📘#دائره_المعارف_قرآن_کریم📘
📣 #علوم_قرآن_از_منظر_اهل_بیت
🌸علوم قرآن، مباحث کلى قرآن شناسانه مانند #کیفیت نزول، جمع و #کتابت قرآن، اعجاز، ناسخ و منسوخ و محکم و #متشابه است.
🔵اهلبیت پیامبر در #شناخت قرآن و تبیین این موضوعات اشارتها و گاه بیانهاى مبسوطى دارند.
🌸پیشگامی اهل بیت در طرح این عنوان ها که از دهه های نخستین #صدر اسلام گزارش شده این #نظریه را تثبیت میکند که شکلگیری مباحث علوم قرآن مدیون #سرمایههای نخستینی است
که آنان در اختیار شاگردان خود قرار دادهاند .
🔵 روایات اهل بیت در #مباحث علوم قرآنی را می توان در امور ذیل مورد توجه قرار داد :
👈1. #تقسیمات_قرآن
🌸تقسیمبندى معارف قرآن در روایات اهلبیت از اهمیت موضوع و #ضرورت اهتمام به آن دسته از موضوعات خبر مىدهد؛
🔵 مثلاً در روایتى از امام باقر علیهالسلام آمده است که ۳۱ قرآن بیان #سنتها و مَثَلهاست و ۳۱ آن #تولی و تبری ، یعنی دوستی و دشمنی با دوستان و دشمنان خدا که شامل دوستی و دشمنی با دوستان و دشمنان اهل بیت علیهم السلام نیز می گردد و ۳۱ دیگر #فرائض و احکام است .
🌸برخی تقسیم های محتوایی ناظر به #غایت شناسی آنهاست ؛ بدین معنا که برای شناخت قران باید این سرفصل ها را در تفسیر ملاحظه کرد ؛ مانند آنچه در #تقسیم قرآن به لحاظ تاویل ، ناسخ و منسوخ ، محکم و متشابه و احکام حلال و حرام بیان کرده اند .
🔵 این تقسیم بدین معناست که در #تفسیر قران باید به ابعاد تفسیر و تاویل آن توجه کرد و از ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه آن باخبر بود .
🌸در این دسته از روایات ، #تقسیم آیات به فرائض و احکام ، سنن و امثال ،کرایم و اخلاقیات ، وصف دوستان و دشمنان ، اوامر و نواهی و قصص انبیا ملاحظه می گردد .
🔵 این نخستین #تقسیم بندی است که پس از رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در معارف قرآن انجام گرفت و مایع #پدیدار شدن عناوین و طرح مباحث نظری در حوزه علوم قرآن شد .
ادامه دارد......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#ترجمه
#روخوانی
#تجوید
#دائره_المعارف
@Targomeh
📂#دائره_المعارف_قرآن_کریم📂
❤️ #روزه >
👈 #احکام_فقهی_روزه>
3. #شرایط_روزه>
⬅️ ج. #توانایى_داشتن
🌺بر پایه آیه ۱۸۴ بقره روزه از #ناتوانان بر آن، ساقط است و باید #فدیه بپردازند:
* اَیّامـًا مَعدودتٍ ... وعَلَى الَّذینَ یُطیقونَهُ فِدیَةٌ طَعامُ مِسکینٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَیرًا لَکُم * .
🔹 دیدگاه های متعددی درباره #مراد از * الّذین یطیقونه * هست :
👈۱. آیه درباره همه #مکلفان است :
در #صدر اسلام خدا همگان را میان روزه گرفتن و افطار و #پرداخت فدیه به جای روزه آزاد گذاشته ؛ ولی #روزه گرفتن را از افطار #بهتر دانست .
🌺 سپس این #حکم با آیه * فمن شهد منکم الشّهر فلیصمه * #نسخ و تنها به مسافران و بیماران برای #افطار اجازه داده شد .
👈 ۲. آیه درباره کسانی است که #نخست توان روزه را دارا بوده اند و سپس بر اثر #عوارضی ، همچون بارداری یا پیری ، #ناتوان گردیدهاند .
🔹 این معنا در برخی #روایات اهل بیت علیهم السلام نیز آمده است .
🌺 بر اساس این #نظریه ، باید در آیه جمله * ثمّ صاروا بحیث لا یطیقونه * در #تقدیر گرفته شود .
👈 ۳. آیه در مورد #کسانی است که همه توان خود را به کار گرفته و روزه را با #رنج به جا می آورند .
🔹چنانکه در لغت نیز مانند * #طوق * به همین معنا به کار رفته است .
🌺بر این اساس ، بسیاری از مفسران و فقیهان #شیعه و اهل سنت #پیرانی که روزه گرفتن برای آنان طاقت فرسا باشد ، مبتلایان #عطش شدید و زنان #باردار و #شیرده را از مصادیق آیه شمرده و افطار کردن روزه را بر آنان #واجب یا جایز شمرده اند ؛
🔹همچنین بر پایه #آیه یاد شده ، اینان باید به جای روزه ّ#مسکینی را غذا دهند :
* فدیه طعام مسکین * ( بقره ۱۸۴ ) ؛ به نظر بیشتر فقیهان امامیه یک #مد طعام ؛ ولی به دیده برخی دو مد #طعام ، پیروان نظریه نخست را بر #استحباب حمل کردهاند .
🌺سپس قرآن در ادامه ، انجام دادن #عمل نیک از سوی مومنان را برای انجام #دهندگان آن خیر می شمرد :
* فمن تطوّع خیرا فهو خیر له * ( بقره ۱۸۴ )
🔹به نظر برخی ، مراد دادن یک #مد طعام اضافه به مسکین یا اطعام به بیشتر از یک #مسکین است ؛ ولی بعضی مراد از آن را مطلق انجام دادن کار #نیک دانستهاند .
🌺برخی نیز * #تطوع * را به معنای انجام دادن عمل با رضایت #قلبی دانسته و گفته اند کسی که روزه را با رضایت قلبی انجام دهد ، برای او #بهتر خواهد بود .
ادامه دارد .....
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
📘#دائره_المعارف_قرآن_کریم📘
📦 #امانت>
⬅️ #انواع_امانت
🔻امانتهایى که به دیگرى #سپرده مىشود از جهت صاحب امانت دو قسم است :
👈 الف : #امانتهاى_الهى
🔹قرآن در آیات متعدد از #امانتهایى که خداوند در اختیار #بشر نهاده سخن به میان آورده است.
🔻خداوند در آیه ۷۲ #احزاب مىفرماید:
ما #امانت را بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه داشتیم؛ ولى آنها از #پذیرش آن امتناع کردند ؛ ولی انسان آن را بر دوش کشید :
* انّا عرضنا الامانه علی السماوات و الارض و الجبال فابین ان یحملنها و اشفقن منها و حملها الأنسان * .
🔹 مراد از #امانت خدا در این آیه به نظر برخی #ولایت الهی ، دین حق ، واجبات و محرمات خدا ، #اطاعت از خدا ، نماز و روزه است .
🔻برخی نیز مقصود از آن را #عقل یا جمله * لا اله الله * دانسته و عدهای گفته اند :
مراد #اعضای بدن انسان است که خداوند به عنوان امانت در اختیار انسان نهاده است و انسان باید آنها را در #راهی که خدا دستور داده به کار گیرد .
🔹 در روایات اهل بیت علیهماالسلام #امانت در آیه فوق بیشتر به #ولایت ، ولایت امیرمومنان علی علیه السلام ، ولایت تمامی ائمه و #امامت تفسیر شده است .
🔻در مورد #عرضه امانت بر آسمانها و زمین و علت امتناع آنها و پذیرش انسان نیز #اقوال گوناگونی در میان مفسران مطرح است .
🔹 برخی گفتهاند : مقصود #عرضه امانت بر اهل آسمان و زمین است ، زیرا آسمان و زمین #جماد بوده و جماد تکلیفی ندارد .
🔻برخی در تایید این #نظریه گفته اند :
#خودداری آسمان و زمین از حمل امانت به معنای عدم وجود #استعداد پذیرش امانت در آسمان و زمین بوده است .
🔹عدهای دیگر بر آنند که #امانت برخود آسمان و زمین عرضه گردیده و جهت امتناع ضعف و #ناتوانی آسمان و زمین و کوچک شمردن خود از پذیرش آن بوده است ؛
اما #انسان آن را پذیرفت ؛ ولی حق این امانت را ادا نکرد ، به همین جهت خداوند وی را #ظالم و جاهل شمرد :
* انّه کان ظلومًا جهولا * ( احزاب ۷۲ )
ادامه دارد ......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
📗#دائره_المعارف_قرآن_کریم📗
🌏 #جهان
🟫جهان در زبان فارسى به معناى #گیتى، کیهان و #دنیاست که شامل همه آفریدهها مىشود .
🟩 معادل عربى آن « #عالَم » است که گاه به معناى عام مخلوقات بوده و گاه دلالت جزئى #زمانى یافته، بر مخلوقات در گستره زمانی یک قرن #صدق می کند .
🟫و گاهی نیز دلالت جزئی #مکان یافته ، بر گروهی از آفریدگان هم گونه در یک #مکان اطلاق می شود .
🟩تعریف هایی که برای #عالم ارائه شده ، بیشتر #حکایتگر نوع نگاه صاحبان آنها و عالم بودهاند .
🟫 در این تعریفها #عالم به همه هستی به جز خدای متعالی ، نخستین چیزی که همه #هستی را در بر گرفت ، مجموع #اجسام طبیعی بسیط و دسته هایی از موجودات متجانس ، همه #مخلوقات ، یا آسمان و زمین و آنچه میان آنهاست ، تعریف شده است .
🟩واژه پژوهان قرآنی و مفسران در تعیین #گستره مصداقی عالم ، اختلاف دارند ؛ برخی آن را شامل هر موجودی جز #خدا می دانند .
🟫بعضی با #تمسک به برخی از آیات ، عالم را شامل مجموعه افلاک و همه #محتویات آنها دانسته اند ؛ یعنی آسمان و زمین و آنچه میان آنهاست .
🟩گروهی دیگر #معنای آن را محدودتر کردهاند ؛ در روایتی از ابن عباس و سعید بن جبیر و مجاهد نقل شده است که #عالمین ، جن و انس هستند .
🟫 برخی دیگر با #اختصاص کاربرد عالم در موجودات ذوی العقول ، ملائکه و شیاطین را نیز بر این دو #مصداق ، افزوده اند.
🟩 برخلاف #نظریه های پیشین ، برخی با توجه به کاربرد صیغه جمع این واژه ( #عالمین ) و به کار نرفتن مفرد آن در قرآن ، معتقدند که هر #صنفی از موجودات ، یک عالم هستند ؛ مانند عالم آتش و عالم خاک .
🟫 ابوسعید خدری وهب بن منیه ، فتاده ، ابوحاتم رازی و ..... با اشاره به #تعداد زیاد عالم ها از ۱۸ هزار تا ۴۰ هزار معتقدند #دنیا از شرق تا غرب آن یکی از این عالم هاست .
🟩 بر خلاف #دیدگاه پیشین ، برخی از واژه پژوهان بر این باورند که واژه عالم به صورت #مفرد همه موجودات را شامل میشود ؛ اما اگر به صورت جمع سالم ( #عالمون ) باشد ، تنها شامل موجودات با شعور خواهد شد و عالم #جماد و نبات و حیوان را در بر نخواهد گرفت .
پایان
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
✅دائره المعارف قرآن کریم✅
🎅#ابوبکر>
◀️ ابوبکر در شان نزول
.....ادامه
🌀در باره نزول #آرامش نیز گفته شده :
سیاق ضمایر مفرد مذکر در آیه که همگی به #پیامبر باز میگردند :
* الّا تنصروه فقد نصره الله اذ اخرجه * (توبه ۴۰ )
و تعبیر * انزل الله سکینته علی رسوله * ( فتح ۲۶ )
🅰 در آیات ، دیگر موید این #نظریه است که خداوند ، از نزول سکینه بر #پیامبر خبر میدهد نه ابوبکر ؛
از این رو عالمان #شیعه این آیه را دلیلی بر منقصد ابوبکر شمردهاند ؛ زیرا در آیات دیگر در کنار نام #پیامبر از مومنان نیز یاد شده :
* انزل الله سکینته علی رسوله و علی المومنین * ( توبه ۲۶ )
اما در این آیه ، #سکینه فقط بر پیامبر فرود آمده است .
🌀 رشید رضا بر واژه #مصاحبت تکیه کرده و انکار فضیلت بودن آن را مستلزم انکار #فضایل همه صحابه شمرده است ؛
البته در پاسخ این اشکال گفته شده که #مصاحبت در قرآن ، به معنای لغوی به کار رفته که بر هرگونه مصاحبتی اطلاق میشود و این غیر از #صحابه اصطلاحی است .
🅰فخر رازی تعبیر * #لا_تحزن * را به مفهوم * لا تحزن مطلقا مرده میگوید :
مقتضی نهی ، دوام و تکرار است و وی هنگام #مرگ و پیش و پس از آن ، محزون نخواهد شد که این معنا نیز با برخی گزارشهای تاریخی که #ابوبکر هنگام مرگ ، افسوس و اندوههایی را اظهار داشته ، ناسازگار است .
🌀تقارن این واقعه با #خوابیدن امام علی علیه السلام در بستر پیامبر برای حفظ جان ایشان و #وکالت از پیامبر برای ادای دیون و امانت و به همراه آوردن خانواده پیامبر ، بر #مجادلههای کلامی شیعه و سنی افزوده است .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🤎 #دائره_المعارف_قرآن_کریم🤎
🖌احکام در قرآن >
✍ #تعداد_آیات_الاحکام
✅۲ - #نظریه بیش از ۵۰۰ آیه
💓 از تاریخ نگارش آیات #احکام، مرحلهای میگذرد که درباره گزینش و شمارش آیات #احکام تردید میشود؛
🔆به طور مثال ابن دقیق (م. ۷۰۲ ق) مقدار #آیات_الاحکام را منحصر در این عدد نمیداند و معتقد است: تعداد آن به قریحهها و #ذهنهای گوناگون بستگی دارد؛ زیرا برای کسی که خدا، باب استنباط را در دل او گشوده و در علم شریعت راسخ کرده است .
💓 و اصول #احکام و فروع را میشناسد، بیش از این تعداد وجود دارد؛ بر همین اساس میگوید: آیات وارد در #قِصَص و امثال را میتوان در احکام مورد استفاده قرار داد.
🔆 به همین دلیل، ابن مبارک، #آیات احکام را ۹۰۰ آیه میداند.
💓 شوکانی نیز با #اعتراض به غزالی و ابنعربی که تعداد ۵۰۰ آیه را پذیرفتهاند، بر آن است که میتوان چندین برابر این تعداد آیات #احکام را استخراج کرد.
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh