. 📚 امام‌خمینی، تهذیب الاصول، ۳/۵۶۵ •┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈•• به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️ https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯