بسم الله الرحمن الرحیم
🌹 #تفسیر_قران #جلسه_684
🌹 #آیه_۵۵ #سوره_مائده
بخش۲
🌸 إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ ءَامَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ راکِعُون
َ
🍀 ترجمه: همانا ولىّ و سرپرست شما، تنها خداوند و پیامبرش و مؤمنانى هستند كه همواره نماز را برپا مى دارند و در حالی که در ركوع هستند زكات مى دهند.
🌸 در جلسه قبلی به شأن نزول آیه پرداختیم و در اینجلسه به شرح و پیام های آیه می پردازیم. اين آيه با كلمه «انّما» كه در لغت عرب به معنى انحصار مى آيد شروع شده و مى گويد: ولىّ و سرپرست شما سه كس است: « إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ ءامَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ: همانا ولی و سرپرست شما، تنها #خداوند و پیامبرش و مؤمنانی هستند که همواره نماز را برپا می دارند و در حالی که در رکوع هستند زکات می دهند. »
🌸 منظور از #ولىّ در این آيه ولايت به معنى، سرپرستى و تصرّف و رهبرى مادّى و معنوى است. به خصوص اين كه اين #ولايت در رديف ولايت پيامبر «صلّى اللّه عليه و آله» و ولايت خدا قرار گرفته و هر سه با يک جمله ادا شده است و به اين ترتيب، آيه از آياتى است كه دلالت بر ولايت و امامت #على_عليه_السّلام مىكند.
🔹 پيام های آیه ۵۵ سوره مائده 🔹
✅ آیات قبل، از پذیرش ولایت یهود و نصارا نهى كرد، این آیه مى فرماید: خدا و رسول و كسى را كه در ركوع انگشتر داد، ولىّ خود قرار دهید.
✅ كسانى كه اهل #نماز و #زكات نیستند، حقّ ولایت بر مردم را ندارند.
✅ براى توجّه به محرومان، نماز هم مانع نیست. آرى، #فقیر نباید از جمع مسلمانان دست خالى برگردد.
✅ #ولایت از آنِ كسانى است كه نسبت به اقامه ى نماز و پرداخت زكات پایدار باشد.
✅ هرگونه ولایت، حكومت و سرپرستى كه از طریق #خدا و رسول و امام نباشد، باطل است.
✅ توجّه به خلق براى #خدا در حال نماز، با اقامه نماز منافات ندارد.
✅ كارهاى جزئى (مثل انفاق انگشتر در نماز) #نماز را باطل نمى كند.
✅ در فرهنگ #قرآن، به صدقه مستحبّى هم «زكات» گفته مى شود.
✅ ولایت ها در طول یکدیگرند، نه در برابر یكدیگر. ولایت بر مسلمین، ابتدا از آنِ خداست، سپس پیامبر، آنگاه امام
✅ حضرت #على_علیه_السلام در زمان خود پیامبرصلى الله علیه وآله نیز ولایت داشته است.
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
📚#دائره_المعارف_قرآن_کریم📚
📋#آیات_نام_دار>
◀️ #آیه_زکات
🌅موارد #مصرف زکات ( فقیران، مسکینان، متولّیان گرد آورى زکات، مؤلّفةُ قُلُوبِهِم، آزاد ساختن بردگان، #اداى دین وامداران، در راه #خدا و در راه ماندگان ) در آیه ۶۰ توبه آمده که آن را « آیه #زکات » مىگویند .
🌠برخی آن را آیه #صدقه یا آیه صدقات نیز نامیدهاند :
* انّما الصّدقات للفقراء و المساکین و العاملین علیها و المولفه قلوبهم ..... *
🌅 ابوسعید خدری در #شان نزول آیه می گوید :
این آیه و آیات قبل و بعد آن ، درباره #کسانی نازل شده که به پیامبر صلی الله علیه و آله در تقسیم #غنایم اعتراض میکردند و میگفتند :
با ما به #عدالت رفتار کن .
🌠 #پیامبر فرمود :
وای بر شما !
اگر من به عدالت رفتار نکنم ، چه کسی به عدالت رفتار می کند .
ادامه دارد ......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
🍀🌺🍀🌺🍀🌺
- 📚#دائره_المعارف_قرآن_کریم📚
📋#آیات_نام_دار>
◀️ #آیه_نباء
🌅 نبأ به معناى #خبر است و آیه ۶ حجرات بر لزوم بررسى خبر فاسق پاى فشرده تا از روى #نادانى، عمل نابهجایى تحقّق نیابد؛ از همین رو آن را « آیه #نبأ » گفتهاند :
* یا ایّها الذین آمنوا ان جاءکم فاسق بنباء فتبیّنوا قومًا بجهاله فتصبحوا علی ما فعلتم نادمین *
🌠به نقل ابن عباس ، #قتاده و مجاهد ، این آیه درباره #ولید بن عتبه نازل شده است .
🌅#رسول خدا صلی الله علیه و آله او را برای #گردآوری صدقات طایفه بنی مصطلق فرستاد .
🌠 مردم با #شادی برای استقبال از او بیرون آمدند ؛ ولی چون در دوران جاهلیت بین ولید و آنان #دشمنی وجود داشت ، ولید توهم کرد که قصد کشتن او را دارند ، بدین سبب به طرف #رسول خدا صلی الله علیه و آله بازگشت و گزارش داد که این طایفه از پرداخت #زکات خودداری کردند .
🌅حضرت سخت #ناراحت شد و به فکر جنگ با آنان افتاد که این #آیه نازل شد .
🌠 بسیاری از #اصولیان به مفهوم وصف و نیز مفهوم شرط این آیه استناد کرده و #حجیّت خبر شخص عادل را استفاده کردهاند .
ادامه دارد ......
کانال 👇
#درسهایی_از_قران
#دائره_المعارف
#تفسیر
@Targomeh
🍀🌺🍀🌺🍀🌺
🔹دائره المعارف قرآن کریم🔹
🚵#ابن_سبیل>
👈ابن سبیل از مستحقان زکات
🚶ابن سبیل در آیه ۶۰ توبه از #مستحقّان زکات شمرده شده است:
« إنَّمَا الصَّدقتُ لِلفُقراءِ والمسکینِ ... وَ ابنِالسَّبیلِ ...».
🚶♂با توجّه به #ذیل آیه ( فریضه من الله ) می توان گفت :
آیه مربوط به #زکات واجب است و اما زکات مستحب را از آیات احسان و #انفاق و ادای مال به ابن سبیل میتوان استفاده کرد .
🚶 در آیه #دیگری میفرماید :
* لیس البرّ ان تولّوا وجوهکم قبل المشرق و المغرب و لکنّ البرّ من ءآمن باللّه و الیوم الاخر ..... و ءآتی المال علی حبّه ذوی القربی .... و ابن السبیل ...... * (بقره ۱۷۷ )
🚶♂ برخی گفتهاند:
این آیه را نمیتوان بر #زکات حمل کرد ؛ زیرا در ادامه آیه ، زکات به طور #مستقل مطرح شده است .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🟢#دائره_المعارف_قرآن_کریم🟢
🧔♂#ابوذر_غفارى
.... ادامه
🟤 ابوذر معتقد بود که آیه ۳۴ #توبه ( .... و الّذین یکنزون الذّهب و الفضّه ولا ینفقونها فی سبیل الله فبشّرهم بعذاب الیم ) به اهل کتاب اختصاص ندارد ؛ بلکه تمام کسانی که #طلا و نقره ذخیره و پنهان میکنند و در راه خدا انفاق نمیکنند ، به #عذاب الهی تهدید شدهاند .
🔵 او با استناد به سخنان #رسول خدا میگفت : مقصود از انفاق در راه خدا ، فقط #زکات نیست ؛ بلکه معنای اعمّی دارد که هم شامل زکات هم هزینههای ضرور جامعه از قبیل جهاد ، دفاع و حفظ جانها از #نابودی و مانند آن است .
🟤 با توجه به #شرایط آن زمان که عدهای از مسلمانان سخت در مضیقه بودند و #ثروتمندان از انفاق در راه خدا سر باز میزدند ، میگفت :
حاکمان حکومت اسلامی باید جمیع #شئون زندگی مردم را اصلاح کنند و تمام طبقات جامعه باید از بیت المال بهره ببرند ؛ لذا به کاخ سازی #معاویه در شام اعتراض کرد و آیه کنز را برای او خواند ؛ ولی این اعتراض موجب #هتکحرمت او از طرف معاویه و بازداری مردم از هم نشینی با وی و در نهایت به بهانه افساد در جامعه ، به اخراج #خشونت بار او به مدینه منجر شد .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🟢#دائره_المعارف_قرآن_کریم🟢
🧔♂#ابوذر_غفارى
.... ادامه
🟤 ابوذر در #مدینه هم ساکت ننشست و خطاب به عثمان بن عفان گفت :
از مردم فقط به این مقدار راضی نباشید که یکدیگر را آزار ندهند ؛ بلکه باید آنان را وادارید تا بذل #معروف کنند و پرداخت کننده زکات فقط نباید به دادن آن بسنده کند ؛ بلکه باید به همسایه و برادران احسان کند و با خویشان #پیوند داشته باشد .
🔵 کعب الاحبار که در آن #مجلس حضور داشت ، در پاسخ ابوذر گفت :
کسی که #زکات واجب را داده ، آنچه بر او واجب بوده ادا کرده است و دیگر چیزی بر عهده او نیست .
🟤 ابوذر با #عصای خود بر سر او کوفت و گفت :
ای یهودی زاده !
تو را چه و #اظهار این گونه مطالب .....
🔵سخنان او #صریح یا نزدیک به صریح است که همه انفاقها را #واجب نمیدانسته .
🟤 اینکه برخی گفتهاند :
ابوذر به #اجتهاد خود عمل میکرد و میگفت داراییهای زاید بر مقدار ضرورت باید در راه خدا #انفاق شود ، درست نیست .
🔵 ابوذر میگفت :
آنچه را میگویم ، از #رسول خدا و یا خلیل خودم شنیدهام .
🟤 اعتراض او به #عثمان و پافشاری بر حقیقت دینداری و پارسایی ، موجب تبعیدش به #ربذه شد ؛ محلی که آن را هیچ خوش نداشت .
این قضیه ، بحثهای فراوانی را در تاریخ و کلام #اسلامی برانگیخت .
🔵 برخی در صدد برآمدند تا رفتن به #ربذه را به میل ابوذر نشان دهند ؛ با این توجیه که او #تنهایی را دوست میداشت و فقط برای گریز از اعرابی شدن که پیامبر صلی الله علیه و آله آن را بد شمرده بود ، به #مدینه رفت و آمد داشت .
ادامه دارد .....
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🖼 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 🖼
💰اجرت>
✅ #اجرت_بر_واجبات_و_مستحبات
🎁 در جواز گرفتن #اجرت بر آنچه انجام آن واجب عینى یا کفایى است، آراى گوناگونى وجود دارد که در کتابهاى مشروح #فقهى بیان شده است ;
💳 امّا برخى با استناد به آیه۳۲ زخرف که #نظام زندگى را بر استفاده متقابل انسانها از خدمات و اموال یکدیگر مبتنی دانسته است ، میگویند :
میان #وجوب کاری و دریافت اجرت در برابر آن منافاتی نیست و شاهد آن جواز دریافت اجرت بر طبابت و بسیاری از #واجبات کفایی دیگر است .
🎁 بعضی از مفسران اهل #سنت نیز با استناد به آیه * انّما الصّدقات للفقراء و المسکین و العاملین علیها ..... * ( توبه ۶۰ )
#اخذ اجرت را بر واجبات کفایی جایز دانستهاند ؛ زیرا آنچه عامل زکات برمیدارد ، اجرت عمل و خدمت اوست ، نه آنکه او یکی از موارد مصرف #زکات باشد ؛ لذا اگر غنی هم باشد ، چون عمل او محترم است ، این اجرت به وی پرداخت میشود .
💳 در بخش #واجبات عبادی ، برخی گرفتن اجرت را از آن جهت که با اخلاص منافات دارد ، #ممنوع دانستهاند .
🎁 #قرآن میفرماید :
* و ما امروا الّا لیعبدوا الله مخلصین له الدّین .... * ( بینه ۵ )
💳 ولی این #استدلال درست نیست ؛ زیرا اولاً اجرت گرفتن در مستحبات عبادی ، جایز است ؛ در حالی که #استدلال پیشین شامل آن نیز میشود .
🎁 ثانیاً به تعبیر صاحب جواهر تعلق اجاره به #عبادت نه تنها منافع اخلاص نیست ، بلکه آن را تایید نیز میکند .
ادامه دارد .....
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
❤️#دائره_المعارف_قرآن_کریم ❤️
🎁 #احسان >
👈 #احسان_در_قرآن>
◀️۲ - #مصادیق_احسان_در_قرآن
🫀در قرآن کریم، در این باره عناوین مختلفی، مانند #زکات، انفاق، صدقه و اطعام و نیز عناوینی که نقطه مقابل آنها حساب میشوند، به چشم میخورد که بعضی از آنها #منحصر به موارد احسان است و مفهوم بعضی از آنها اعم است و جزء زیر مجموعه #عدالت نیز قرار میگیرد.
🤝 مثلا ماده « #انفاق» به معنای خرج کردن و هزینه کردن است و این عنوان، شامل نفقههایی مانند نفقه همسر و فرزندان و حتی #مالی که انسان در مصارف شخصی خود هزینه میکند، نیز میشود؛ ولی «انفاق فی #سبیل الله»، که مورد بحث ما است، از موارد احسان خواهد بود؛ زیرا کاری است که توقع کار دیگری در ازای آن از طرف مقابل نمیرود و آن چنان که در #قرآن مجید در وصف آن، از قول افراد: محسن و نیکوکار نقل میکند، این کار را تنها برای #خدا انجام میدهند؛ چنان که در آیه شریفه آمده است:
«ویطعمون الطعام علی حبه مسکینا ویتیما واسیرا ـ انما نطعمکم لوجه الله لا نرید منکم جزاء ولا شکورا»
🫀به خاطر دوستی خدا به #مسکین و یتیم و اسیر غذا دهند و (گویند) تنها برای کسب خشنودی خدا شما را اطعام کنیم و از شما هیچ توقع #پاداش و حتی انتظار تشکر و سپاس نداریم.
🤝این آیه نشان میدهد که این نوع کارها، یعنی کارهایی که اساس آنها #احسان است، تنها برای رضای خدا انجام میشود و انتظار خدمت #متقابل یا کاری مادی از طرف مقابل در ازای آن نمیرود.
🫀بنابراین، میتوان گفت: یکی از ویژگیهای بارز #احسان، همین است که برای خدا باشد و در زمره عبادتها قرار دارد، نه معاملات، بر خلاف عدل که بر موارد و مصادیق #معاملات هم صدق میکند.
ادامه دارد ........
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
❤️#دائره_المعارف_قرآن_کریم ❤️
🎁 #احسان >
👈 #احسان_در_قرآن>
◀️۲ - #مصادیق_احسان_در_قرآن
✅ اکنون جای آن است که برخی موارد #احسان را به طور گذرا بیان کنیم.
🔰 ۲.۱ - #زکات
🫀عنوان « #زکات » در اصطلاح ما، نوعی مالیات واجب شرعی است، مالیاتی که از طرف #شارع مقدس، حدود و متعلقات و مقدار و نصاب و مصارفش تعیین شده است؛ ولی در اصطلاح #قرآن و در اصل لغت، اختصاص به آن مالیات خاص ندارد.
🤝 به بیان دیگر #زکات در قرآن کریم، اعم است از زکات واجب، که در شرع تعیین شده، و احسانهایی که انسان به اشخاص #مستمند میکند؛ مانند آن که در قرآن آمده است:
«الذین یقیمون الصلاة ویؤتون الزکاة وهم راکعون» ( مائده آیه ۵۵ )
🫀که #شان نزول آن، چنان که مفسران گفتهاند و در روایات آمده است #علی (علیهالسّلام) است که در حال رکوع، انگشتری خود را درآورد و به #نیازمندی داد که در مسجد از مردم کمک میخواست.
🤝بنابراین، اصطلاح « #زکات» در قرآن، اعم از اصطلاح فقهی آن و اصطلاح رایج بین اهل شرع است و شامل صدقات مالی مستحب نیز میشود، بلکه در بسیاری از موارد، کاربردهای دیگری نیز دارد که به #مسائل مالی مربوط نمیشوند.
🫀لفظ #زکات، در قرآن کریم، بیش از سی بار به کار رفته است که در بیش تر این موارد، همراه با نماز، و با #تعابیر مختلف، بر انجام آن دو، تاکید شده است:
«واقام الصلاة وآتی الزکاة» ( بقره ۱۷۷ )
یا «واقیموا الصلاة وآتوا الزکاة» ( بقره ۴۳ )
«والمقیمین الصلاة والمؤتون الزکاة» ( نساء ۱۶۲ )
«لئن اقمتم الصلاة وآتیتم الزکاة» ( مائده ۱۲ )
🤝و از قول حضرت #عیسی (علیهالسّلام) آمده است:
«واوصانی بالصلاة والزکاة ما دمت حیا» ( مریم ۳۱ )
🫀این تعبیرها پیوستگی این دو عمل #عبادی، و اهمیت زکات را در فقه و اخلاق اسلامی نشان میدهند؛ یعنی اهمیت اخلاقی آن به اندازهای است که #قرین و هم پایهی نماز شمرده شده است.
🤝 زکات، گرچه از مصادیق #احسان است و اساس آن بر تبادل مادی نیست، ولی در آیات قرآن آثار #مفهومی مهمی بر آن بار شده است.
🫀خداوند در یکی از آیات، پس از #فرمان به خواندن نماز و دادن زکات میفرماید:
«وما تقدموا لانفسکم من خیر تجدوه عند الله ان الله بما تعملون بصیر» ( بقره ۱۱۰ )
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
❤️#دائره_المعارف_قرآن_کریم ❤️
🎁 #احسان >
👈 #احسان_در_قرآن>
◀️۲ - #مصادیق_احسان_در_قرآن
🫀آن چه از #خیر (مال) که از پیش برای خویش میفرستید، نزد #خدا خواهید یافت.
🤝خداوند در این آیه با چنین #تعبیری میخواهد بگوید: علی رغم آن که گمان میکنیم با دادن #زکات، چیزی را از کف داده و مالی از جیب شما رفته است، باید بدانید که در واقع، چیزی از کف ندادهاید؛ زیرا آن چه را برای خدا به #فقرا دادهاید، برای خود شما نزد خدا محفوظ میماند و هنگامی که کاملا به آن نیاز دارید، به شما بازگردانده خواهد شد.
🫀خداوند این #حقیقت را اظهار داشته تا از این راه، به زکات دهنده کمک کند و انگیزه وی را در دادن #زکات تقویت کند و او بتواند به سادگی انجام وظیفه کرده، در حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی، مؤثر باشد.
🤝 #خداوند در جای دیگر میفرماید:
«وما آتیتم من زکاة تریدون وجه الله فاولئک هم المضعفون» ( روم ۳۹ )
🫀آن چه از اموال خود #زکات دهید و خشنودی خدا را خواستار باشید، همان برای شما #چندین برابر خواهد شد.
🤝پس نه تنها خود #مال محفوظ میماند، بلکه بر اساس این آیه، رشد هم میکند و #چندین برابر میشود.
ادامه دارد .....
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
❤️#دائره_المعارف_قرآن_کریم ❤️
🎁 #احسان >
👈 #احسان_در_قرآن>
◀️۲ - #مصادیق_احسان_در_قرآن
🫀خداوند در آیات متعدد، بر این #پاداش معنوی تاکید میکند:
«لهم اجرهم عند ربهم» ( بقره ۲۷۷ )
«سنؤتیهم اجرا عظیما» ( نساء ۱۶۲ )
«لاکفرن عنکم سیئاتکم» ( مائده ۱۲ )
«ورحمتی وسعت کل شیء فساکتبها للذین یتقون ویؤتون الزکاة» ( اعراف ۱۵۶ )
🤝همان طور که میبینیم، #خداوند، با این تعابیر گوناگون، از وجود پاداش معنوی زکات خبر میدهد و در ضمن، به #ابعاد آن نیز اشاره میکند که اولا پاداشی بزرگ است، ثانیا #گناهان گذشته زکات دهنده را جبران میکند و ثالثا نسبت به آینده نیز دوام دارد و #زکات دهنده، در آینده نیز مورد لطف و رحمت فزاینده #خداوند قرار میگیرد.
🫀بنابراین، وجود این گونه #پاداشهای معنوی، هر چند که دادن زکات را هم به صورت یک « #مبادله» مطرح میکند، ولی اولا این مبادله، مادی نیست، بلکه عوض آن، اجر و #پاداش معنوی خواهد بود و ثانیا این عوض را از طرف مقابل خود - که مورد احسان وی قرار گرفته و #زکات را دریافت کرده است ـ مطالبه و یا از او دریافت نمیکند، بلکه زکات را به #فقیر میدهد و پاداش آن را از خدا میگیرد یا طلب میکند.
🤝 بنابراین، این که در برابر دادن #زکات، اجر و پاداشی طلب یا دریافت میکند، منافاتی ندارد با این که آن را جزو #مصادیق احسان برشمریم، هم چنان که با عبادت بودن و کار اخلاقی بودن #زکات، ناسازگار نیست، هر چند که یک کار اخلاقی میتواند درجات بالاتری نیز داشته باشد، ولی این #عملکرد نیز از آن جا که پاداش آن معنوی است نه مادی، جزو کارهای #عبادی و اخلاقی خواهد بود.
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
❤️#دائره_المعارف_قرآن_کریم ❤️
🎁 #احسان >
👈 #احسان_در_قرآن>
◀️۲ - #مصادیق_احسان_در_قرآن
🔰۲.۵ - زکات با تعبیرهایی دیگر
🫀خداوند در آیات دیگری در ستایش #متقین به عنوان یکی از صفات بارز و برجسته، بر این حقیقت تاکید میکند که:
«فی اموالهم حق معلوم ـ للسائل والمحروم»
( معارج ۲۴ _ ۲۵ )
🤝در اموال خود، حق #معینی برای نیازمندان و محرومان قرار میدهند.
🫀در این آیات، از زکات یا #صدقه، با عنوان «حق معلوم» یاد شده است این حق معلوم، همان مقداری است که باید به عنوان #زکات واجب به نیازمندان داده شود و یا اعم از آن است و شامل مقدار بیش تری نیز که خود شخص، برای دادن #صدقات مستحبی، معین و معلوم میکند، نیز میشود.
🤝تعبیر دیگر در این باره، تعبیر « #اعطاء » است که در سوره «لیل» به کار رفته است:
«فاما من اعطی واتقی ـ وصدق بالحسنی ـ فسنیسره للیسری ـ واما من بخل واستغنی ـ وکذب بالحسنی ـ فسنیسره للعسری»
( لیل ۵ _ ۱۰ )
🫀 پس آن کس که بذل و #بخشش کند، تقوا پیشه سازد و به کار نیک اذعان داشته باشد، کار را بر او #آسان گیریم و آن کس که بخل ورزد، از لطف خدا احساس بی نیازی کند و کار نیک را #تکذیب کند، کار را بر وی سخت کنیم.
ادامه دارد ........