✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل ⌛️اجل در لغت به‌معناى « #مدّت هر پدیده » و « #انتهاى وقت » آمده و در قرآن کریم، ۵۶ بار در این دو معنا به‌کار رفته است. 🪦کاربرد قرآنى این واژه، در مواردى بدون هیچ #قیدى ( اعراف ۳۴ و‌ ...)، و گاهى همراه با اوصافی چون * مسقی * ، * قریب * ، * معدود * ، ( #انعام ۶۰ ؛ ابراهیم ۴۴ و هود ۱۰۴ و ...... ) ، ⌛️ و در دو مورد ، به صورت #اضافه به لفظ #جلاله الله ( عنکبوت ۵ و ..... ) و در سایر موارد به صورت * #مشتقّات_اجل * آمده است . 🪦 اموری که #قرآن کریم ، این واژه را درباره آنها به کار برده است عبارتند از : #انسان ( انعام ۲ و ۶۰ ؛ هود ۳ ؛ ابراهیم ۱۰ و .... ) ، #امت‌ها ( یونس ۴۹ ؛ حجر ۵ ) #پدیده‌های_طبیعی ( رعد ۲ ؛ لقمان ۲۹ ؛ روم ۸ ؛ احقاف ۳ و ..... ) #جنین ( حج ۵ ) #دَین ( بقره ۲۸۲ ) #عقد_اجاره ( قصص ۲۸ _ ۲۹ ) #عقد_طلاق ( بقره ۲۳۱ و ..... ) #عده_وفات ( بقره ۲۳۴ ) و #منافع_مناسک_حج یا قربانی ( حج ۳۳ ) ⌛️ این امور در دو دسته #امور حقیقی و اعتباری قابل تقسیم اند . ادامه دارد ...... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅ اجل در امور حقیقى ⌛️ مقصود از آن، #سرآمد زمانى و مدّت معیّنى است که خداوند در عالم تکوین براى موجودات #حقیقى اعمّ از انسان‌ها، حیوانات، آسمان‌ها، زمین، خورشید، ماه، فرشتگان و جنیان و‌ ... قرار داده است که با فرا‌رسیدن و پایان یافتن آن ، #موجودات یادشده منقرض می شوند . 🪦اموری #حقیقی که قرآن ، اجل در باره آنها به کار برده است ، عبارتند از : 👈1. #اجل_انسان ⌛️ اجل درباره #انسان به‌معناى مدّت عمر یا زمان پایان عمر آمده است و قرآن کریم از دو نوع #اجل براى انسان یاد مى‌کند: 🪦 یکى با قید « #مسمّى » و دیگرى بدون هیچ قیدى: * هُو الَّذى خَلَقکُم مِن طین ثُمّ قَضی اَجَلًا و اَجَلُ مُسمّی عِندَه .... * ( انعام ۲ ) . ⌛️بر اساس #ظاهر آیه ، مقصود از هر دو ، زمان پایان عمر آدمی است ، نه مدت #عمر او . 🪦 در جوامع روایی #شیعه ، * اجل مسمّی * را به * اجل حتمی * که غیرقابل تغییر بوده و در شب #قدر معین می شود ، تفسیر و آیه شریفه * اذا جاء اجلهم فلا یستئخرون ساعه و لا یستقدمون * ( یونس ۴۹ ) را به آن #ناظر دانسته اند و نیز * اجل غیر مسمّی * را به اجل موقوف و #مشروط که قابل تغییر است ، تفسیر کرده اند . ادامه دارد ..... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅ اجل در امور حقیقى > 👈 #اجل_انسان 🪦 در منابع اسلامی از * #اجل_مسمّی * با تعابیری چون اجل محتوم ، قطعی ، مقضی و طبیعی و از * #اجل_غیر_مسمّی * نیز با واژگانی مانند معلق ، موقوف ، اخترامی و مشروط یاد شده است . ⌛️ علامه طباطبایی با ضمیمه کردن #آیه * لکلّ اجل کتاب * یمحوا الله ما یشاء و یثبت و عنده ام الکتاب * ( رعد ۳۸ و ۳۹ ) به آیات #اجل ، نتیجه می‌گیرد که در اجل مسمّی و حتمی همان است که در* ام الکتاب * ثبت شده و به هیچ وجه تغییر نمی‌یابد و #اجل غیر مسمّی اجلی است که درد* لوح محو و اثبات * نوشته شده و قابل تغییر است . 🪦* #ام_الکتاب * قابل انطباق بر حوادثی است که با تمام علل و اسباب موثر در آن لحاظ می‌شوند ، به گونه‌ای که قابل #تخلف نباشند ؛ ولی * لوح محو و اثبات * قابل انطباق بر همان حوادث است ؛ ⌛️اما از جهت #انتساب به برخی از اسباب و علل ، نه تمام آنها ؛ چرا که ممکن است در اثر برخورد با موانعی از تاثیر بازمانند یا بدون برخورد با موانع ، این #اسباب موثر واقع شوند ؛ ادامه دارد ...... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅ اجل در امور حقیقى > 👈 #اجل_انسان 🪦بنابراین هر #انسانی اقتضا دارد به طور طبیعی مثلاً صد سال عمر‌کند . ⌛️ این #اجلی است که در لوح محو و اثبات ثبت شده ، اما بر اثر اسباب و موانعی ممکن است پیش از #انقضای این مدت ، مرگ انسان فرا رسد که این همان اجل اخترامی یا مرگ ناگهانی است و روشن است که آنچه وقوع آن در خارج #حتمی است ، همان اجل مسمّی است که ممکن است با عمر طبیعی موافق باشد یا نباشد . 🪦بدیهی است در صورت دوم ، #اجل مسمی و #اجل اخترامی دارای یک مصداق خواهند بود . ⌛️ برخی از قرآن پژوهان ، این دو نوع اجل را از مصادیق #قضا و قدر دانسته و نتیجه گرفته‌اند : ⬅️ اجلی که قابل تغییر است ، از مصادیق #تقدیر بوده که به آن اجل معلق ( معلق بر شرایط ) می‌گویند ⬅️و اجلی که #حتمی و غیر قابل تغییر است ، از مصادیق قضا است که همان مرحله #حتمیت و غیر قابل برگشت است . 🪦به گزارش فخر رازی ،‌مفسران در تفسیر دو #اجل در آیه شریفه * هو الّذی خلقکم من طین ثمّ قضی اجلا و اجل مسمی عنده * ( انعام ۲ ) ⌛️ اقوال دیگری را نیز ذکر کرده‌اند : اجل #گذشتگان و اجل افراد باقیمانده بشر ، مرگ انسان و زمان برپایی قیامت ، مدت زندگی دنیا و مدت زندگی #برزخی ، خواب و مرگ ، مقدار طی شده از عمر آدمی و مقدار #باقیمانده از عمر او ، اجل اخترامی که مرگ انسان در اثر حوادث و اسباب خارجی فرا می‌رسد و اجل طبیعی ، ( قول منسوب به حکیمان ) اما علامه #طباطبایی اقوال پیشین را اقوالی ضعیف برشمرده است . ادامه دارد ...... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅عوامل تقدیم و تاخیر ⬅️ از آیات و روایات استفاده مى‌شود که امور ذیل در #تقدیم_و_تأخیر اجل مؤثرند: 👈الف. #ایمان 🪦 « قالَت رُسُلُهُم اَفِى اللّهِ شَکٌّ فاطِرِ السَّموتِ والاَرضِ یَدعوکُم لِیَغفِرَ لَکُم مِن ذُنوبِکُم و یُؤَخِّرَکُم اِلى اَجَل مُسَمًّى ». ( ابراهیم ۱۰ ) ⌛️ برخى مفسّران از این آیه استفاده کرده‌اند که نتیجه دنیایی #ایمان به خدا و پیامبران ، تاخیر مرگ انسان تا زمان معین شده و تخلف ناپذیر ( اجل #مسمی ) است . 🪦برخی گفته‌اند : تاثیر ایمان در افزایش #عمر انسان از دو منظر قابل تبیین است . ✅اول ، #منظر_الهی : تقدیر الهی چنین است که ایمان را باعث طول $عمر آدمی قرار داده است . ✅دوم ، #منظر_طبیعی : ایمان به خداوند و پیامبران و تقید به حرام و حلال الهی و دستورهای دینی ،‌ سبب افزایش #امنیت فردی و اجتماعی و پیشگیری از امراض و بیماری‌ها و در نتیجه #افزایش طول عمر آدمی خواهد شد . ادامه دارد ..... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅عوامل تقدیم و تاخیر> 👈 ب. #عبادت_و_تقوا 🪦« قالَ یقَومِ اِنّى لَکُم نَذیرٌ مُبین اَنِ اعبُدوا اللّهَ واتَّقوهُ و اَطیعون * یَغفِرلَکُم مِن ذُنُوبِکُم و یُؤَخِّرکُم اِلى اَجل مُسَمًّى‌ ...». ( نوح /‌۴ ) ⌛️این آیه #تاخیر مرگ تا اجلی معین را نتیجه عبادت خدا و تقوا و اطاعت رسول دانسته و این خود دلیل بر این است که #انسان دو اجل دارد : 🪦مسمی و غیر مسمی که #اجل غیر مسمی قابل تغییر است . ⌛️افزون بر موارد پیش گفته در #روایات نیز امور دیگری مانند صدقه ، صله رحم ، روزه ماه شعبان ، زیارت امام حسین علیه السلام ، تخفیف دَین ، #شکر فراوان ، قرائت سوره توحید بعد از هر نماز و ...... را عوامل طول عمر و تاخیر اجل ، 🪦 و اموری مانند #قطع_رحم ، آلوده دامنی ،‌ عقوق والدین ، ترک زیارت امام حسین علیه السلام ، دروغگویی ،‌سوگند دروغ ، بستن راه مسلمانان ، ادعای #امامت ( به ناحق ) و ...... را عوامل تقدیم اجل و کاهش عمر آدمی نام برده‌اند . ادامه دارد ....... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅عوامل تقدیم و تاخیر> 👈2. #اجل_مقتول 🪦درباره اجل #مقتول این پرسش مطرح است که « شخص مقتول، اگر کشته‌نمى‌شد، به حیات #طبیعى خود ادامه مى‌داد یا‌خیر ». ✅متکلّمان در #پاسخ به این سؤال، آراى گوناگونى ارائه کرده‌اند: ⌛️ پاسخ #جبرگرایان به این سؤال منفی است ، و دلیل آن را تخلف از علم #الهی دانسته‌اند . 🪦برخی از معتزله بغداد به طور قاطع پاسخ را #مثبت می‌دانند و برای بیان خود چنین استدلال کرده‌اند که در غیر این صورت لازم می‌آید #قصاص قاتل لازم نباشد ، چون در واقع زمان مرگ مقتول فرا رسیده و اگر #قاتل هم را نمی‌کشت ، زنده نمی‌ماند ؛ ⌛️ ولی بیشتر #متکلمان پاسخ داده‌اند : امکان دارد زنده بماند و ممکن است #بمیرد . 🪦 برخی از آنان می‌گویند : اگر علم #الهی به بقای او تعلق گرفته ، اگر به وسیله قاتل کشته نشود ، از اجل مشروط و معلق رها شده و تا #اجل مسمی زنده خواهد ماند . ⌛️گروه دیگری از آنان می‌گویند : اجل #حقیقی مقتول ، همان زمانی است که کشته می‌شود ؛ اما در پاسخ این اشکال که اگر #کشته نمی‌شد و به حیات خود ادامه می‌داد ، گفته‌اند : اشکال مذکور فرضی بیش نیست و اجل دیگری که در این صورت برای #مقتول تصور می‌شود ، تقدیری و فرضی است . ادامه دارد ....... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅عوامل تقدیم و تاخیر> 👈3. #اجل_معلق ⌛️ اَجَل مُعَلَّقْ زمان #نامعين و تغییرپذیر مرگ انسان است که در مقابل اجل مُسَمّیٰ (زمان حتمی مرگ انسان) قرار دارد. 🪦 به‌باور علامه طباطبایی، اجل #معلق، زمان مرگ هر فرد براساس شرایط بدنی اوست که ممکن است براثر #عوامل خارجی، زودتر یا با تأخیر صورت گیرد. ⌛️مفسران ذیل آیاتی از #قرآن از جمله این فراز «ثُمَّ قَضىَ أَجَلًا وَ أَجَلٌ مُّسَمًّى عِندَهُ» از آیه ۲ سوره #انعام به بررسی اجل معلق و اجل مسمی پرداخته‌اند. 🪦 بر اساس آموزه‌های #اسلامی، اموری همچون صدقه، صله‌رحم، خوش‌رفتاری با همسایگان، ترک گناه و #زیارت امام حسین (ع) مرگ انسان را به تأخیر می‌اندازند. ⌛️در مقابل، انجام کارهایی همچون #ارتکاب زنا، آزار پدر و مادر، قسم دروغ، قطع ارتباط با خویشاوندان باعث کوتاه‌شدن #عمر می‌شوند. ادامه دارد ....... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅عوامل تقدیم و تاخیر> 👈3. #اجل_معلق 👌منشأ شکل‌گیری مسئله اجل معلق ⌛️ برپایه آیات قرآن و احادیث، #انجام‌دادن بعضی از کارها، سبب به‌تأخیرافتادن یا جلوافتادن اجل #معلق می‌شود . 🪦 سیدمحمدحسین طباطبایی با استناد به آیات سوم و چهارم سوره #نوح، نوشته است:  عبادت خدا، تقوا و اطاعت از پیامبر، مرگ را به #تأخیر می‌اندازد. ⌛️شیخ طوسی از امام #صادق(ع) نقل کرده است: «کسانی که بر اثر #گناهانشان می‌میرند، بیشتر از کسانی‌اند که به مرگ طبیعی می‌میرند و کسانی که با #نیکوکاری عمرشان طولانی می‌شود، بیشتر از کسانی‌اند که به‌صورت #طبیعی عمرشان زیاد است.» 🪦در روایات اسلامی، #اموری چون صدقه، صله رحم، خوش‌رفتاری با همسایگان، ترک گناه، زیارت امام حسین (ع)، شکر فراوان و قرائت سوره توحید پس از هر نماز، اجل #معلق را به‌تأخیر می‌اندازند . ⌛️همچنین #ارتکاب برخی از گناهان مانند زنا، آزار پدر و مادر، قسم دروغ و قطع ارتباط با بستگان اجل #معلق را جلو می‌اندازند. ادامه دارد ...... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅عوامل تقدیم و تاخیر> 👈 #اجل_حتمی ⌛️سرآمد و اجل #حتمی عبارت از پایان استعداد جسم انسان برای بقأ است‌، و با فرا رسیدن آن هر چیز به #فرمان الهی پایان می‌گیرد. 🪦سرآمد و اجل #معلق آن است که با دگرگونی شرایط دگرگون می‌شود; مثلاً انسانی دست به #خودکشی می‌زند در حالی که اگر این گناه کبیره را انجام نمی‌داد سال‌ها زنده می‌ماند و... ⌛️ انسان یک دستگاه #اتومبیل نو تهیه می‌کند که طبق پیش‌بینی مهندسان می‌تواند بیست سال #عمر کند; اما مشروط به این که به آن برسند; در این جا اگر از ماشین بیش از قدرت و #ظرفیتش کار بکشند عمر بیست ساله‌اش به نصف یا کمتر تنزل پیدا می‌کند. 🪦 در مورد #انسان نیز چنین است اگر تمام شرایط برای بقای او جمع گردد و موانع برطرف شود ساختمان و #استعداد او ایجاب می‌کند که مدتی طولانی هر چند که بالاخره پایان و #حدّی دارد، عمر کند اما ممکن است بر اثر بی احتیاطی‌، مصرف برخی از غذاها یا نوشیدنی‌ها خیلی زودتر بمیرد. ⌛️مرگ را در صورت اول اجل #حتمی و در صورت دوم اجل #غیر حتمی می‌نامند. 🪦بنابراین در آیة 61 #نحل که می‌فرماید: "وَلَـَکِن یُؤَخِّرُهُم‌ْ إِلَی‌ََّ أَجَل‌ٍ مُّسَمًّی فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُم‌ْ لاَ یَسْتَئخِرُون‌َ سَاعَة‌ً وَ لاَ یَسْتَقْدِمُون‌َ " ⌛️مراد از این اجل‌، اجل #حتمی و به تعبیر قرآن "اَجل مسمی‌" است‌; ادامه دارد ..... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅عوامل تقدیم و تاخیر> 👈 #اجل_حتمی ⌛️وقتی مرگ #قطعی کسی فرا می‌رسد، اگر همة دانشمندان جهان جمع شوند و بخواهند لحظه‌ای #مرگ او را به تأخیر بیندازند نمی‌توانند. 🪦علامه طباطبایی‌ در این‌باره فرموده‌اند: "اجل #مسمی‌" هیچ گونه تغییری در آن نیست‌، چون خدا می‌فرماید: "وَأَجَل‌ٌ مُّسَمًّی عِندَه‌;(انعام‌،2) و مدت #معیّن عمر هر انسانی نزد اوست‌." ⌛️و در جای دیگر فرموده‌اند: "وَ مَا عِندَ اللَّه‌ِ بَاق‌ٍ;(نحل‌،96) آن‌چه نزد #خداست باقی است‌." 🪦 از قرار دادن این دو آیه در کنار هم استفاده می‌شود که مراد از اجل #مسمّی‌، همان اجل حتمی است‌. ⌛️سپس فرمود: نسبت اجل #مسمّی به اجل غیرمسمی‌، مانند: نسبت مطلق به #مشروط است‌; ممکن است مشروط به علت موجود نشدن شرط آن در خارج تحقق پیدا نکند، ولی #مطلق حتماً تحقق پیدا می‌کند و هیچ راهی برای #موجود نشدن آن نیست‌. (المیزان‌، علامه طباطبایی‌، ج 7، ص 9، نشر مؤسسه اعلمی‌.) ادامه دارد ...... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh

✨ دائره المعارف قرآن کریم ✨ 📉 #اجل > ✅عوامل تقدیم و تاخیر> 👈 #اجل_حتمی ⌛️ امّا انسان می‌تواند اجل #معلّق و مشروط یا غیر حتمی را با #عواملی به عقب یا جلو بیندازد. 🪦در روایات آمده یکی از #اموری که سبب جلو افتادن مرگ می‌شود، گناه است‌. ⌛️امام #صادق‌ در این‌باره می‌فرماید: "آن‌ها که با گناه می‌میرند، بیش از آن‌ها هستند که با اجل #طبیعی از دنیا می‌روند ." (سفینة البحار، شیخ عباس قمی‌، ج 1، ص 488.) 🪦 هم چنین در روایات آمده است که #قطع رحم و ترک رابطه با خویشاوندان‌، باعث کوتاه شدن عمر می‌شود; به ویژه #خویشاوندان نزدیک‌، مانند: پدر و مادر و برادران و خواهران‌، حتی اگر آن‌ها #منحرف هم باشند، بدی به آن‌ها موجب مرگ زودرس می‌گردد. ⌛️امّا اموری که اجل انسان را به #تأخیر می‌اندازد عبارت‌اند از: ✅1. #تقوا و پرهیزکاری ✅ 2. صله رحم و #محبّت به خویشاوندان‌: پیامبر اکرم‌ در این‌باره می‌فرماید: صلة رحم عمر را زیاد می‌کند. ✅ 3. #صدقه‌: در احادیث فراوانی به این مطلب اشاره شده که یکی از ثمره‌های صدقه‌، دفع بلا و طول عمر است‌. 🪦 امام صادق‌ می‌فرماید: حضرت #عیسی‌ با چند نفر از یاران خود از کوچه‌ای عبور می‌کرد که مراسم #عروسی در میان جمعی برپا بود، فرمود: این خانواده امروز شادی و سرور دارند، فردا گریه و زاری می‌کنند، زیرایکی از آن‌ها از #دنیا می‌رود، ⌛️ لیکن #فردا سپری شد و مصیبتی به آن خانواده وارد نشد; حضرت عیسی‌ فرمود: باید برویم از نزدیک با آن‌ها گفت‌وگو کنیم که چه #عملی انجام داده‌اند بلا از آن‌ها دفع شده است‌; وقتی وارد منزل شدند حضرت فرمود: شما دیشب چه کاری کرده‌اید، #عروس گفت‌: سائلی آمد و تقاضای کمک کرد; کسی به او توجّه نداشت‌، من به او کمک کردم‌، 🪦حضرت فرمود: اکنون #فرش‌ها را کنار بزنید; وقتی فرش را جمع کردند، یک #مار بزرگ در زیر فرش بود. ⌛️ فرمود: این #اجل تو بود، لیکن بر اثر صدقه و احسان به سائل و فقیر، خداوند مرگ شما را به #تأخیر انداخت‌. 🪦 در ضمن فرق بین #اجل طبیعی و معلّق در این است که اجل طبیعی عبارت است از سرآمدن #عُمر فردی به واسطة کهولت سن‌; فردی که بر اثر طول عمر، قوای جسمی او مرتب رو به ضعف و سستی می‌رود، سرانجام همانند #چراغی که سوخت او تمام می‌شود، مرگ او فرا می‌رسد; ⌛️البتّه اجَل طبیعی به اعتباری همان اَجَل #مسمّی است‌; یعنی اراده خداوند تعلّق گرفته که شخصی مثلاً صد سال عمر کند و سپس روح او بر اثر #کهولت سن‌ّ در ساعتی معیّن قبض شود. ......... پایان #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh