📘#دائره_المعارف_قرآن_کریم📘 📣#اهل_بیت_و_قرآن -> #علوم_قرآن_از_منظر_اهل_بیت -> 👈5 . #ظاهر_و_باطن_داشتن_قرآن 🌸منشأ طرح این موضوع در کتابهاى #علوم قرآن روایاتى از امام باقر علیه‌السلام و امام کاظم علیه‌السلام بدین عبارتهاست: * ما فی القرآن آیةٌ إلاّ و لها ظهرٌ و بطنٌ »، « إن‌القرآن له ظهرٌ و بطنّ * 🔵نقل این روایات #زمینه‌ساز پرسش های فراوان در معنای این احادیث و اعتبار اسناد و کاوش درباره تفسیر #باطنی شده است . 🌸طرح گسترده این روایات از سوی اهل بیت علیهم السلام #زمینه تقسیم بندی استنباط از آیات و توجه به لایه‌های گوناگون #معنایی را از سوی مفسران پیروان اهل بیت فراهم کرده است . 🔵 از سوی دیگر به این #بهانه که این روایات دستاویز باطنیان قرار گرفته نمی‌توان #بطون داشتن قران را #منکر شد ، از این رو کسانی با بهره گیری از روایات اهل بیت علیهم السلام به قاعده مند کردن آن پرداخته اند ؛ 🌸مانند اینکه معنای #بطنی باید شاهد و دلیلی از قرآن داشته باشد ، چنانکه در روایت امام باقر علیه السلام آمده است : * لیس معنی شیء من کتاب الله الّا علیه دلیل ناطق عن الله فی کتابه ممّا لایعلمه الناس .... انّ لکتاب الله ظاهرا و باطنا * . ادامه دارد ...... کانال 👇 #درسهایی_از_قران #ترجمه #روخوانی #تجوید #دائره_المعارف @Targomeh

📘#دائره_المعارف_قرآن_کریم📘 📣#اهل_بیت_و_قرآن -> #علوم_قرآن_از_منظر_اهل_بیت -> 👈6 . #اعجاز_قرآن 🔵واژه #اعجاز پس از عصر اهل‌بیت پدید آمده و در روایات اهل‌بیت با تعبیر آیت، حجت و بیّنه از آن یاد شده است. 🌸تنها در تفسیر #منسوب به امام حسن عسکرى علیه‌السلام از قرآن به معجزه نیز تعبیر شده است: * القرآن الّذی ابان فیه نبوّته و اطهر به آیته و معجزته * 🔵و مقصود از #معجزه همان معنای اصطلاحی آن است ، لیکن محققان انتساب این تفسیر به اهل بیت را تایید نکرده‌اند . 🌸 در برخی از روایات از دیگر امامان ، #اهل_بیت علیهم السلام مانند امام رضا علیه السلام از حجت و معجزه بودن آن در #نظم سخن رفته است : *فعظّم الحجّه فیه والایه المعجزه فی نظمه * 🔵چنان که در #خطبه حضرت زهرا علیها السلام از قرآن تعبیر به #بیّنه شده و از امام صادق علیه السلام نقل شده که گروهی از یهودیان از آن حضرت پرسیدند : ایّ معجز یدل علی نبوّه محمد ؟ #امام علیه السلام فرمودند : * کتاب المهیمن الباهر لعقول النّاظرین * 🌸 به یقین اهل بیت علیهم السلام به قرآن به عنوان #دلیل و #شاهد_نبوت پیامبر توجه ویژه داشته و در استدلال های خود از #فصاحت و بلاغت ، نظم معنایی ، اعجاز محتوایی و معرفی آن به عنوان سند حقانیت پیامبر ، یاد کرده و به آن استناد جسته اند . 🔵 نکاتی که درباره #اعجاز قران در سخنان #اهل_بیت مطرح شده به شرح زیر است : 👈الف . سبب #انتخاب کتاب و سخن به عنوان #معجزه و دلیل بر رسالت ، در برابر معجزات دیگر پیامبران چون عصا و ید بیضای موسی ، بینا شدن و شفا یافتن بیماران به دست حضرت عیسی ، بر#خلاف دیدگاه کسانی که پنداشته اند نخستین بار قاضی عبدالجبار اسدآبادی ( م ۴۱۵ ق) این نکته مطرح کرده ، اولین بار در روایتی از #امام_رضا علیه السلام آمده است . 🌸نکته مهم در این #روایت آن است که حضرت رضا علیه السلام بعد #معنایی و شیوه #استدلال قرآن را ملاک #اعجاز آن معرفی می‌کند ؛ نه #فصاحت و #بلاغت آن و می‌فرماید : خداوند پیامبر صلی الله علیه و آله را در زمانی فرستاد که #سخنوری زیاد شده بود ،‌پس از آن حضرت از طرف خدا #پند ها و #حکمت های شیوا آورد که گفتار آنها را باطل و حجت را بر آنها از تمام کرد . ادامه دارد ....... کانال 👇 #درسهایی_از_قران #ترجمه #روخوانی #تجوید #دائره_المعارف @Targomeh

👌#دائره_المعارف_قرآن_کریم👌 🥀#ایثار 🌷واژه #ایثار بر وزن اِفعال از ریشه « ا ـ ث ـ ر » و به معناى مقدّم داشتن دیگرى بر خود است ؛اما گاه در معنایى #وسیع‌تر به هرگونه ترجیح بین دو طرف گفته مى‌شود. ( یوسف / ۹۱ ) 🌿 این مفهوم در اصطلاح به معنای #مقدم شمردن دیگری برخود در کسب #سود و منفعتی یا پرهیز از ضرر و زیانی است که #نهایت برادری و دوستی بین دو نفر را نشان می دهد . 🌹نقطه #مقابل این خصلت انسانی را #بخل دانسته‌اند که به معنای پرهیز از رساندن هرگونه #سودی به دیگران است ّ 🌿گر چه #مساوات به معنای قرار دادن خویش در مرتبه‌ای همسان دیگران نیز مفهومی مقابل #بخل به شمار میرود که البته در مقایسه با #ایثار در رتبه ای پایین تر از آن قرار داشته و در نقطه وسط میان بخل و ایثار قرار دارد . 🌹واژه #ایثار در قرآن نیامده ؛ اما همخانواده های آن از همین باب ، #پنج بار در قرآن به کار رفته است . ( یوسف ۹۱ ، طه ۷۲ ، حشر ۹ ، نازعات ۳۸ ، اعلی ۱۶ ) 🌿ایثار در آیه نخست در مورد برگزیده شدن #یوسف از میان برادرانش و در آیه دوم درباره بی‌توجهی #ساحران به فرعون در برابر آیات الهی و در سومین آیه در مورد #انصار که مهاجران را در نیازمندیها بر خود مقدّم می‌شمرند و در آیات چهارم و پنجم درباره #مذمت ترجیح دنیا بر آخرت آمده است . 🌹کاربردهای گوناگون این #واژه نشان می‌دهد که چنین اصطلاحی در عصر نزول شکل نگرفته بود و در قرآن تنها معنای #لغوی آن به کار رفته ، گرچه در آیه ۹ حشر معنای لغوی مطابق با معنای اصطلاحی در آمده است ، از این رو برای بررسی موضوع #ایثار در قرآن باید به جستجوی کلیدواژه های دیگری باشیم که به نوعی در ارتباط #معنایی با این اصطلاح است . ادامه دارد ...... کانال 👇 #درسهایی_از_قران #ترجمه #روخوانی #تجوید #دائره_المعارف @Targomeh

💎#دائره_المعارف_قرآن_کریم💎 🔴#انار .... ادامه 🍃 همچنین در آیه نخست پس از ذکر #باغ‌های انار و .... #قید * مشتبها و غیر متشابه * 🌸و در آیه دوم #قید * متشابها و غیر متشابه * آورده شده که بنابر گفته گروه این دو قید ، #معنایی نزدیک به هم دارند ، هر چند برخی دومی را #اعم از اولی دانسته‌اند . 🔴 این شباهت و عدم شباهت ممکن است نسبت به یک نوع #میوه باشد ؛ مثلاً #دو انار از نظر شکل درخت و میوه ، #شبیه و از نظر رنگ و طعم #متفاوت اند ، 🍃چنان که ممکن است این #امر نسبت به دو میوه مختلف باشد ؛ مثلا #درخت انار و زیتون شبیه و #میوههایشان غیر متشابه است ، 🌸افزون بر این ممکن است تشابه و عدم تشابه در مورد همه #میوه های یاد شده در #آیه باشد ، نه خصوص زیتون و انار . 🔴آیه دوم پس از بیان اباحه #تصرف در میوه پس از به ثمر نشستن درختان ، به پرداخت #حق ( مستمندان ) هنگام برداشت دستور داده است : * و ءاتوا حقّه یوم حصاد .... * 🍃در نوع این حق ( #زکات یا غیر زکات بودن آن ) و نیز در حکم ( #وجوب یا عدم وجوب آن ) میان مفسران و فقیهان بحث است ، ولی در #عدم وجوب زکات انار اختلافی نیست . 🌸 در آیه ۶۸ سوره #الرحمن در ادامه وصف ( دوباغ ) از بهشت ، به وجود میوه ، به طور #عام ، و خرما و انار ، به طور #خاص ، در آن ( دو باغ ) اشاره شده است : * فیهما فاکهه و نحل و رمّان * 🔴#ذکر *خرما * و * انار * پس از فاکهه ( میوه ) گروهی را بر این #پندار داشته که این دو ، در مفهوم * فاکهه * داخل نیست ، 🍃 و با توجه به همین #پندار برخی از فقیهان اهل سنت ، خوردن خرما و انار را موجب حنث #سوگند پرهیز از خوردن فاکهه نمی دانند . 🌸 البته این پندار از سوی #لغویان و برخی مفسران رد شده و بنابر اصل رایج ، #عطف خاص بر عام ، امتیاز و فضل خاص را می فهمند ، 🔴چنان که چنین #عطفی در آیات دیگر ( بقره ۹۸ ، ۲۳۸ ) نیز دیده می شود . 🍃 برخی نیز وجه آوردن #خرما و انار را آن دانسته اند که این دو ، افزون بر #فاکهه بودن ، طعام و دوا نیز هست یا اینکه جدا ذکر کردن به جهت #ارزش و منزلت این دو نوع میوه نزد عرب بوده ، 🌸 چنانکه وجه #اختصاص برخی میوه‌ها مانند زیتون و انار در آیات پیشین نیز شاید همین بوده است ، 🔴 همان طور که برخی از مفسران ، دستور به #نگریستن و تأمل در خلقت #شتر در برخی آیات را از این باب دانسته اند . 🍃 برخی نیز ذکر این دو میوه را از میان #انبوه میوه های بهشتی ، به جهت #تنوع آن دو از نظر طبیعت ( #سردی و #گرمی ) و مکان رویش و ..... دانسته اند . 🌸به نظر می‌رسد وجود چنین #تنوعی در دیگر میوه ها ، این نظریه را #تضعیف می‌کند . پایان کانال 👇 #درسهایی_از_قران #ترجمه #روخوانی #تجوید #دائره_المعارف #تفسیر @Targomeh

📚#دائره_المعارف_قرآن_کریم📚 🕊 #آزادى 🍁🍃 لغویان براى #آزادى معانى متعدّدى گفته‌اند؛ از جمله، آن را به قدرت انتخاب، #رهایى، ضدّ بندگى ، و استقلال در عمل و از آمیختگى #رها شدن معنا کرده‌اند . 🍀🍂 در #اصطلاح نیز معانى بسیارى براى #آزادى بیان شده ، مانند : 👈فقدان موانع در راه #تحقق آرزوهای انسان ، 👈 سلب مانع #ترقی و تکامل ، 👈 داشتن حق انجام هر عملی تا حدی که حق دیگران مورد #تجاوز قرار نگیرد . 👈مصون ماندن از اراده #مستبدانه دیگران و ..... 🍁🍃 #تفسیر درست آزادی ،‌ به انسان شناسی بستگی دارد و آن نیز به #جهان شناسی وابسته است و با تفاوت این دو ، تفسیر آزادی نیز #متعدد و متفاوت می شود . 🍀🍂 مفهوم آزادی به طور #مطلق ، بدیهی و آشکار است ، اما دستیابی به معانی دقیق انواع آن ، با توجه به #قید ، متعلق و مبنای معرفت شناسی انسانی ، امکان پذیر خواهد بود و در غیر این صورت ، ارائه #معنایی دقیق و فراگیر امری ناشدنی است . 🍁🍃 آزادی ، از امانت ها و #موهبت های الهی است که خدای متعالی در انسان به ودیعه نهاده تا به #واسطه آن ، به حیات اصیل در حوزه انسان گام نهد ، خود را از قید های درونی و بیرونی #خلاص کند و از بردگی نفس به بندگی حق نایل شود ، ادامه دارد ....... کانال 👇 #درسهایی_از_قران #دائره_المعارف #تفسیر @Targomeh

📗#دائره_المعارف_قرآن_کریم📗 ◀️ #امام_مبین 🌼این واژه از ریشه « ا ـ م ـ م » به معناى #اصل و #مرجع، اشتقاق یافته و در همه کاربردهاى گوناگون آن، نامى براى کس یا چیزى است که به سویش توجه شده و به نحوى از آن #پیروى مى‌کنند . 🌴 واژه #امام در معانى گوناگونی همچون : جاده ، ریسمان بنایی ، رهبر و #پیشوای گروهی از مردم به کار رفته است . 🌼 برخی واژه پژوهان #قران در مقام شمارش کاربردهای مختلف این واژه به ۵ معنای #ذیل اشاره کرده‌اند : رهبر ، دفتر اعمال آدمیان ، لوح محفوظ ، کتاب تورات ، راه اصلی و مرکزی . 🌴واژه #مبین از ریشه #بیان به معنای کشف و ظهور اشتقاق یافته و با #بون به معنای تفاوت و #بین به معنای وصل و فراق هم ریشه است . 🌼 پیوند #معنایی این سه مفهوم را اینگونه گفته اند که کشف و ظهور هر شیء معمولاً از طریق #ذکر تفاوت و تشابه آن شیء با دیگر اشیا حاصل می شود . 🌴دو واژه #مبین و #بین هم معناست ؛ اما #مبین از تاکید بیشتری برخوردار بوده و افزون بر ظهور و انکشاف ، از حالت #اظهار و کاشفیت برای دیگر اشیاء نیز برخوردار است ، به همین سبب گاه تنها از #حیث نخست لحاظ شده و به صورت لازمی به کار میرود و گاه به حیث دوم آن نیز توجه شده و به صورت #متعدی به کار می رود . ادامه دارد ........ کانال 👇 #درسهایی_از_قران #دائره_المعارف #تفسیر @Targomeh

📃#دائره_المعارف_قرآن_کریم📃 🤕 #احتضار 🧚‍♂ گفته شده در دو آیه * والنّازعات غرقا * والنّاشطات نشطا * ( نازعات ۱-۲ ) خداوند به #فرشتگانی که مامور گرفتن جان انسانها هستند سوگند یاد کرده و مراد از نزع، گرفتن #روح کافران با سختی یا گرفتن روح انسانها است و مراد از نشط، گرفتن روح #مومنان یا گرفتن روح کافران یا گرفتن روح انسانها است؛ ولی برخی #مفسران این آرا را نپذیرفته و گفته اند : سیاق آیات #هیچگونه دلالتی بر این معانی ندارد . 🧍شایان ذکر است که از #مصدر احتضار، فقط واژه محتضر در قرآن به کار رفته که دارای #معنایی غیر مرتبط با مرگ است ( قمر ۲۸ ) 🧚‍♂و در آیاتی نیز #تعبیر حضور مرگ آمده ؛ کلی مراد از آن ، زمان احتضار نیست ؛ بلکه منظور ، #فرا رسیدن برخی از اسباب غیر قطعی مرگ‌مانند بیماری و پیری است ؛ نظیر آیه ۱۳۳ بقره که به #وصیّت یعقوب علیه السلام اشاره دارد و آیه ۱۸۰ بقره که #حکم وصیت مومنان در زمان مرگ را بیان کرده است . این‌گونه آیات از بحث ما خارج است. ادامه دارد........ کانال 👇 #درسهایی_از_قران #دائره_المعارف #تفسیر @Targomeh 🍀🌺🍀🌺🍀🌺

❤️#دائره_المعارف_قرآن_کریم ❤️ 🎁 #احسان 🫀 به خودی خود یک کار #خوب و نیک و رفتاری صالح محسوب می شود، داخل در محدوده این معنی سوم بوده و این معنای از #احسان شامل آن نیز می شود. 🤝در کتاب مفاهیم #اخلاقی دینی قرآن مجید در این باره چنین آمده است: «فعل « #أحسن» که مصدر آن «احسان» است، یکی از اصطلاحات اخلاقی اساسی در #قرآن می باشد، عموماً معنای آن « نیکی کردن» است، 🫀اما در کاربرد #عملی قرآن، این واژه عمدتاً به دو نوع ویژه از « #نیکی» اطلاق میشود :  #تقوا و پرهیزکاری نسبت به خداوند و همه اعمال انسانی که از آن سرچشمه می گیرد و اعمالی که محرک آن #روح حِلم است».  🤝 سپس با #ذکر قسمتی از این آیه: «قَالُوا أَإِنَّكَ لَأَنْتَ يُوسُفُ ۖ قَالَ أَنَا يُوسُفُ وَهَٰذَا أَخِي ۖ قَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنَا ۖ إِنَّهُ مَنْ يَتَّقِ وَيَصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ»؛ ( یوسف آیه ۹۰ ) هر کس #پروا و شکیبایی پیشه کند، خداوند پاداش نیکوکاران را فرو نمی گذارد، اطلاق اول را توضیح می دهد که: «باید خاطر نشان ساخت که در اینجا محتوای #معنایی احسان به تقوا و صبر تعریف شده است که هر دوی آنها از خاصه های انسان #مؤمن است.» 🫀نویسنده سپس با #ذکر آیه « وَسَارِعُوا إِلَىٰ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ ﴿﴾ ( آل عمران آیه ۱۳۳ ) 🤝  الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ» ( آل عمران ۱۳۴ ) و برای نیل به #آمرزش پروردگارتان و بهشتی که پهنای آن هم چند آسمان ها و زمین است و برای #پرهیزکاران آماده شده است، بشتابید. 🫀کسانی که در راحت و رنج #انفاق می کنند و خشم خود را فرو می خورند و از مردمان در می گذرند و خداوند #نیکوکاران را دوست دارد، معنی دوم را توضیح می دهد و می نویسد: «کسی که همیشه خواهان #دستگیری از مستمندان می باشد، دیر خشم، بخشنده تأذیها و چشم پوشنده از #قصاص و تلافی کردن است، همه اینها تجسم و تجلی فضیلت حلم است.» 🤝در #کتاب مذکور، اگر چه فقط به همین دو معنی و کاربرد برای واژه احسان اشاره شده و از کاربرد دیگر این واژه #غفلت شده است اما این مطلب کتاب قابل توجه است که یکی از کاربردها و معانی احسان را معادل اعمالی می گیرد که ناشی از #تقوا و پرهیزکاری می باشد، و این را می توان ادعا نمود که در برخی از کاربردهای واژه احسان در قرآن کریم، این لفظ تقریباً مترادف با رعایت #تقوا و پرهیزکاری که شرط اصلی آن اخلاص و نیّت پاک است به کار رفته است. 🫀و از صریح ترین آیات در این زمینه، آیات ۴۱ تا ۴۴ سوره #مرسلات است که در آنها واژه «محسنین» هم طراز و هم سنگ واژه « #متقین» گرفته شده است و می توان از آن، مقدار ارتباط معنایی «احسان» و تقوا را بدست آورد: «إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي ظِلَالٍ وَعُيُونٍ ﴿﴾ ( مرسلات آیه ۴۱ )  وَفَوَاكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ ﴿﴾ ( مرسلات آیه ۴۲ ) كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿﴾ ( مرسلات آیه ۴۳ )  إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ» ( مرسلات آیه ۴۴ ) 🤝پرهیزکاران در سایه ساران و [کنار] #چشمه سارانند و میوه هایی که دلخواهشان است، به خاطر کارهایی که کردند، #بخورند و بنوشند [خوش و] گوارا، ما بدین گونه نیکوکاران را جزا می دهیم. ادامه دارد ...... #دائره_المعارف_قرآن_کریم #تفسیر @Targomeh