✅دائره المعارف قرآن کریم✅
🎅#ابوبکر>
◀️ ابوبکر در شان نزول
.....ادامه
👈 ۱۳. * و لمن خاف مقام ربّه جنّتان * ( رحمان ۴۶ )
🅰 بنا به روایتی #مرسل از عطا و ابن شوذب ، روزی ابوبکر از قیامت و حساب یاد کرد و گفت :
دوست داشتم یکی از این #سبزهها بودم و جانوران مرا میخوردند و به دنیا نمیآمدم ؛ آنگاه این آیه در شأن خوف و #خشیت او نازل شد .
🌀همچنین ابن کثیر پس از نقل #شأن نزول دیگری از این آیه میگوید :
نظر #درست همانگونه که ابن عباس گفته ، آن است که این آیه #عام بوده ، شأن نزولی ندارد .
👈 ۱۴. * لا تجد قوما یومنون باللّه و الیوم الاخر یوذون من هادّالله و رسوله و لو کانوا ءآبائهم او ابناءهم او اخوانهم او عشیرتهم..... * ( مجادله ۲۲ )
🅰 این آیه از ناسازگاری #دوستی با دشمنان خدا و پیامبر - هر چند از میان پدران ، پسران و خویشاوندان باشند - و #ایمان به خدا و آخرت خبر میدهد .
🌀 برای آن شأن #نزولهای متعددی نقل شده است که بنابر یکی از آنها ، روزی ابوبکر به صورت #پدرش که به پیامبر دشنام داده بود ، نواخت و او نقش بر زمین شد .
🅰پیامبر ضمن #آگاهی از این امر ، وی را از تکرار این امر بازداشت .
🌀 ابوبکر گفت که:
به خدا قسم ! اگر #شمشیر در کنارم بود ، او را میکشتم
و بدین مناسبت ، #آیه پیش گفته نازل شد .
🅰 آلوسی با بیان این امر که آیه به #ظاهر درباره دوستی منافقان با یهود است ، شأن نزولهای #خارج از این فضا را نمیپذیرد ؛
🌀 همچنین نزول این سوره ( #مجادله ) در مدینه نیز با شأن نزول مذکور که به دوران #مکه مربوط میشود ،سازگار نیست .
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
✅دائره المعارف قرآن کریم✅
🎅#ابوبکر>
◀️ ابوبکر در شان نزول
.....ادامه
👈 ۱۵. * ..... و امّا من اعطی و التّقی * و صدّق بالحسنی * فسنیسّره للیسری * فانذرتکم نارا تلظّی * سیجنّبها الاتّقی * ( لیل ۵ - ۷ ۱۴ - ۱۷ )
🌀مفاد سوره #لیل ، ستودن بخشندگان ،نکوهش بخیلان و #مقایسه آن دو است .
🅰 برای این سوره چند #شان نزول نقل شده که بنا بر یکی از آنها ، آیات ۵ تا ۹ و ۱۷ و ۱۹ و ۲۰ در شأن ابوبکر دانسته شده است که به دلیل #آزاد کردن بلال یا برخی بردگان ضعیف دیگر ستایش شده و امیه بن خلف ( مالک بلال ) که بلال رامی آزرده ، #نکوهش و بخیل دانسته شده است .
🌀برخی با #پذیرش شأن نزولهای دیگر سوره گفتهاند :
ادّعای نزول این آیات و #انحصار آن بر ابوبکر ، نادرست است نمیتوان کسی را که برده خود را می آزرد ، #بخیل نامید .
🅰 به هر حال از آنجا که سوره #لیل به تقابل بخیل و بخشنده پرداخته است و این #تقابل ، در شأن نزول ابوبکر مشاهده نمیشود ، با مفاد سوره #سازگار نیست .
🌀 افزون بر آیات پیشین ، برخی #مفسران اهل سنت با توجه به باور و نوع نگاه خود به شخصیت #ابوبکر ، در ذیل آیات دیگری نیز از وی نام برده این آیات را بر ابوبکر تطبیق کردهاند :
👈 ۱. * اهدنا الصّراط المستقیم * (فاتحه الکتاب ۶ )
صراط #مستقیم به موارد متعددی چون اسلام ، قرآن ، صراط انبیا ، دینی که خداوند از بندگان میپذیرد ، #علی بن ابیطالب علیه السلام ، محمد صلی الله علیه و آله و اهل بیتش و حب آنان تفسیر شده است .
🅰 در این میان ، روایتی شاذ نیز از ابوالعالیه ، مبنی بر تطبیق #صراط بر پیامبر و دو صحابی اش ابوبکر و عمر نقل شده است .
🌀 روایت مزبور #مرسل شمرده میشود و افزون بر این ، شافعی و ابن سیرین روایات ابوالعالیه را #فاقد اعتبار دانستهاند .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
✅دائره المعارف قرآن کریم✅
🎅#ابوبکر>
◀️ ابوبکر در شان نزول
.....ادامه
👈 ۷. * و نزعنا ما فی صدورهم من غلّ اخوانا علی سرر متقابلین * ( حجر ۴۷ )
🅰 مفاد آیه ، به شرح وضعیت #بهشتیان میپردازد که از هر بغض و کینهای به یکدیگر #مبرّا هستند .
🌀 روایات متعدد و گاه متعارضی در ذیل این آیه آمده است و برخی از #اصحاب پیامبر را که در این دنیا با یکدیگر اختلاف داشتند ، در آن جهان در کنار یکدیگر در #بهشت میشمرد .
🅰 از ابوبکر و #علی علیه السلام نیز در برخی از این روایات نام برده شده است .
🌀طبرسی ، #شأن نزول مذکور را با سیاق آیه سازگار نمیداند .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
✅دائره المعارف قرآن کریم✅
🎅#ابوبکر>
◀️ ابوبکر در شان نزول
.....ادامه
👈 ۸. * انّ الّذین سبقت لهم منّا الحسنی اولئک عنها مبعدون * ( انبیا ۱۰۱ )
🌀این آیه ، درباره دور ماندن #نیکوکاران از جهنم است .
🅰 #شأن نزولها و تطبیقهای متعددی در ذیل آیه مطرح شده که #علی و شیعیانش ، عیسی و عزیر و ملائکه از آن جمله اند .
🌀 حاکم نیز در روایتی به نقل از امام #علی علیه السلام ابوبکر را در زمره مجموعهای از #اصحاب ، یکی از مصداقهای این آیه میداند .
🅰 ابن یزید #همدانی و لیث بن ابی سلیم ، در سلسله سند این روایات ، غیر قابل #اعتماد معرفی شدهاند .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
✅دائره المعارف قرآن کریم✅
🎅#ابوبکر>
◀️ ابوبکر در شان نزول
.....ادامه
👈 ۹ . * لا یستوی منکم من انفق من قبل الفتح و قتل اولئک اعظم درجه من الّذین انفقوا من بعد و قتلوا ..... * ( حدید ۱۰ )
🅰 این آیه بیان میدارد که #انفاق و جهاد پیش از فتح مکه ، بر انفاق و جهاد پس از آن #برتری دارد .
🌀کلبی در روایتی ، این آیه را در #شأن ابوبکر میشمرد و وجه این تطبیق را نیز بیان میدارد :
#ابوبکر نخستین کسی بود که دارایی اش را در راه رسول خدا #انفاق کرد .
🅰شیخ طوسی در این باره مینویسد :
#خداوند در این آیه ، در صدد بیان برتری انفاق پیش از فتح به شرط همراهی با #جهاد در راه او است ؛
افزون بر اینکه لحن آیه عام بوده ، اختصاص به فرد #خاصی را بر نمیتابد .
🌀 #ابهامهای و تناقضهایی نیز در روایات و گزارشهای تاریخی مربوط به ثروت و انفاقهای #ابوبکر وجود دارد .
ادامه دارد .......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
✅دائره المعارف قرآن کریم✅
🎅#ابوبکر>
◀️ ابوبکر در شان نزول
.....ادامه
👈 ۱۱ . * ثم رددناه اسفل السّافلین الّا الّذین آمنوا و عملوا الصّالحات فلهم اجر غیر ممنون * ( تین ۵ و ۶ )
🌀بر اساس روایتی از انس ، این آیه بر ابوبکر ، عمر ، عثمان و #علی علیه السلام تطبیق شده است که سیوطی در سند آن اشکال کرده و خطیب بغدادی ، این #حدیث را مردود دانسته و محمد بن بیان از راویان ، آن را #دروغ پردازی بزرگ شمرده است .
🅰در منابع #شیعه نیز آیات چندی درباره ابوبکر دانسته شده که به طور عمده ، به زمینه سازیهای پیش از #سقیفه ارتباط مییابد ؛
🌀 البته برخی روایات دیگر نیز در غیر #مقام قدح وی آمده و گاه درباره برخی از آیات منقول در #تفاسیر اهل سنت ، میان آنها با شیعیان ، اتفاق نظر وجود دارد .
🅰 مفسران و محدثان #شیعه به رغم پذیرش بسیاری از آیات و روایات منقول در #قدح ابوبکر ، گاه برخی از آن روایات را از حیث سند مخدوش دانسته و نپذیرفتهاند .
🌀 ابو الفتوح رازی نقل میکند که هنگام #نزول آیه * ان تخفوا ما فی صدورکم او تبدوه یعلمه الله * ( آل عمران ۲۹ )
برخی ، از جمله #ابوبکر نزد پیامبر آمده ، از سختی این تکلیف ( محاسبه بر ما فی الضمیر ) به وی #شکایت بردند .
🅰 #پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود :
آیا درست است که به رغم شنیدن این #فرمان از آن سر بپیچید ؟
🌀 آنان گفتند : خیر ، بلکه آن را شنیده ، #پیروی خواهیم کرد ؛
آنگاه آیه * لا یکلّف الله نفسا الّا وسعها * (بقره ۲۸۶ ) نازل شد و آیه پیشین را #نسخ کرد .
🅰 در ذیل آیه تحریم #غیبت نیز روایت شده که روزی ابوبکر و عمر ، سلمان را برای تهیه غذا نزد #پیامبر فرستادند .
🌀 حضرت نیز او را نزد #خزانهدارش * اسامه * فرستاد .
🅰 اسامه از خالی بودن #خزانه خبر داد و سلمان با دست #تهی بازگشت .
🌀آن دو #پنهانی به یکدیگر گفتند :
اسامه بر ما بخل ورزید و اگر سلمان را برای آب به چاهی بر طلب آب بفرستیم ، آن چاه در جا #خشک خواهد شد ؛
🅰 سپس نزد #پیامبر آمدند و حضرت به آنها فرمود :
چرا #گوشت سلمان و اسامه را به دهن گرفتهاید ؟
🌀 در این هنگام #آیه نازل شد :
* لا یغتب بعضکم بعضا ایحبّ احدکم ان یاکل لحم اخیه میتا * ( حجرات ۱۲ )
🅰 در #روایاتی از امام باقر و امام کاظم علیهما السلام آیه ۱۰۸ نساء ( اذ یبیتون مالا یرضی من القول ) در #شأن ابوبکر و عمر و ابوعبیده دانسته شده که در مجالس خصوصی خود ، سخنانی بر خلاف #رضایت خدا بر زبان میآوردند .
🌀 آیه ۷ مجادله ( ما یکون من نجوی ثلاثه ) نیز درباره #جلسههای پنهانی آنها دانسته شده است .
🅰 بنابر روایتی دیگر از امام #صادق علیه السلام ذیل آیات * ام ابرموا امرا فانّا مبرمون * ام یحسبون انّا لا نسمع سرّهم و نجواهم * ( ۷۹ و ۸۰ زخرف )
🌀این گروه به #توطئه چینیهایی مشغول بوده و اسرار و رازهایی در میان خود داشتهاند که آیات ۲۵ و ۲۶ سوره #محمد این اعمال و اسرار آنها را بازگشت به دوره پیش از اسلام یاد میکند .
🅰 از بریده اسلمی و ابن عباس نیز #روایاتی به همین مضمون در شأن نزول آیه ۷۹ و ۸۰ زخرف نقل شده ؛ اما از #کسی نام برده نشده است .
🌀بر پایه روایتی ، امام صادق علیه السلام #ابوبکر را با ( عنوان کنایی ) از آن گروه میشمرد که خداوند درباره آنها به #پیامبرش فرمود :
خدا از #راز دل آنها آگاه است ؛ پس از آنها کناره بگیر و موعظهشان نما . ( نسا ۶۳ )
🅰در برخی روایات ، ذیل آیه ۷۴ توبه از شرکت #ابوبکر در ماجرای کشتن عقبه هنگام بازگشت پیامبر از جنگ #تبوک یاد شده که زیاد بن منذر در سند یکی از آن روایات ، غیر قابل #اعتماد معرفی شده و بلکه روایاتی از امامان علیهم السلام در #نکوهش وی وارد شده است .
🌀 #انتقاد ابوبکر و دیگر یارانش از خلافت علی علیه السلام و سوگند خوردن آنها در کنار #کعبه مبنی بر جلوگیری از به خلافت رسیدن علی علیه السلام نیز در روایات #شیعه گزارش شده است .
🅰 بنابراین روایات ، خداوند این #قضایا را در آیه * یحلفون باللّه ما قالوا و لقد قالوا کلمة الکفر و کفروا بعد اسلامهم و همّوا بما لم ینالوا * ( توبه ۷۴ ) برای #پیامبر آشکار ساخت .
🌀 تطبیقهای متعددی نیز در روایات #شیعه آمده است .
🅰 آیه * و من لم یحکم بما انزل الله * ( مائده ۴۴ ) بر #غضب حقّ آل محمد به وسیله ابوبکر و * لا تتّبعوا السّبل فتفرق بکم عن سبیله * ( انعام ۱۵۳ )
بر #پیروی از ولایت خلیفه اول و دوم در برابر ولایت علی علیه السلام و * الّذین یوذون الله و رسوله * (احزاب ۵۷ ) بر #آزارهایشان به علی و فاطمه علیهما السلام و * لو انّهم اذ ظلموا انفسهم جاءوک فاستغفروا الله * ( نساء ۶۴ ) بر عدم #توبه آنها از نافرمانی و ظلمشان به پیامبر و علی علیه السلام تطبیق شده است .
........... پایان
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
♻️#دائره_المعارف_قرآن_کریم♻️
📛 #ابوجهل
#ابوجهل_درشان_نزول
......ادامه
⏪ ۱۱ . همو از #مقاتل مینویسد :
چون ابوجهل و نصر بن حارث ، عبادتهای #رسول و جدّیت او را دیدند ، گفتند :
تو خود را به مشقت میاندازی .
🧬 در دین ما این همه #رنج نیست و خدای تعالی این آیات را فرو فرستاد :
* ما انزلنا علیک القرآن لتشقی * ( طه ۱ و ۲ )
⏪۱۲ . * افمن وعدنه وعدًا حسنا فهو لاقیه ، کمن متّعناه منع الحیوه الدّنیا ثمّ هو یوم القیامه من المحضرین = آیا کسی که به او #وعدهای نیکو دادیم و او به آن خواهد رسید ، مانند کسی است که به بهره زندگانی #دنیا بهرهمندش ساختهایم ؛ سپس او در روز #قیامت از حاضر شدگان [ در صحنه عذاب ] است ؟ * ( قصص ۶۱ )
🛡با همه اختلافی که در #شأن نزول آیه وجود دارد ، نام ابوجهل ، به صورت مصداق * من متعناه * #برجستهتر است .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
♻️#دائره_المعارف_قرآن_کریم♻️
📛 #ابوجهل
#ابوجهل_درشان_نزول
......ادامه
⏪ ۱۸ . از سدّی نقل شده که اخنس بن شریق در #خلوت از ابوجهل درباره پیامبر صلی الله علیه و آله پرسید و او گفت :
به خدا سوگند ! محمد #صادق است و هرگز دروغ نگفته ؛
🛡 اما هنگامی که بنی قصی پرچم #مکه را به دست گرفتند ؛ پردهدار کعبه شدند ؛ #سقایت حاجیان به دستشان افتاد و سپس نبوت ! دیگر چه چیزی برای تیرههای #قریش میماند ؟
🧬 و این آیه در #شأن آنان نازل شد :
* فانّهم لا یکذبونک و لکن الظّالمین بءآیات الله یجحدون * ( انعام ۳۳ )
🛡طبری از ابن کعب نقل کرده که #ابوجهل به پیامبر گفت :
ما تو را #تکذیب نکرده ؛ بلکه آنچه را آوردهای ، تکذیب میکنیم و خداوند این آیه را فرود آورد .
⏪ ۱۹ . روزی #ابوجهل ، به آزار پیامبر پرداخت و حمزه به حمایت از حضرت ، خشمگینانه #ضربتی بر او وارد ساخت .
🧬گفته شده که آیه ۱۲۲ #انعام در این باره نازل شد :
* او من کان میتا فاحییناه و جعلنا له نورا یمشی به فی النّاس کمن مثله فی الظلمات لیس بخارج منها کذالک زیّن للکافرین ما کانوا یعملون *
🛡 طبری اقوالی را در #تفسیر آیه برمیشمرد ؛ اما در این که مقصود از * کمن مثله فی الظلمات * ابوجهل است ، #تردید نمیکند .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🟢#دائره_المعارف_قرآن_کریم🟢
🧔♂#ابوذر_غفارى
ابوذر در شان نزول
🔵 مفسّران، در ذیل چند آیه از #ابوذر سخن به میان آوردهاند:
👈۱. ابنعبّاس در ذیل آیه ۲۰ #مزمل در کنار حضرت #على علیهالسلام از ابوذر یاد کرده که مقصود از * طالـءِفَةٌ مِن الّذین مَعَک * بوده و همچون #پیامبر صلی الله علیه و آله نزدیک به دو سوم یا نصف یا یک سوم شب را به #بیداری و عبادت میگذراندند .
چنانکه نقل شده ، با نزول #آیه * کانوا قلیلا من الّیل ما یهجعون * ( ذاریات ۱۷ )
🟤 ابوذر از کسانی بود که برای #عبادت خداوند بر خود سخت میگرفت و با تکیه بر عصا و حال ایستاده بیشترِ شب را به #عبادت میپرداخت تا آنکه آیه * قم الّیل الّا قلیلا * ( مزمل ۲ ) نازل شد .
👈 ۲ . میبدی ، آیه ۵۱ انعام را در #شأن موالی و فقیران عرب ، از جمله ابوذر دانسته که خداوند به #پیامبر صلی الله علیه و آله میگوید :
اینان را که یقین دارند به سوی پروردگارشان محشور میشوند ، از #وحی آگاه کند :
* و انذر به الّذین یخافون ان یحشرو الی ربهم و کسانی را که از #محشور شدن نزد پروردگارشان اندیش ناکند ، به آن ( قرآن ) هشدار بده .
ادامه دارد .....
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🖍 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 🖍
👳♂ابوطالب>
#ابوطالب_در_شان_نزول
🟪 بنا به روایاتى چند، نزول آیاتى از قرآن کریم در #شأن ابوطالب است.
⬅️ ۱. آیه ۲۶ انعام
* وهُم یَنهَونَ عَنهُ و یَنـَونَ عَنهُ و اِن یُهلِکونَ اِلاَّ اَنفُسَهُم ومایَشعُرون = و #ایشان ( مردم را ) از او باز میدارند و خود نیز از او فاصله میگیرند و جز خود را به #نابودی نمیاندازند ، ( ولی ) نمیدانند *
🔵 حبیب بن ابی ثابت ( از فردی که از ابن عباس شنیده ) #روایت کرده که این آیه در شأن ابوطالب نازل شده است ؛ زیرا مردم را از آزار رساندن به #پیامبر باز میداشت و خود نیز از ایمان آوردن به پیامبر دوری میکرد .
🟢 روایتی دیگر در این #زمینه از عطا بن دینار و روایت سوم از قاسم بن مخیمره است ؛ اما وجود #ضعفها و اشکالات متعدد در این روایات ، موجب تردید در صحت آنها شده است .
🔵 #نخست آنکه روایت حبیب بن ابی ثابت که مهمترین روایت درباره این شأن نزول است و از طرق متعدد نقل شده ، #مرسل است و مشخص نیست که چه کسی آن را از ابن عباس شنیده و روایت کرده است .
🟢 اشکال دیگر ، #تعارض این چند روایت با روایاتی بیشتر و صحیحتر است که نزول آیه را درباره #مشرکان قریش دانسته است ؛ زیرا آنان مردم را از پیروی ایمان به محمد صلی الله علیه و آله یا #قرآن باز میداشتند و خود نیز از آن فاصله میگرفتند .
🔵 آنچه مفسران #متقدم و متاخر در تفسیر آیه پیشین بیان کردهاند نیز با همین روایات #موافق است .
🟥 به طور کلی در #تفسیر این آیه ، سه احتمال بیان شده است :
👈 ۱ . برخی از مفسران با استناد به #سیاق این آیه و آیات قبل ، مرجع ضمیر در دو کلمه * #عنه * را قرآن کریم دانستهاند .
🟢 از قتاده و مجاهد نیز نقل شده است که #مشرکان قریش ، مردم را از شنیدن قرآن نهی و خود نیز از شنیدن آن #دوری میکردند .
🔵 بنابراین احتمال ، نزول #آیه نمیتواند در شأن ابوطالب باشد ؛ زیرا او ، مردم را از آزار رساندن به #پیامبر باز میداشت ، نه از شنیدن قرآن .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🖍 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 🖍
👳♂ابوطالب>
#ابوطالب_در_شان_نزول
🟢 اشکال سوم روایات پیشین ، #ناسازگاری با سیاق آیات است ؛ زیرا سیاق این آیه با آیات قبل و بعد #یکنواخت است و بر مذمت و توبیخ افراد مورد اشاره آیه دلالت دارد و این سیاق #تفکیک بردار نیست ؛
🔵 در حالی که این #روایات مستلزم آن است که یک بخش از آیه ( ینهون عنه ) در مدح #ابوطالب و بخش دیگر در مذمت وی باشد .
🟢 قرطبی نیز روایتی را نقل کرده که به روشنی بر #نزول بخشی از آیه در مدح ابوطالب دلالت دارد .
🔵 وی نقل میکند که روزی #پیامبر ، در کنار کعبه نماز میخواند .
ابوجهل گفت : چه کسی #حاضر است نماز این مرد را بشکند ؟
🟢 ابن زبغری برخاست و #صورت پیامبر را آلوده کرد و پیامبر را از نماز بازداشت .
🔵 رسول خدا به #ابوطالب شکایت برد .
🟢 ابوطالب به کنار #کعبه ، نزد قوم آمد و با ابن زبعری و سایر مشرکان حاضر ، همان کرد که با #پیامبر انجام داده بودند ؛
آنگاه آیه پیش گفته نازل شد .
🔵 پیامبر به #ابوطالب گفت :
ای عمو ! آیهای در #شأن تو نازل شد .
🟢 ابوطالب گفت :
آن چیست ؟
#پیامبر فرمود :
تو قریش را از آزار من باز میداری و خود از #ایمان به من امتناع میورزی .
🔵 در این هنگام ، #ابوطالب در پاسخ پیامبر اشعاری سرود که در آن ضمن حمایت قاطع از حضرت ، ایشان را به ادامه دادن راه #سفارش کرد .
🟢 بر پایه این روایت ، بخشی از #آیه ( ینهون عنه ) باید در مدح ابی طالب باشد ؛ در حالی که لحن و سیاق آیه و نیز #ارتباط آن با آیات قبل بر سرزنش افراد مورد اشاره آیه دلالت دارد .
ادامه دارد ......
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh
🖍 #دائره_المعارف_قرآن_کریم 🖍
👳♂ابوطالب>
#ابوطالب_در_شان_نزول
⬅️ ۳ . قصص ۵۶ :
* انّک لا تهدی من احببت و لکن الله یهدی من یشاء و هو اعلم بالمهتدین *
زجاج گفته است :
#اجماع مسلمانان یا مفسران بر نزول این آیه در شان ابوطالب است .
🟢 این ادعای #رجاج نادرست است ؛ به همین دلیل ، قرطبی با ردّ سخن رجاج آن را چنین تصحیح کرده که بیشتر مفسران در باره شان #نزول پیشین اتفاق نطر دارند ؛
اما این ادعای قرطبی نیز درست نیست .
🔵 در باره این شان #نزول ، جز روایت پیش گفته از سعیدبن مسیب ، روایتی نیز از ابو هریره ، عبدالله بن عمر و نیز ابن عباس از طریق ابی صالح که به تصریح سیوطی ، #ضعیفترین طریق به ابن عباس است .
🟢 در #حدیثی از امام صادق علیه السلام امده است که مثل ابوطالب ، مثل اصحاب کهف است که #ایمان خود را مخفی و اظهار شرک می کردند .
🔵 آن چه از سوی این مفسران #انکار شده ، یکی از دو چیز است :
👈 ۱ . برخی ذیل روایت ، یعنی #نزول آیه در شان ابی طالب را نمی پذیرند .
🟢 طبرسی در ردّ این #شان نزول گفته است :
همانطور که امکان ندارد #پیامبر با اوامر و نواهی الهی مخالفت کند ، امکان ندارد خواسته و اراده اش نیز مخالف #خواست و اراده الهی باشد وگرنه از مخالفت با اوامر و #نواهی الهی نیز مصون نخواهدبود .
🔵 کسانی نیز در مقام #خدشه در سند روایت برآمده و همه روایات پیشین را #مرسل دانسته اند ؛
به این دلیل که هیچ یک از #راویان آن ، شاهد نزول آیه و وفات ابوطالب نبوده اند ، و از ابوهریره نیز که صحیح ترین این #روایات از او است ، به جعل حدیث بر ضدّ علی علیه السلام و به نفع #معاویه متهم است .
ادامه دارد .....
#دائره_المعارف_قرآن_کریم
#تفسیر
@Targomeh