بسم الله الرحمن الرحيم
🌹 #تفسیر_قرآن #جلسه_641
🌹 #آیه_3 #سوره_مائده
بخش4
🌸 حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَ الْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَآ أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُواْ بِالْأَزْلاَمِ ذَلِكُمْ فِسْقٌ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَ رَضِيتُ لكُمُ الْإِسْلاَمَ دِيناً فَمَنِ اضْطُرَّ فِى مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِّإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
🔴 در جلسه های قبلی به شرح آیه پرداختیم و در این جلسه به پیام های آیه می پردازیم.
🔹 پیام های آیه 3 سوره مائده 🔹
✅ #اسلام، دینى جامع است و همه ى نیازهاى طبیعى و روحى انسان را مورد توجّه قرار داده و نظر صریح مى دهد.
✅ نقش #غذا در سلامت جسم و روح، به حدّى است كه در قرآن، بارها بر آن تأكید شده است.
✅ در #نظام_توحیدى، ذبح حیوان هم باید رنگ الهى داشته باشد، وگرنه حرام مى شود.
✅ اگر #حیوان مضروب یا شاخ خورده، یا پرت شده و دریده شده هنوز رمقى در بدن دارد و آن را ذبح كردید حلال مى شود.
✅ با همه ى مظاهر #شرک، در هر شكل، باید مبارزه كرد.
✅ اگر چه گوشتى كه از راه تیرها و چوبه هاى قمار تقسیم مى شود حرام است، ولى به نظر مى رسد نه گوشت خصوصیّتى دارد و نه وسیله تقسیم و چوبه هاى تیر، بلكه هر درآمدى از راه قمار #حرام است.
✅ مهم ترین روزنه ى امید #كفّار، مرگ پیامبر بود كه با تعیین حضرت على علیه السلام به رهبرى، آن روزنه بسته شد.
✅ اگر دشمن خارجى هم شما را رها كند، دشمن داخلى وجود دارد كه باید با خشیت از #خدا به مقابله او رفت.
✅ اگر #مسلمانان از خط رهبرى غدیر دست برنمى داشتند، هیچ خطرى، از سوى كفّار متوجّه آنان نمى شد.
✅ #كفّار، از دینِ كامل مى ترسند، نه دینى كه رهبرش تسلیم، جهادش تعطیل، منابعش تاراج و مردمش متفرّق باشند.
✅ اگر #كفّار از شما مأیوس نشده اند، چه بسا نقصى از نظر رهبرى در دین شماست.
✅ #دین بدون رهبر، كامل نیست.
✅ همه ى نعمت ها بدون رهبرى الهى ناقص است.
✅ نصب #امام_على علیه السلام به امامت، اتمام نعمت است و رها كردن ولایت او كفران نعمت و ناسپاسى نعمت، عواقب بدی دارد.
✅ #اسلام بى رهبر، مورد رضاى خدا نیست.
✅ اضطرار غیر اختیارى، مجوّز مصرف حرام است، پس انسان نباید به اختیار خود را مضطر كند.
✅ قانونى #كامل است كه به همه ى حالات و شرایط انسان توجّه داشته باشد، مخصوصاً حالت اضطرار و مخمصه. آرى، در احكام اسلام، بن بست نیست.
✅ شرایط ویژه ى #اضطرار، نباید زمینه ساز گناه و آزاد سازى مطلق شود، بلكه باید به همان مقدار رفع اضطرار اكتفا كرد.
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
🟪#دائره_المعارف_قرآن_کریم🟪
🪴#آسانى >
🍁آسان گیرى در جعل احکام>
👈4. #آسان_گیرى_با_قرار_دادن_شرایط
🌀خداوند براى #وجوب هر یک از تکالیف نیز شرایطى را قرار داده است که با فقدان یکى از آنها، #تکلیف برداشته مىشود که خود نوعى آسانگیرى است؛
مانند #مشروط بودن وجوب حج به #استطاعت:
*و للّه علی النّاس حجّ البیت من استطاع الیه سبیلا * ( آل عمران ۹۷)
👈5 . #آسان_گیرى_با_رفع_یا
#تبدیل_احکام
🔸گاه #وضعیّت خاصّى براى برخى افراد پیش مىآید که خداوند یا اصل تکلیف را برداشته یا آنرا به #حکمى دیگر تبدیل کرده است. این موارد عبارتند از:
⬅️الف. #اضطرار
🌀در #اضطرار ، حکم اوّلیّه برداشته مىشود؛ به طور مثال با این که خوردن #اَشیایى مانند مردار، خون، گوشت خوک، ذبح شده به نام غیر خدا #حرام است، در صورت اضطرار، حرمت آن برداشته شده است :
* انّما حرّم علیکم المیته و الدّم و لحم الخنزیر و ما اهلّ به لغیرالله فمن اضطرّ عیر باغ و لا عاد فلا اثم علیه انّ الله غفور رحیم * ( بقره ۱۷۳)
🔸آیه سوم مائده نیز پس از بیان #حرمت گوشت حیوان خفه شده ، حیوانی که بر اثر ضربه چوب یا شاخ حیوان دیگر یا #سقوط از بلندی مرده باشد یا درندهای او را کشته یا در پای بت #ذبح شده و یا با تیر قرعه کشته شده باشد ، کسی را که به #ناچار و بدون قصد گناه از آن خورده است #استثنا می کند . ( مائد ۳)
⬅️ب. #اکراه
🌀اگر کسى به #گناه وادار شد، خداوند آن گناه رامىبخشد؛ چنانکه اظهارات شرکآمیز را در زیر #شکنجه مشرکان بخشید :
« إلاّ مَن أُکرِهَ و قَلبُه مُطمَئِنٌّ بِالإیمنِ .» ( نحل ۱۰۶ )
⬅️ج. #تقیه
🔸انسان به جهت #حفظ خویش از ضرر دیگران مىتواند کلام ناحق گفته یا برخلاف #حق عمل کند .
🌀 خداوند پس از #نهى از برقرارى ارتباط با کافران، فرموده که چنین ارتباط در صورت #تقیّه * مانعى ندارد :
* لا یتّخذ المومنون الکافرین اولیاء من دون المومنین ...... الّا ان تتّقوا منهم تقه * ( آل عمران ۲۸ )
این مطلب از آیه ۱۰۶ نحل نیز استفاده میشود .
ادامه دارد......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
📋#دائره_المعارف_قرآن_کریم📋
❇️ #اذن_الهى>
👈موارد کاربرد اذن الهى >
⬅️13. #دعوت_خداوند_به
#سوى_بهشت_و_آمرزش
🟣 #خداوند به اذن خویش، مؤمنان را بهسوى بهشت و #آمرزش گناهان مىخواند:
«... واللّهُ یَدعوا اِلَى الجَنَّةِ والمَغفِرَةِ بِاِذنِهِ ...». ( بقره ۲۲۱ )
⬅️14. #سخن_گفتن_در_قیامت
🟡در روز #قیامت، هیچکس نمىتواند بدون اذن خداوند #سخنى بگوید:
« یَومَ یَأتِ لاتُکَلِّمُ نَفسٌ اِلاّ بِاِذنِهِ ...» ( هود ۱۰۵ )،
🟣و چون خداوند، #اجازه سخن ناروا نمىدهد، گفتن آن در قیامت ، غیر ممکناست ؛ بلکه سخن #پسندیده مانند شفاعت نیر فقط با اذن او صورت می گیرد .
🟡با توجه به این که بر اساس برخی آیات ، در روز #قیامت به کافران و مشرکان ، اجازه #سخن گفتن داده نمیشود ( یس ۶۵ ؛ مرسلات ۳۵ - ۳۶ ) ، و بر اساس برخی آیات دیگر ، آنان در #قیامت سخن می گویند ( انعام ۲۳ ؛ یس ۵۲ ) ، در جمع بین آنها ، #آرای گوناگونی ارائه شده است:
🔻الف ، #سخن_گفتن_دو_گونه است :
👌یکی سخن گفتن #دنیایی که از روی اختیار و اراده است و می تواند #راست یا دروغ باشد .
این نوع سخن گفتن در قیامت ممکن نیست ؛ زیرا در آنجا چنین #اراده و اختیاری وجود ندارد .
👌نوع دوم ، سخن گفتن از روی #اضطرار و اجبار، و معنای آن ، #آشکار شدن حالات و ملکاتی است که در دنیا در #قلب انسانها پنهان بود .
#سخنی که خداوند ، اجازه #وقوع آن در قیامت را صادر کرده ، همین نوع است .
این گونه سخن اگر #دروغ باشد ، به این دلیل است که مشرکان و منافقان ، در دنیا به #سخنان و پندارهای دروغ عادت کرده اند و همین عادت در قیامت #ظهور می یابد .
🔻ب. #روز_قیامت ، طولانی و دارای #موقف های بسیار است .
👌در بخشی از آن روز یا در بعضی مواقف ، اجازه سخن گفتن داده میشود و در بخش دیگر یا بقیه مواقف اجازه داده نمی شود .
ادامه دارد ......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
🎧 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 🎧
🧩 اجزا
👌لغویان یکى از معانى #اجزاء را بسنده کردن و اکتفا دانستهاند .
🌸 این واژه در اصطلاح #علم اصول، بهمعناى کفایت کردن مأموربه اضطرارى از اختیارى و #مأموربه ظاهرى از واقعى است که لازمهاش، سقوط اعاده و قضا است ؛
👌مثلاً ، اگر کسی در حال #ضرورت ، با تیمم نماز بخواند ، این نماز ، کفایت میکند و لازم نیست بعد از برطرف شدن #عذر در خارج وقت ، با وضو نماز بخواند ؛
🌸 البته اگر #مکلف در قسمتی از وقت بتواند به وظیفه اختیاری عمل کند و اضطرار ، مربوط به قسمتی از وقت باشد ؛ در این صورت #اضطرار صدق نمیکند ؛
👌چون #مکلف در فاصله زمانی بین اول تا آخر وقت ، قدرت بر انجام وظیفه با تمام #اجزا و شرایط را دارد .
🌸 همچنین کسی که نماز را در #سفر ، از روی جهل ، تمام خوانده و در تمام وقت ، در این جهل معذور بوده ، بعد از آنکه فهمید وظیفهاش نماز #قصر بوده ، میتواند به همان نماز چهار رکعتی اکتفا کند .
👌پیش از ورود در آیات ، تذکر #دو نکته لازم است :
🌸 برخی ، به اطلاق #مقامی در آیات استدلال کردهاند ؛ چون در مقام بیان وظیفه مکلفان است و به #تکلیف اضطراری بسنده کرده و تکلیف دیگری را بیان ننمود است ؛
بنابراین ، آشکار میشود که آنچه انجام گرفته ، #مجزی است .
👌 اطلاق پیش گفته در برابر اطلاق #لفظی است که اگر کلامی صادر شود و گوینده در مقام بیان مقصود خویش باشد و #قیدی را ذکر نکند ، روشن میشود که قید مذکور ، دخالتی در #غرض وی نداشته است .
🌸 برخی نیز استدلال کردهاند که از آیات استفاده میشود نماز #مضطر ، مانند نماز شخص مختار ، مصداقی از مصادیق طبیعت نماز است ؛
بنابراین با انجام آن ، #طبیعت موجود شده ، قهرا امر ساقط خواهد بود .
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🎧 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 🎧
🧩 اجزا >
#آیات_اجزا >
👈 5. #اجزاى_هر_تکلیف_اضطرارى
🌸 آیاتى بهطور #عام و بدون در نظر داشتن موارد خاص، بهتکالیف اضطرارى اشاره دارد: * .... فَمَنِ اضطُرَّ غَیرَ باغ و لا عاد فَلاَ اِثمَ عَلَیهِ ...= کسىکه #مجبور باشد، اگر ستمگر و متجاوز نباشد ، گناهی بر او نیست * ( بقره ۱۷۳ )
👌 حضرت صادق علیه السلام این آیه را بر #نماز تطبیق کردهاند .
🌸 شاید بتوان #اجزا را از آنچه در تخفیف و آسان بودن تکالیف وارد شده نیز استفاده کرد :
* یریدالله بکم الیسر ولا یرید بکم العسر ..... = خداوند #راحتی شما را میخواهد نه زحمت شما را * ( بقره ۱۸۵ )
👌 چون ، اگر پس از رفع #اضطرار ، اعاده و قضا لازم باشد ، خلاف #مصلحت تسهیل خواهد بود .
👌 پایان 👌
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh